Maatstaf. Jaargang 13

[p. 281]

Jaap Harten
[Gedichten]

Aan Krupp C.S.

Met het aanwijzend voornaamwoord
deze die dit
met woorden op de spits gedreven
als kokardes aan bajonetten
val ik de registers aan
en de loodhoudende broodkaarten
van de vorige en volgende
oorlog.

ik heb geen krediet, geen zuchtende
toonkamers vol materie,
ik werk niet met aanplakbiljetten
of hagepreken,
ik word niet betaald voor mijn mening
en herkauw geen brutowinst.

maar ik weet wel dat de luidsprekers
van münchen köln stuttgart
vaak alweer knetteren
van fel hakkengeklak
en dat weer hoe langer
hoe meer parades van mestvee
het groffe raster van onze
kranten bezetten.

dit alles is meer gezegd,
vaker dan alleen maar vandaag
en beter dan ik het hier doe.

ik heb de ouderwetse
huurkoetsiers showgirls ratten

[p. 282]

 

huisjesmelkers en kondoomverkopers

 

ekstra lief wanneer ik denk

 

aan de chemische mens van morgen

 

of de kegels van cape kennedy.

 

 

 

ik leg het tarwe te kiemen

 

in woorden en nog niet verduisterde

 

tongen

 

omdat de vruchtbare aarde

 

steeds kleiner wordt.

[p. 283]

Moabit

Dit:
echo van puinhopen,
ontploffende
rozen,
nooddeuren met tanden
van antraciet.
Een suizende vlek.
Ik loop door een stadsdeel
dat doorbouwt aan
zijn eigen begrafenis.

Bieten wachten op spijsvertering.
Melk druppelt in etalages.
Obskure keukens vegen
nevelvlekken tegen de ramen aan.

Berlijn-oost. Stenen
naakttekening met verminkt geslacht.
Zoutvaatjes uit het derde rijk.
Gasmeters uit het vierde.

Krukken met de adem van alkohol
en altijd maar één been.

Ik heb het niet over wreedheid,
ik spreek van de suizende
vlek in de lucht.

En van de geschiedenis:
kapotte krachtlijnen
over de atlas van de tijd.

[p. 284]

 

Vingers die blaffen

 

onder de uitgemoorde grond.

 

Schouders opgesloten in een massagraf.

 

 

 

Als ik spreek

 

is het van de giftige glimlach

 

geslagen uit zoveel geraamtes.

[p. 285]

Match

Mijn landschappen liggen
vol met vragen,
gebochelde vragen
waar geen antwoord op komt.

Mijn landschappen
hebben het raadselachtige
van hersenkronkels,
ingewanden,
darmknopen op een
gespleten klankbord.

Het ijs vermagert.
De dode koe wordt opgeprikt
door de dierenbescherming.
Steenkool ontploft
in een ruiker van rook.

Waarheen
leidt mijn weg? Welke
weg draagt het verblindende
spotlicht van een open-
gesneden roos?

Ik sprint
in een besneeuwd
atletenbroekje.
Noem het een vlucht:

uit dit landschap
naar een ander.

De match van een dwerg
met zijn meetlat.

[p. 286]

Stamboom

Mijn stamboom
is van as: ik had grootvaders
die zijn opgegaan in rook,
hoestende tantes met
een hardgekookte haarknot:
dames, te laat
geboren voor
een bruin daguerrotype,
te laat voor alles
eigenlijk.

Al deze mensen
hebben hun balkons
opgevouwen en
zijn naar binnen gegaan
terwijl ik mijn jojo
soepel liet
wegrollen naar
roestige verlatenheden.

Het linnen van de logeer-
bedden is ineengeschrompeld
als een dorre spons.
Een tulen mouw
smakt nog in een kast.

Ik had toegang tot een veertje,
wielen buiten proporties,
een gebloemd waterkloset
uit 1910.

[p. 287]

 

Ik snijd in de holte

 

waar eens mijn stamboom stond

 

piepende wervels en

 

indecente tekens van merg.