Lutherse Bijbel (1648)

Het iiij. Capittel.

Heeft drie deelen: I. Verklaert den Apostel de gelegentheyt van de Wet, met de gelijckenisse van een on-mondigh kint. II. Verwijt hy den Galaten hare wispelturigheyt. III. Verklaert hy de leere van de Rechtveerdigh-makinge met de gelijckenisse van Sara ende Agar, etc.

I.1

^❧ MAer ick segge, Soo lange als de erf-genaem een kint is, so en isser tusschen hem ende eenen knecht geen onder-scheyt, hoe-wel hy een heere is van alle [goederen]:

❧ Epistel op den 1 Son-dagh nae den Christ-dagh.

2

Maer hy is onder de Mombers ende Voogden, tot op den bestemden tijt van den vader:

3

Alsoo oock wy, ⁺ doe wy kinderen waren, waren wy gevangen onder de uyterlijcke in-settingen.

+ Gal. 3,23.

4

Maer ☜doe de tijt vervult wiert, sondt Godt sijnen Soon, geboren van eene Vrouwe, ende onder de Wet gedaen:

5

Op dat Hy de gene, die onder de Wet waren, verlossen soude, op dat wy de kintschap ontfangen souden.

6

Dewijle ghy dan kinderen zijt, so heeft Godt den Geest sijn’s Soons gesonden in uwe herten, ⁺ die roept: Abba, lieve Vader☞.

+ Rom. 8,15.

7

Also en is hier nu geen knecht meer, maer enckel kinderen. Zijn ’t dan kinderen, so zijn ’t oock erf-genamen Godts, door Christum☙">.

II.8

MAer tot dier tijt, doe ghy Godt niet en kendet, diendet ghy den genen, die van nature geene Goden en zijn.

9

Maer nu ghy Godt gekent hebt (ja veel meer van Godt gekent zijt) hoe wendet ghy u dan wederom tot de swacke ende gebreckelijcke in-settingen, welcken ghy van nieuws aen dienen wilt?

10

Ghy houdet dagen, ende maenden, ende Feesten, ende jaer-tijden.

11

Ick vreese voor u, dat ick niet misschien te vergeefs aen u gearbeydt en hebbe.

12

Zijt doch als ick, want ick ben als ghy: ⁺ lieve Broeders, (ick bidde u) ghy en hebt my geen leet gedaen.

+ 2 Cor. 5,20.

13

Want ghy weet, ⁺ dat ick u in swackheyt nae den vleesche het Euangelium gepredikt hebbe, ten eersten mael:

+ 1 Cor. 2,3. 2 Cor. 11,30.

14

Ende mijne aen-vechtingen, die ick lijde nae den vleesche, en hebt ghy niet veracht noch versmaedt; maer als eenen Engel Godts naemt ghy my aen, ja als Christum Iesum.

15

Hoe waert ghy [doe ter tijt] soo sa-ligh? Ick ben uw’ getuyge, dat ghy, indien’t mogelijck geweest ware, uwe oogen soudet uyt-getrocken ende my gegeven hebben.

16

Ben ick dan alsoo uw’ vyant geworden, dat ick u de waerheyt voor-houde?

17

Sy en yveren niet recht om u, maer sy willen u van my af-valligh maken, dat ghy om haer soudet yveren.

18

Yveren is goet, ⁺ wanneer ’t altijt geschiedt om het goede; ende niet alleen, wanneer ick tegenwoordigh by u ben.

+ 2 Cor. 7,7.

19

Mijne lieve kinderen, die ick wederom met angsten bare, tot dat Christus in u eene gestalte krijge.

20

Maer ick wilde, dat ick nu by u ware, ende mijne stemme veranderen konde: want ick ben in twijffel over u.

III.21

^❧ SEgt my, ghy die onder de Wet wilt zijn, en hebt ghy de Wet niet gehoort?

❧ Epistel op den 4 Son-dagh in de Vasten, genoemt Laetare.

22

☜Want daer staet geschreven, ⁺ dat Abraham twee sonen hadde; eenen van de dienst-maegt, den anderen van de vrye☞.

+ Gen. 16,15. cap. 21,2.

23

Maer die van de dienst-maegt was, is nae den vleesche geboren: maer die van de vrye, is door de beloftenisse [geboren.]

24

Dese woorden beduyden wat. Want dat zijn de twee Testamenten: het een van den bergh Sina, dat tot knechtschap baert, ’t welck is Agar.

25

Want Agar heet in Arabien de bergh Sina, ende reyckt tot Ierusalem toe; dat tot deser tijt is, ende is dienstbaer met sijne kinderen.

26

Maer dat Ierusalem, dat daer boven is, dat is de vrye; die is onser aller moeder.

27

Want daer staet geschreven: ☜Zijt vrolijck ghy onvruchtbare, ⁺ ghy die niet en baert; ende breeckt voort, ende roept, ghy die niet vruchtbaer en zijt: want de eensame heeft veel meer kinderen, dan die den man heeft☞.

+ Jes. 54,1.

28

Maer wy, lieve broeders, zijn, Isaac nae, der beloftenisse kinderen.

29

Maer gelijck als tot dier tijt, ⁺ die nae den vleesche geboren was, dien vervolgde, die nae den geest geboren was; alsoo gaet het oock nu toe.

+ Gen. 21,9.

30

Maer wat spreeckt de Schrift? ⁺ ☜Stoot de dienst-maegt uyt met haren soon: want der dienst-maegt soon en sal niet erven met den soon der vrye☞.

+ Gen. 21.10, 12.

31

So en zijn wy nu, lieve Broeders, niet der Dienst-maegt kinderen, maer der Vrye☙">.