Maatstaf. Jaargang 7

[p. 790]

Ellen Warmond
[Gedichten]

Apologie

En wij citeerden bedreven
uit de heilige boeken der adem
de hoofdstukken tederheid,
staat van genade, extase.
Leefden wij later wij zouden
- o wijsheid uit de ongewijde tempels
der toegewijden -
onszelf de historische namen geven:
Gouden Eeuw van Minuten of Voortijd
waarin het Zwarte Bloed helder regeerde.

Zoals wij nu leven vroeger of later
in de enkele holle seconden
die tijdlozer zijn dan dood
zien wij het donker van dichtbij
en stellen menselijke vragen.

Maar ons hart vertakt zich - een voorjaarsrivier -
en onze stem slingert lianen vreugde
door een middeleeuws landschap van twijfel
aan voor- en medestanders
en morgen zullen wij verbogen foto's
vol gister op ons netvlies dragen.

Want wij maakten veel scheve
en lachwekkende gebaren
maar wij waren bewogen
en bestreden de stilstand
en trachtten te leven
met onschadelijke handen.

[p. 791]

 

Wij spraken veel valse vergulde woorden

 

- onbestaanbaar leven, onverstaanbare dood

 

maar nooit het woord liefste zonder

 

eerbiedig geknielde lippen

 

en nooit het woord liefde zonder

 

de primitieve tongval van het wonder.

[p. 792]

Je bent

Je bent gewoon je bent
gewoon een mens dat is
een warm en onontwarbaar wezen
en toch kun je gebeuren als een wonder

want ik heb je geroepen in mijn slaap
ik riep je liefde

door eigen honger in
de eigen stem ontwaakt
zag ik: ik heb je niet gedroomd
hier ben je je bestaat

ik heb je liefgehad
dit is de nacht

ik heb je lief
ik heb je niet bedacht.

[p. 793]

Onvertaalbaar

Ik kan het wel weer allemaal herhalen
liefde liefste jij en jij
maar dat is immers niet
genoeg dat is
niet alles

er blijft het onherhaalbaar lied
dat wat ik hoor
binnen je bloed als ik mijn oor
te luisteren leg
naast de taal

wanneer mijn gezicht
als een offer ligt
op de witporseleinen schaal
van je lichaam dan kan ik mij
wel weer herhalen

liefde liefste jij jij

maar het beste is niet te vertalen.

[p. 794]

Hier dan de wereld

Hier dan de wereld: een koude ruimte
die wij slechts vullen met warmte, met streling,
speel dat wij twee zijn, andere eenling,
ontsta of verga, maar sta
mij bij.

want zonder gewicht van liefde zijn wij
zonder gezicht, zonder zwaarte,
weerloze vlokken, vezels, veren,
door holle wind bewogen, bewegend wel, maar te
onvrij.

want het eigen woord
vermoordt
de adem als die zich verwart
in de valstrikken van het gedicht
en alleen ander bloed dan het eigen
bloed houdt het kantelend hart
in evenwicht.

[p. 795]

Zwart / wit

Doof nog niet lichtgevend wonder
fakkeloptocht in het donker
waardoor ik jarenlang heb rondgedwaald
mezelf belérend en steeds minder
gelovend

beloof me dichterbij
te blijven dan waarheid of antwoord
maak overal waar ik zwart ben
- verkoold door woede of wanhoop -
licht al is het maar weinig

durf het duister te zien
dierbaar wit
geef licht en zeg wat je ziet
beloof me geloof
doof nog niet.

[p. 796]

Zo

Zo zien wij onszelf en elkander:
binnen onszelf de ander
buiten de ander wijzelf

noem het mens, het onkenbare land,
verontrustende zee, woekerplant,
maar noem het geen ik.

wij noemden ons wij; dat verwisselt
sterren en schelpdieren, kraters
en bergtoppen, dood en voltooiing

zo denk jij jezelf: een verstrooiing
in stofgoud en snikkende scherf
en denk ik dat ik door je leef
zo lang ik niet aan je sterf

zo denken wij dat wij denken

maar noem dit geen ik geen jij
noem dit geen wij
dit verdriet

noem dit niet.