Maatstaf. Jaargang 14

[p. 984]

ida g.m. gerhardt
[Gedichten]

de opdracht

Ontboden om het onverbiddelijk te zeggen,
geboden om het werk niet eerder neer te leggen
aleer de slakken zijn gescheiden van het goud;
geheten om geen duivel en zijn moer te vrezen
geef ik gehoor. - God moge mèt mij wezen
dàn: als het hart de hand geen kracht meer overhoudt.

[p. 985]

how green was my valley

Een grote troosteloosheid zonder grenzen
komt over mij wanneer ik onder mensen
ben waar ik zonder woorden word gesmaad.
Tot allengs zelf ik zwart veracht en haat
en zoek hen weg te schroeien zonder woorden.
Er heeft een brand gewoed langs de rivier.
Alles verkoold. Dor als Gomorrha hier.
- Hoe groen was het toen langs de waterboorden. -
Van vogeltjes vind ik het zwart karkas.
Ik strompel blindelings: op mijn tong is as.

[p. 986]

de zware last

Er zijn soms maanden dat ik nooit alleen
mag zijn en ik verdraag het zonder klagen:
gehangen om mijn hals een molensteen.
Zo zag ik eens een hond een baksteen dragen
die om zijn nek hing aan een knellend touw;
hij wilde telkens zwerven, zei de vrouw,
daartegen hielpen etensbak noch slagen.
En schuw zocht hij mijn hulp, slepend zijn steen.

Mijn broeder hond, het mag niet dat gij zwerft
of sterft diep in het stille bos alleen.
Uw broeder mens als hij ten leste sterft,
hij draagt als gij zijn steen, vel over been:
de zware mensen, knellend om hem heen.

[p. 987]

incantatie

Ik draai gestadig de getallen:
steden en straten zijn vervallen

opdat de éne mag verschijnen
die in het kruispunt is der lijnen.

Ik draai gestadig de getallen

en er verduisteren blokken huizen,
dat waar de laatste lijnen kruisen

moge verschijnen huis en naam.
Daar, achter het verlichte raam

is in het hart van de getallen
de stem, de enige van allen.

[p. 988]

de ouderdom

Zij dansen statig als lanciers
afwijzend, met gekromde teen,
de ooievaars om éne heen.
't Gewijsde dansend als lanciers
- dit is het wat als kind ik las -
hij staat gevonnist in het gras.

En straks, scherp zwenkend als lanciers,
hoog aantrekkend op het Nijldal
verlaten zij hem vóór zijn val.
Die in dit laagland sterven zal.

God, maak ons einde kort.

[p. 989]

epigram voor een schoolknaap

f.h.t 1962

Dek de gevallene met het zware zwaard
en met de helm die om zijn slapen sloot.
Die tegen onrecht streed tot aan zijn dood
had nog zijn jongenskuisheid gaaf bewaard.
Zestien jaar. Onze beste bondgenoot
verloren wij die om hem staan geschaard.