Lutherse Bijbel (1648)

Het iiij. Capittel.

Heeft vijf deelen: I. Wort de gerechtigheyt des geloofs bewesen met het exempel van Abraham. II. So wort dit exempel voorder gepast op de Ioden ende Heydenen. III. Wort de leere van de gerechtigheyt des geloofs weder-haelt. IV. Wort het geloove Abrahams gepresen. V. Wort verklaert, hoe dit exempel moeten volgen alle de gene, die voor Godt soecken rechtveerdigh te worden.

I.1

WAt seggen wy dan van onsen Vader Abraham, dat hy gevonden hebbe nae den vleesche?

2

Dat seggen wy: Is Abraham door de wercken rechtveerdigh, so heeft hy wel roem; maer niet voor Godt.

3

Maer wat seyt de Schrift? ⁺ ☜Abraham heeft Gode gelooft; ende dat is hem ter gerechtigheyt gerekent.

+ Gen. 15,6. Gal. 3,6. Jac. 2,23.

4

Maer dien, die met wercken omgaet, en wort de loon niet uyt genade toe-gerekent, maer uyt schult.

5

Maer dien, die niet met wercken om en gaet, maer gelooft in den genen, die de godt-loose rechtveerdigh-maeckt, dien wort sijn geloove gerekent ter gerechtigheyt.

6

Nae welcke maniere oock ^a David seyt, ⁺ Dat de saligheyt is alleen des Menschen, welcken Godt toe-rekent de gerechtigheyt, sonder toe-doen der wercken, daer hy spreeckt:

a Hier bewijst hy met twee exempelen, dat verdienst niet met allen en is, maer alleen Godts genade.

+ Psal. 32.1, 2.

7

Saligh zijn die, welcken hare ongerechtigheden vergeven zijn, ende welcken hare sonden bedeckt zijn.

8

Saligh is de man, welcken Godt geene sonde toe en rekent☞!

II.9

NU dese saligheyt, gaet sy over de Besnijdinge, oft over de Voor-huyt? wy moeten immers seggen, Dat Abraham sijn geloove ter gerechtigheyt is gerekent.

10

Hoe is ’t hem dan toe-gerekent? in de Besnijdinge, oft in de voor-huyt? ^b sonder twijfel, niet in de Besnijdinge, maer in de voor-huyt.

b Want Abraham geloofde, ende wiert voor rechtveerdigh gepresen, eer hy besneden wiert, Gen. 15,6. dat immers de genade voor ’t werck zijn moet.

11

Maer het teecken der Besnijdin-ge ontfingh hy tot een segel der gerechtigheyt des geloofs, ⁺ ’t welck hy noch in de voor-huyt hadde: op dat hy wiert een Vader aller, die daer gelooven in de voor-huyt, dat den-selven sulcx oock gerekent worde ter gerechtigheyt:

+ Gen. 17,11.

12

Ende wiert oock een Vader der Besnijdinge: niet alleen der gener, die van de Besnijdinge zijn; maer oock der gener, die daer wandelen in de voet-stappen des geloofs, ’t welck was in de voor-huyt onses Vaders Abrahams.

III.13

WAnt de beloftenisse, dat hy soude zijn der werelt erf-genaem, en is Abraham, ofte sijnen zade, niet geschiedt door de Wet, maer door de gerechtigheyt des geloofs.

14

Want is ’t dat die van de Wet erf-genamen zijn, so is het geloove te niet, ende de belofte is uyt:

15

☜Nademael de Wet [slechts] toorn aen-richt; want waer de Wet niet en is, daer en is oock geene over-tredinge☞.

16

Daerom moet de gerechtigheyt door het geloove komen, op dat sy zy uyt genade, ende de belofte vast blijve ^c allen zade, niet dien alleen, dat onder de Wet is; maer oock dien, dat des geloofs Abrahams is, welcke is onser aller Vader: ^*

c Allen zade) Beyde der Ioden, ende Heydenen: want de geloovige Heydenen zijn soo wel Abrahams zaet, als de Ioden.

* Gen. 17,5.

17

Alsser geschreven staet: ☜Ick hebbe u geset tot eenen Vader veler Heydenen voor Godt, dien ghy gelooft hebt: die daer levendigh maeckt de dooden, ende roept het gene, dat niet en is, dat het zy☞.

IV.18

ENde hy heeft gelooft op hope, daer niet te hopen en was; op dat hy wiert een Vader veler Heydenen: als dan tot hem geseyt is, ⁺ Alsoo sal uw’ zaet zijn.

+ Gen. 15,5.

19

Ende hy en wiert niet swack in ’t geloove, en sagh oock niet aen sijn eygen lichaem, ’t welck alreede verstorven was, dewijle dat hy by-nae hondert-jarigh was; oock niet het verstorven lichaem van Sara:

20

Want hy en twijfelde niet aen de beloftenisse Godts, door ongeloove; maer wiert sterck in ’t geloove, ende gaf ^d Godt de eere:

d Wie Godt gelooft, die geeft Hem sijnen eere, dat Hy waerachtigh, almachtigh, wijs ende goet is. Alsoo vervult het geloove de eerste drie geboden, ende maeckt den Mensch rechtveerdigh voor Godt. Dat is dan de rechte Godts-dienst.

21

Ende wist op ’t aller-sekerste, dat, so wat Godt belooft, dat kan Hy oock doen.

22

Daerom is ’t hem oock ter gerechtigheyt gerekent.

V.23

MAer dat en is niet geschreven alleen om sijnent wille, dat het hem toe-gerekent is;

24

Maer oock om onsent wille, welcken het sal toe-gerekent worden, is ’t dat wy gelooven in den genen, die onsen Heere Iesum op-geweckt heeft van den dooden:

25

☜Welcke is om onser sonden wille over-gegeven, ende om onser gerechtigheyt wille op-geweckt☞.