Maatstaf. Jaargang 14

[p. 704]

[Nummer 9]

wim gijsen
waarom daarom

15 december 1966: er komt een brandbrief binnen van Bert Bakker waarin hij meedeelt, dat hij het omvangrijke LSD-nummer van Maatstaf, dat in het novembernummer werd aangekondigd voor december/januari, met geen mogelijkheid op tijd kan klaarkrijgen en dat wij als de donder een tussennummer moeten maken, althans in woorden van gelijke strekking. Ik was daar niet verbaasd over, want ik had de komplete kopij, die ongeveer 160 à 180 bladzijden druks zal beslaan, tweemaal gelezen en meerdere malen met een verlekkerd, maar niettemin verontrust oog bekeken. In een nummer met zoveel verschillende bijdragen is het uniformeren van de spelling geen kleinigheid, noch het nalopen van de benodigde kliché's en tabellen, het wijs worden uit de hier en daar talrijke chemische formules, de kontrole op het notenmateriaal en de titels. Daar komt bij dat november en december moeilijke maanden zijn voor iemand die ook nog zo duidelijk uitgever wil zijn en die mij het persklaar maken van deze kopij (met recht en reden, jawel) niet wilde overlaten.

Zo komt het dat de verschijning van dit nummer tenminste een maand moet worden verschoven naar januari/februari 1967. Zo komt het ook dat U nu toch nog een afzonderlijk decembernummer krijgt toegezonden, dat bovendien enigszins afwijkt van het normale patroon van de ‘gewone’ nummers. In die nummers streven wij altijd naar een zekere kompositie (poëzie proza, essay) die een skala

[p. 705]

van generaties bestrijkt. Daar zijn wij ditmaal, voor wat het laatste betreft, bewust van afgeweken; het is een nummer geworden van overwegend jonge ‘eieren van ongeveer hetzelfde jaartal’. U moet daar niet al te zwaarwichtige bedoelingen achter zoeken, want het idee ontstond eigenlijk spelenderwijs bij het doornemen van de beschikbare kopij. Eén ding viel ons daarbij toch wel op: het is een (kwaad) gebruik om bij het situeren van wat men De zestigers noemt, deze t.o.v. de generatie van '50 af te schilderen als een min of meer afgeblufte troep epigonen die, al erkent men individuele talenten, als totaal toch de stootkracht en de dynamiek van '50 mist. In tegenspraak daarmee is in de eerste plaats de individualiteit van elk der bijdragen afzonderlijk. In de tweede plaats is er niets te bespeuren van de wat weke zoetheid die dezelfde zestigers doorgaans in de schoenen wordt geschoven. Integendeel: een geavanceerde zakelijkheid, gevoed door intelligentie en engagement beide, zijn hier overwegende eigenschappen.

Cornets de Groot is voor ons zo'n uitgesproken voorbeeld van een nieuwe generatie van schrijvers; met een soort speelse sluwheid (waarachter een grote belezenheid schuilgaat van de meest onwaarschijnlijke boeken) ontwikkelt hij zijn theorieën die door hun ‘inbouw’ van tot dan toe als onwetenschappelijk verworpen denkgebieden (mystiek, logistieke filosofie) nog aanmerkelijk aan waarde winnen. Maar ik moet oppassen, dat dit geen beschouwing gaat worden. Leest U dus zelf maar.

Eén voor de literatuur bemoedigend bericht wil ik nog even lozen. Ik heb dikwijls, en niet als enige, afgegeven op de ‘damesbladen’ en op de lektuur die daarin doorgaans voorhanden is. Al ruim een half jaar lees ik met stijgende ver- en bewondering het damesblad Avenue over de schouder van mijn vrouw mee. Het begon heel gewoon met een veel betere opmaak, opvallende illustraties en

[p. 706]

de aanpak van ‘gewaagder’ onderwerpen. Daar kwamen later de uitstekende artikelen van Renate Rubinstein bij. Het nieuwste nummer bevat, behalve een ‘Galerie Avenue’ over beeldende kunst, een uitstekende literaire bijlage onder redaktie van Dick Hillenius. Voor, naar ik meen 150.000 lezers, is dat een daad van niet geringe betekenis. Voor de literatuur (en dus de schrijvers) niet minder. Applaus voor Avenue. Waarom? Daarom!