Lutherse Bijbel (1648)

Het ij. Capittel.

Heeft drie deelen: I. Verhaelt Paulus sijne tweede komste tot Ierusalem, etc. II. Verklaert hy, hoe ende waerom hy Petro heeft weder-staen ende berispt t’Antiochien. III. Beschrijft hy het Euangelium.

I.1

DAer-nae over veertien jaren, toogh ick wederom op nae Ierusalem met Barnaba, ende nam Titum oock met my.

2

Maer ick toogh op, uyt eene openbaringe, ende besprack my met haer over het Euangelium, dat ick predike onder de Heydenen; maer in ’t bysonder met de gene die het aensien hadden: op dat ick niet te vergeefs en soude loopen, ofte geloopen hebben.

3

Maer Titus en wiert oock niet gedwongen, hem te besnijden, die met my was; hoe-wel hy een Grieck was.

4

Want doe sommige valsche Broeders mede in-gedrongen, ende neffens in-geslopen waren, om te verspieden onse vryheyt, die wy hebben in Christo Iesu, dat sy ons souden gevangen nemen;

5

En weken wy den-selven niet ^a eene uyre onderdanigh te zijn, op dat de waerheyt des Euangeliums by u bestaen soude.

a Eene uyre) Want doe ter tijt docht haer oorsake te zijn, den halsstarrigen te wijcken, op dat sy haer niet en souden ergeren.

6

Maer van de gene die het aen-sien hadden, ^b hoedanigh sy eer-tijts geweest zijn, daer en leyt my niet aen: ☜want Godt en acht het aen-sien der Menschen niet☞. Maer my en hebben de gene die het aen-sien hadden, niet anders geleert.

b Hoedanige) De valsche Apostelen trocken aen, dat de twaelf Apostelen selfs met Christo gewandelt hadden, daerom sy meer behoorden te gelden dan Paulus. Dat wederleyt S. Paulus, ende seyt, dat daer aen niet gelegen en is, hoe groot ofte heerlijck sy zijn: in den Euangelio zy d’een Predikant gelijck d’ander, 1 Cor. 3,8.

7

Maer wederom, doe sy sagen, dat my toe-betrouwt was het Euangelium aen de ^c Voor-huyt, gelijck als Petro het Euangelium aen de Besnijdinge:

c Voor-huyt) Hy noemt de Heydenen voor-huyt, om dat sy niet besneden en zijn.

8

(Want die met Petro krachtigh is geweest tot het Apostel-ampt onder de Besnijdinge, ^* die is met my oock krachtigh geweest onder de Heydenen.)

* Act. 9,15.

9

Ende bekenden de genade, die my gegeven was, Iacobus ende Kephas, ende Iohannes, die voor pijlaren aengesien waren, gaven sy my ende Barnabe de rechter-hant, ende wierden met ons eens, dat wy onder de Heydenen, ende sy onder de Besnijdinge prediken souden.

10

Alleen dat wy der armen gedencken souden: ⁺ ’t welck ick oock beneerstigt hebbe te doen.

+ Rom. 15.25, 26. 1 Cor. 16,1. 2 Cor. 8,1. cap. 9.1, 2.

II.11

MAer doe Petrus tot Antiochien quam, weder-stont ick hem onder oogen: want daer was klaghte over hem gekomen.

12

Want te vooren, eer sommige van Iacobo quamen, at hy met de Heydenen; maer doe sy quamen, ontrock hy hem, ende scheydde hem af, om dat hy die van de Besnijdinge vreesde.

13

Ende de andere Ioden veynsden met hem, alsoo dat oock Barnabas verleydt wiert, met haer te veynsen.

14

Maer doe ick sagh, dat sy niet recht en wandelden nae de waerheyt des Euangeliums, sprack ick tot Petrum voor allen openbaerlijck: Is ’t dat ghy, die een Iode zijt, heydensch leeft, ende niet Ioodsch, waerom dwingt ghy dan de Heydenen Ioodsch te leven?

III.15

HOe-wel wy van nature Ioden, ende geene sondaers uyt de Heydenen en zijn.

16

☜Doch dewijle wy weten, ⁺ dat de Mensch door de wercken des Wets niet rechtveerdigh en wort, maer door het geloove in Iesum Christum; so gelooven wy oock in Christum Iesum, op dat wy rechtveerdigh worden door het geloove in Christum, ⁺ ende niet door de wercken des Wets: want door de werc-

+ Rom. 3.20, 28.

+ Rom. 1,17. cap. 3,22. cap. 4,6.

[fol. 93v]

ken des Wets en wort geen vleesch rechtveerdigh☞.

17

Maer souden wy, die daer soecken door Christum rechtveerdigh te worden, oock noch selve sondaers bevonden worden; so ware Christus een ^d sonden-dienaer. Dat zy verre!

d Sonden-dienaer) Wie door de wercken wil vroom worden, die doet als of ons Christus door sijnen dienst, ampt, prediken ende lijden aller-eerst soude maken tot sondaers, die door de Wet moeten vroom worden: dat is Christum versaeckt, gekruyst, gelastert, ende de sonde herbouwt, die te vooren door de predicatie des geloofs was te niete gedaen.

18

Maer is ’t dat ick wederom bouwe, dat ick gebroken hebbe, so make ick my selven tot eenen over-treder.

19

☜Maer ick ben door de Wet ^e der Wet gestorven, op dat ick Gode leven soude. ^* Ick ben met Christo gekruyst:

e De Wet) Door het geloove, dat een geestelijcke ende levendige wet is, zijn wy der wet des Letters gestorven, dat wy haer niet meer schuldigh en zijn. Rom. 7,4.

* Rom. 6,6. Gal. 5,24.

20

Maer ick leve; nochtans nu niet ick, maer Christus leeft in my. Want wat ick nu leve in den vleesche, dat leve ick in den geloove des Soons Godts, die my heeft lief gehadt, ende Hem selven voor my over-gegeven.

21

Ick en werpe de genade Godts niet wegh: want is’t dat door de Wet de gerechtigheyt komt, so is Christus te vergeefs gestorven☞.