Maatstaf. Jaargang 12

[p. 396]

Jan Wit
Ivoor

Ik pak de stukken uit de doos.
De dame.
Hoe rond, hoe slank, hoe gesloten.
Kon ik haar maar halen,
aanhalen, nemen.
Hoeveel velden beheerst zij wel? En
dan met haar vijven het hele bord.
Kom, kom, dat reken ik wel eens uit.
Maar alle velden van heel mijn huid
en al mijn haren.

Ik pak de stukken uit de doos.
De koning.
Karig constitutioneel bestaan van
stapje voor stapje en aftrekschaak.
Kon ik hem maar offeren,
kon ik hem maar geven
voor een veld, voor een centrum, een invloedsfeer
om in te vloeien in mijn dame
princesse lointaine, prochaine.
Maar het wordt smadelijk mat achter 't hekje.

Ik pak de stukken uit de doos.
De loper die ook wel raadsheer heet
weet geen raad van het kleur bekennen.
En de kromme sprongen van het paard
dragen mij over geen afstand heen
en werpen mij niet uit het zadel.
Hij heeft te veel lood in de hoeven.
Leg je maar bij de pionnen neer,
eenzelvige recht- en schuinmarcheerders,

[p. 397]

 

dametje lopende botteriken

 

die telkens weer pat gezet worden.

 

 

 

Ik pak de stukken uit de doos.

 

De toren.

 

Fraai gekanteeld en goed geborgen.

 

Alsof het leuk was daar te wonen

 

zonder een dame om te dekken,

 

zonder een raadsheer om te ruilen,

 

zonder een paard om aan te vallen.

 

Torentje, torentje in de hoek,

 

geen bussekruit maar zoete koek,

 

geen gouden fluit maar praten.

 

Het torentje is verlaten.

 

 

 

Ik pak mijn stukken en brokken.

 

Ze zeggen de dichter zou niet zo:

 

ze zeggen de dichter zou toch wat meer:

 

Nu goed, ik wil het wel roepen:

 

Gemeenschap.

 

Gemeenschap.

 

Gemeenschap.

 

Gemeenschap.

 

Ik wil het wel roepen, wel knielen voor

 

hun communicerende camera's

 

gemeenschap tot stichting en vermaak

 

van de x maal driehonderdzevenenveertig

 

kassen en beginselverklaringen

 

die het menen te zijn.

 

 

 

Ik pak de brieven uit de bus.

 

Geen dame van gezelschap.

 

Geen koning met open tafel.

 

Nauwelijks een paardemop.

 

Alleen de gekken schrijven.

 

Zo noemen onze zuiderburen

[p. 398]

 

de raadsheren.

 

In 't westen heten zij bisschop.

 

Maar dat maakt in mijn brievenbus

 

een verdwijnend klein verschil.

 

 

 

Ik pak mijn brieven en breven.

 

Misschien had ik helemaal niet moeten

 

roepen en knielen, maar fluisteren:

 

Ik

 

ben

 

alleen.

 

Dan was er allicht een dame, een vrouw,

 

een meisje warmer naar bed gegaan.

 

Maar ach, de nacht is een koele loper

 

en 's morgens zou alles vergeten zijn.

 

Torentje, torentje in de doos,

 

ze slapen toch wel als een roos,

 

slapen met lakens en slopen.

 

Het torentje is gebroken.

 

 

 

Ik pak de stukken uit de doos

 

voor een lange correspondentiepartij

 

met niemand.