Lutherse Bijbel (1648)

Het iij. Capittel.

Heeft twee deelen: I. Het gespreck Christi met Nicodemo van de weder-geboorte, ende den wegh tot het eeuwige leven. II. De Iongeren Iohannis ende de Ioden disputeren met malkanderen van de reyniginge.

I.1

⁺ ENde daer was een Mensch onder de Phariseën, ⁺ met name ^* Nicodemus, een Overste onder de Ioden.

+ Euangelium op den Son-dagh der H. Drie-vuldigheyt.

+ Vernuft, nature, vrye wille, etc. en weet niet van Godts genade ende wercken; ja sy schuwtse, ick swijge dat syse begeeren soude: gelijck dese text klaerlijck bewijst.

* Ioh. 7,50.

2

Die quam tot Iesum by nacht, ende sprack tot Hem: ☜Meester, wy weten, dat Ghy zijt een Leeraer van Godt gekomen; ⁺ want niemant en kan de teeckenen doen, die Ghy doet, ten zy dan, dat ⁺⁺ Godt met hem zy☞.

+ Ioh. 9.16, 33.

++ Act. 10,38.

3

Iesus antwoordde, ende sprack tot hem: ☜Voor-waer, voor-waer, Ick segge u, ’t En zy dan, dat yemant van nieuws geboren worde, so en kan hy het Rijck Godts niet sien☞.

4

Nicodemus spreeckt tot Hem: Hoe kan een mensch geboren worden, wanneer hy out is? kan hy oock wederom in sijns moeders lijf gaen, ende geboren worden?

5

Iesus antwoordde: ☜Voor-waer, voor-waer, Ick segge u, ’t En zy dan, dat yemant geboren worde uyt den water ende Geest, so en kan hy in’t Rijck Godts niet komen.

6

Wat van den vleesche geboren wordt, ⁺ dat is vleesch; ende wat van den Geest geboren wort, ⁺ dat is geest☞.

+ Gal. 5,17.

+ Rom. 8,5.

7

En verwondert u niet, dat Ick u geseyt hebbe: Ghy moet van nieuws geboren worden.

8

De wint ^a blaest waer hy wil, ende ghy hoort sijn ruysschen wel; maer ghy en weet niet, van waer hy komt, ende waer hy henen vaert: alsoo is een yegelijck, die uyt den Geest geboren is.

a Blaest) Die twee stucken gehooren te samen, Woort ende Geest; gelijck als in den wint de twee stucken by malkanderen zijn, ruysschen ende waeyen.

9

Nicodemus antwoordde, ende sprack tot Hem: Hoe magh sulcx geschieden?

10

Iesus antwoordde, ende sprack tot hem: Zijt ghy een Meester in Israël, ende en weet dat niet?

11

Voor-waer, voor-waer, Ick segge u: Wy spreken wat wy weten, ⁺ ende getuygen, dat wy gesien hebben; ende ghy en neemt ons’ getuygenisse niet aen.

+ Ioh. 3,32.

12

Gelooft ghy niet, als Ick u van aerdsche dingen segge; hoe soudt ghy gelooven, indien Ick u van Hemelsche dingen seggen soude?

13

Ende ☜niemant en vaert ten Hemel, ⁺ dan die van den Hemel neder gekomen is; namelijck, des Menschen Soon, die in den Hemel is.

+ Ioh. 6,62. Eph. 4,9.

14

Ende gelijck Moses in de woestijne een slange verhoogt heeft; ⁺ alsoo moet des Menschen Soon verhoogt worden: ⁺

+ Num. 21,9.

+ Ioh. 8,28. cap. 12,32.

15

Op dat alle die in Hem gelooven, niet verloren en worden, maer het eeuwige leven hebben☙.

16

^❧ Alsoo lief heeft Godt de Werelt gehadt, dat Hy sijnen eenigh-geborenen Soon gaf; op dat alle die in Hem gelooven, niet verloren en worden, maer het eeuwige leven hebben☞.

❧ Euangelium op den Pincster-maendagh.

17

Want Godt en heeft sijnen Soon niet gesonden in de Werelt, ⁺ dat Hy de Werelt oordeele; maer dat de Werelt door hem saligh worde.

+ Ioh. 12,47. 1 Tim. 2.5, 6. 1 Ioh. 4,14.

18

Wie in Hem gelooft, ⁺ die en wort niet geoordeelt: maer wie niet en gelooft, die is al-reede geoordeelt; want hy en gelooft niet in den Naem des eenigh-geborenen Soons Godts.

+ Marc. 16,16. Ioh. 3,36. cap. 5,24. cap. 6.40, 47. cap. 20,31.

19

Ende dit is het oordeel, ⁺ dat het licht in de Werelt gekomen is, ende de Menschen beminden meer de duysternisse dan het licht: want hare wercken waren boos.

+ Ioh. 1,5.

20

Wie quaet doet, die haet het licht, ende en komt niet aen het licht, op dat sijne wercken niet bestraft en worden.

21

Maer wie de waerheyt doet, ⁺ die komt aen het licht, dat sijne wercken openbaer worden: want sy zijn in Godt gedaen☙.

+ Eccl. 8,1. Eph. 5,12.

II.22

DAer-nae quam Iesus ende sijne Iongeren in ’t Ioodsche lant, ende onthieldt Hem aldaer met haer, ⁺ ende doopte.

+ Ioh. 4,1.

23

Ende Iohannes doopte oock noch tot Enon, nae by Salim; want aldaer was veel waters: ende sy quamen daer henen, ende lieten haer doopen.

24

Want Iohannes en was noch niet in de gevanckenisse geleyt. ⁺

+ Matth. 14,3.

25

Doe stont eene vrage op onder de Iongeren Iohannis met de Ioden, over de reyniginge.

26

Ende sy quamen tot Iohannem, en-

[fol. 45v]

de spraken tot hem: ⁺ Meester, die by u was over den Iordaen, van welcken ghy getuygenisse gaeft, siet, die doopt; ende alle-man komt tot Hem.

+ Joh. 1.15, 26, 34.

27

Iohannes antwoordde, ende sprack: Een Mensch en kan niet ontfangen, ⁺ ’t en worde hem dan gegeven van den Hemel.

+ Ebr. 5,4.

28

Ghy zijt selve mijne getuygen, dat ick geseyt hebbe: ⁺ Ick en zy Christus niet, maer voor Hem henen gesonden.

+ Ioh. 1.20, 23, 27.

29

Wie de bruyt heeft, die is de bruydegom; maer de vrient des bruydegoms staet, ende hoort hem aen, ende verblijdt hem seer over des bruydegoms stemme. Deselve mijne blijdschap is nu vervult.

30

Hy moet wassen; maer ick moet af-nemen.

31

Die van boven af komt, ⁺ is boven alle: wie van de aerde is, die is van de aerde, ⁺ ende spreeckt van de aerde. Die van den Hemel komt, die is boven alle,

+ Ioh. 8,23. 1 Cor. 15,47.

+ Prov. 30.2, 3. 1 Ioh. 4,5.

32

Ende getuygt wat Hy gesien ende gehoort heeft: ⁺ ende sijn getuygenisse en neemt niemant aen.

+ Ioh. 5.19, 30. cap. 8,26. cap. 12,49. cap. 14,10.

33

Maer wie het aen-neemt, ⁺ die ^b versegelt ’et, ⁺ dat Godt waerachtigh zy.

+ 1 Ioh. 5.9, 10.

b Versegelt) dat is, hy voelt het als een segel in sijn herte gedruckt, namelijck, het geloove, dat Godt waerachtigh is; ende bekent ende betuygt het oock uyt-wendigh, als Hy seyt Ioan. 7,17. Wie des Vaders wille doet, die bekent, of dese leere uyt Godt zy, etc.

+ Rom. 3,4.

34

☜Want welcken Godt gesonden heeft, die spreeckt Godts woorden: ^* want Godt en geeft den Geest niet nae de ^c mate.

* Psal. 45,8. Ies. 11.1, 2. Act. 10,38. Eph. 4,7.

c Mate) Of wel des Geests gaven ende wercken nae de mate uyt-gedeelt worden, Rom. 12,3. 1 Cor. 12,12. nochtans is de Geest selfs in alle Christenen rijckelijck, ende sonder mate uyt-gegoten, dat hy alle sonden, ende den doot verslindt boven mate, Tit. 3,6.

35

⁺ De Vader heeft den Soon lief, ende ⁺⁺ heeft Hem alles in sijne hant gegeven.

+ Matth. 3,17. cap. 17,5. Ioh. 17,24.

++ Matth. 11,27. cap. 28,18. Ioh. 5,22. cap, 13,3. cap. 17,2. Ebr. 1,8.

36

^/ Wie in den Soon gelooft, die heeft het eeuwige leven: wie den Sone niet en gelooft, die en sal het leven niet sien; ^// maer de toorn Godts blijft op hem☞.

/ Ioh. 3,18. cap. 6,47. 1 Ioh. 5,10.

// Deut. 29,20.