Bij een brief van Marsman
zie volgende bladzijde
Deze brief, van 2 Mei 1940, is uiteraard het laatste levensteken dat ik van Marsman heb gekregen. Hij moet vlak voordat wij in de oorlog betrokken werden zijn aangekomen. - Toen Tempel en Kruis verscheen, had hij mij door de uitgever een exemplaar doen toesturen. Ik schreef hem een brief om hem daarvoor te bedanken en op die brief is de volgende een antwoord. Wat er precies in mijn brief stond weet ik natuurlijk niet meer, maar uit Marsmans brief blijken enkele punten uit de mijne. Commentaar behoeft de zijne daarom nauwelijks. Ik had toen een klein baantje aan een Ministerie, zoals uit de aanhef van zijn brief blijkt. - Over Tempel en Kruis had ik geschreven dat ik vreemd stond tegenover het grondprobleem van die bundel, aangezien ik niet, zoals hij, uit een orthodox-protestants milieu voortkwam. - De datum in het P.S., in de linker bovenhoek van de brief vermeld, is mijn verjaardag.
Twee dingen komen in Marsmans brief naar voren. In de eerste plaats de wonderlijk kalme atmosfeer van de ‘drôle de guerre’ in Frankrijk, van. 1939 af tot begin 1940, toen het menens werd. En ten tweede de thans niet zonder weemoed te lezen voorspellingen van een toekomst, die voor hem nooit zou aanbreken.
J.C. Bloem