Lutherse Bijbel (1648)

Het x. Capittel.

Begrijpt eene waerschouwinge, dat men hem van ’t Afgoden-offer wachten moet, in drie deelen. I. Antwoordt Paulus op seker tegen-werpinge der Corinthiers, rakende het eten van ’t Afgoden-offer. II. Bewijst hy uyt het H. Avont-mael, dat men hem van ’t Afgoden-offer moet onthouden. III. Verklaert hy, wat men in sulcke gelegentheyt sonder ergernisse doen moet.

I.1

ENde ick en wil u, lieve Broeders, niet onthouden, dat onse Vaderen alle zijn onder de Wolcke geweest, ⁺ ende zijn alle door de Zee gegaen:

+ Exod. 13,21. cap. 14,22.

2

Ende zijn alle onder Mosen gedoopt, met de Wolcke, ende met de Zee:

3

Ende hebben alle eenderley geestelijcke spijse gegeten: ⁺

+ Exod. 16,15.

4

Ende hebben alle eenderley geestelijcken dranck gedroncken. ⁺ Maer sy droncken van de geestelijcke steen-rotse, ⁺ die mede-volgde; dewelcke was Christus.

+ Exod. 17,6.

+ Num. 20,11.

5

Maer aen haerder vele en hadde Godt geen wel-behagen: ⁺ want sy sijn ter neder geslagen in de woestijne☙.

+ Num. 26,65.

6

^❧ Maer dat is ons tot een voor-beelt geschiedt, op dat wy ons niet en laten gelusten des boosen, ^* gelijck als gene lust hadden.

❧ Epistel op den 9 Son-dagh nae der H. Drie-vuldigheyt.

* Num. 11,4.34. Psal. 106,14.

7

⁺ En wordet oock geene Afgoden-dienaers, gelijck als gener sommige wierden; alsser geschreven staet; Het volck sat neder, om te eten ende te drincken; ende stont op, om te spelen.

+ Exod. 32,6.

8

Oock en laet ons geene hoererye bedrijven; ⁺ als sommige van gene hoererye bedreven, ende vielen op eenen dagh drie-en-twintigh duysent.

+ Num. 25.1, 9.

9

Ende en laet ons oock Christum niet versoecken; ⁺ als Hem sommige van gene versochten, ende wierden van de slangen vernielt.

+ Num. 21.5, 6.

10

En murmureert oock niet, ⁺ gelijck als gener sommige murmureerden, ende wierden vernielt door den verderver.

+ Num. 14.2, 27, 36. cap. 26,21.

11

☜Sulcx alle geschiedde haer tot een voor-beelt: ⁺ ende het is geschreven ons ter waerschouwinge, op dewelcke het eynde der Werelt gekomen is.

+ Rom. 15,4.

12

Daerom, ⁺ wie hem laet duncken dat hy staet, die ^a magh wel toe-sien, dat hy niet en valle.

+ Rom. 11,20.

a Daerom en verachte niemant den anderen, hoe sterck ofte swack hy is: wie weet, hoe lange hy selfs blijft?

13

Daer en is noch geene, dan menschelijcke, versoeckinge over u gekomen: maer Godt is getrouw, die u niet en laet versocht worden boven uw’ vermogen; maer maeckt, dat de versoeckinge soo een eynde neme, dat ghyse kont verdragen☙.

14

Daerom, mijne liefsten, vliedet van den Afgoden-dienst.

II.15

ALs met de kloecken spreke ick: oordeelt ghy-lieden, wat ick segge.

[fol. 85r]

16

De gesegende kelck, welcken wy segenen, is die niet de gemeynschap des bloets Christi? Het broot, dat wy breken, is dat niet de gemeynschap des lichaems Christi☞?

17

Want een broot is het; soo zijn wy vele een lichaem: dewijle wy alle een’s broots deelachtigh zijn.

18

Siet aen den Israël nae den vleesche: de gene die de offerhanden eten, en zijn die niet in de gemeynschap des Altaers?

19

Wat sal ick dan nu seggen? Sal ick seggen, dat de Afgodt yet is? Ofte dat het Afgoden-offer yet is?

20

Maer ick segge, dat de Heydenen, wat sy offeren, ⁺ dat offeren sy den Duyvelen, ende niet Gode. Nu en wil ick niet, dat ghy in der Guyvelen gemeynschap zijn sult.

+ Lev. 17,7. Deut. 32,17. Psal. 106,37.

21

☜Ghy en konnet niet te gelijck drincken des Heeren kelck, ende der Duyvelen kelck; ghy en konnet niet te gelijck deelachtigh zijn des Heeren tafel, ender der Duyvelen tafel☞.

22

Ofte willen wy den Heere tergen? Zijn wy stercker dan Hy?

III.23

ALle dingen zijn my wel geoorloft, ⁺ maer alle dingen en zijn niet oorbaer. Alle dingen zijn my geoorloft, maer alle dingen en beteren niet.

+ 1 Cor. 6,12.

24

☜Niemant en soecke wat sijn is; ⁺ maer een yegelijck, wat des anderen is☞.

+ Rom. 15.1, 2. 1 Cor. 10,33. Phil. 2,4.

25

Al wat te koop is op de vleesch-marckt, dat eet; ende en onder-vraegt niets, op dat ghy de conscientie verschoont.

26

☜Want de Aerde is ^b des Heeren, ⁺ ende wat daer in is☞.

b Des Heeren) Christus is de Heere, ende vry; alsoo oock alle Christenen in alle dingen.

+ Psal. 24,1. ende 50,12.

27

Maer is’t dat u yemant van de ongeloovigen noodt, ende ghy wilt henen gaen; so eet al wat u voor-geset wort, ende en onder-vraegt niets, op dat ghy de conscientie verschoont.

28

Maer is’t dat yemant tot u soude seggen, Dat is Afgoden-offer; so en eet niet, om diens wille, die het u te kennen geeft, op dat ghy de conscientie verschoont: (de Aerde is des Heeren, ende wat daer in is.)

29

Maer ick segge van de conscientie, niet uw’s selfs, maer des anderen. Want waerom soude ick mijne vryheyt ^c laten oordelen van een’s anderen conscientie?

c Laten oordeelen) Hy magh my oordelen; maer mijne conscientie sal daerom on-geoordeelt, ende ongehouden zijn, of ick hem schoon uyterlijck tot dienst soude wijcken.

30

Want is ’t dat ick ’t met danck-segginge geniete; waerom soude ick dan gelastert worden over ’t gene, daer ick voor dancke?

31

☜Ghy etet nu, ofte drincket, ofte wat ghy doet, so doet het al tot Godts eere☞.

32

En weest niet ergerlijck, noch den Ioden, noch den Griecken, noch der Gemeynte Godts.

33

Gelijck als ick my oock yeder-man in allerley behagelijck make, ⁺ ende en soecke niet wat my, maer wat velen oorbaer is, op dat sy saligh worden.

+ 1 Cor. 9.19, 22.

1

Zijt mijne nae-volgers, ⁺ gelijck als ick Christi. ⁺

+ Het XI. Cap. Gr.

+ 1 Cor. 4,16. 2 Thess. 3,9.