Lutherse Bijbel (1648)

Het xix. Capittel.

Heeft vijf deelen: I. Van Zachei bekeeringe. II. De gelijckenisse van tien ponden. III. Christus rijdt te Ierusalem in. IV. Weent over de Stadt, ende voor-seyt hare verwoestinge. V. Drijft de koopers ende verkoopers uyt den Tempel.

I.1

ENde hy toogh daer in, en ginck door Iericho.

2

Ende siet, daer was een man, genoemt Zacheus; die was een Overste der tollenaren, ende was rijck:

3

Ende begeerde Iesum te sien, wie Hy ware: ende en konde niet voor ’t volck; want hy was kleyn van persoon.

4

Ende hy liep voor henen, ende klam op eenen ^a moer-besie-boom, op dat hy hem sage: want aldaer soude Hy door komen.

a Συκάμινος morus est, supra cap. 17,6. συκομωράία ficus Aegyptia. non caprificus à ficu & moro. vide Athenaeum lib. 2.

5

Ende als Iesus quam aen deselve plaetse, sagh Hy op, ende wiert hem gewaer, ende sprack tot hem: Zachee, klimt haestelijck af; want Ick moet heden t’ uwen huyse in-keeren.

6

Ende Hy klam haestelijck af, ende nam Hem aen met vreugden.

7

Doe sy dat sagen, murmureerden sy alle, dat Hy by eenen sondaer in-keerde.

8

Maer Zacheus stont, ende sprack tot den Heere: Siet, Heere, de helft van

[fol. 40r]

mijne goederen geve ick den armen; ende is ’t dat ick yemant bedrogen hebbe, ⁺ dat geve ick vier-voudigh weder.

+ Exod. 22,1. Num. 5,7.

9

Ende Iesus sprack tot hem: Heden is desen huyse heyl geschiedt, nademael hy oock Abrahams soon is.

10

Want ⁺ ☜des Menschen Soon is gekomen, om te soecken ende saligh te maken, dat verloren is☞.

+ Matth. 18,11. 1 Tim. 1,15.

II.11

DOe sy nu toe-hoorden, seyde Hy voorder eene gelijckenisse, om dat Hy nae by Ierusalem was; ende om dat sy meynden, het Rijck Godts soude terstont geopenbaert worden.

12

Ende sprack: ⁺ Een Edel-man toogh in een verre lant, dat hy een Rijck in-name, ende dan weder quame.

+ Matth. 25,14. Marc. 13,34.

13

Dese riep tien van sijne knechten, ende gaf haer tien ponden, ende sprack tot haer: Doet handelinge, tot dat ick weder kome.

14

Maer sijne burgers waren hem vyant, ende schickten hem boden nae, ende lieten hem seggen: Wy en willen niet, dat dese over ons heersche.

15

Ende het geschiedde, doe hy weder quam, nae dat hy het Rijck in-genomen hadde, hiet hy deselve knechten roepen, den welcken hy het gelt gegeven hadde; op dat hy wiste, wat handelinge een yegelijck gedaen hadde.

16

Doe tradt de eerste toe, ende sprack; Heere, uw’ pont heeft tien ponden verworven.

17

Ende hy sprack tot hem: Ey ghy vrome knecht, dewijle ghy in ’t minste getrouw zijt geweest, so sult ghy macht hebben over tien steden.

18

De tweede quam oock, ende sprack: Heere, uw’ pont heeft vijf ponden op-gebracht.

19

Tot dien sprack hy oock: Ende ghy sult zijn over vijf steden.

20

Ende de derde quam, ende sprack: Heere, siet daer, hier is uw’ pont, ’t welck ick hebbe in een sweet-doeck bewaert.

21

Ick vreesde u; want ghy zijt een hart man, ghy neemt, dat ghy niet geleyt en hebt; ende maeyt, dat ghy niet gezaeyt en hebt.

22

Hy sprack tot hem: ⁺ Uyt uwen mont oordeele ick u, ghy schalck: wist ghy, dat ick een hart man ben, neme, dat ick niet geleyt en hebbe; ende maeye, dat ick niet gezaeyt en hebbe.

+ Matth. 12,37.

23

Waerom en hebt ghy dan mijn gelt niet in de wissel-banck gegeven? ende wanneer ick gekomen ware, hadde ick ’t met woecker ge-eyscht.

24

Ende hy sprack tot de gene, die daer by stonden: Neemt dat pont van hem, ende geeft ’et dien, die tien ponden heeft.

25

Ende sy spraken tot hem: Heere, hy heeft doch tien ponden.

26

Maer ick segge u: ⁺ ☜Wie daer heeft, dien sal gegeven worden; maer van dien, die niet en heeft, sal oock genomen worden dat hy heeft☞.

+ Matth. 13,12. cap. 25,29. Marc. 4,25. Luc. 8,18.

27

Doch gene mijne vyanden, die niet en wilden, dat ick over haer heerschen sou-de, brengt herwaerts, ende vermoordtse voor my.

28

Ende als Hy sulcx seyde, toogh Hy voort, ende reysde op nae Ierusalem.

III.29

ENde het geschiedde, ⁺ als Hy naeckte Bethphage ende Bethanien, ende quam aen den Olijf-bergh, sondt Hy twee van sijne Iongeren,

+ Matth. 21,1. Marc. 11,1. Joh. 12,11.

30

Ende sprack: Gaet henen in de vlecke, die tegen u over leyt, ende wanneer ghy daer in komt, sult ghy een veulen aen-gebonden vinden, op het welck noch noyt geen Mensch geseten en heeft: ontbindt ’et, ende brengt ’et.

31

Ende is ’t dat u yemant vraegt: Waerom ghy ’t ontbindt? so segt alsoo tot hem: De Heere behoeft sijner.

32

Ende de gesondene gingen henen, ende vonden, als Hy haer geseyt hadde.

33

Ende doe sy het veulen ontbonden, spraken sijne heeren tot haer: Waerom ontbindt ghy het veulen?

34

Ende sy spraken: De Heere behoeft sijner.

35

Ende sy brachten ’t tot Iesum; ende worpen hare kleederen op het veulen, ende setteden Iesum daer op.

36

Doe Hy nu henen toogh, spreydden sy hare kleederen op den wegh.

37

Ende doe Hy nae by quam, ende toogh den Olijf-bergh af, begon de gantsche hoop sijner Iongeren met vreugde Godt te loven met luyder stemme, over alle daden, die sy gesien hadden,

38

Ende spraken: ⁺ ☜Gelooft zy die daer komt een Koninck in den Name des Heeren! vrede zy in den Hemel, ⁺ ende eere in de hooghte☞!

+ Psal. 118,26. Zach. 9,9.

+ Luc. 2,14.

39

Ende sommige der Phariseën in den volcke spraken tot Hem: Meester, bestraft doch uwe Iongeren.

40

Hy antwoordde, ende sprack tot haer: Ick segge u, Is ’t dat dese swijgen, so sullen de steenen roepen.

IV.41

^❧ ENde als Hy nae by quam, sagh Hy de stadt aen, ende weende over haer, ende sprack:

❧ Euangelium op den 10 Son-dagh nae der H. Drie-vuldigheyt.

42

Waer’t dat ghy ’t wist, so soudt ghy tot deser uwer tijt oock bedencken, wat tot uwen vrede dient; maer nu is ’t voor uwe oogen verborgen.

43

Want de tijt sal over u komen, dat uwe vyanden sullen om u, ende om uwe kinderen met u, een bol-werck slaen, u beleggen, ende aen alle zijden benauwen,

44

Ende sullen u slechten, ⁺ ende geenen steen op den anderen laten: daerom dat ghy niet bekent en hebt den tijt, daer ghy in besocht zijt.

+ Matth. 24.1, 2. Marc. 13,2. Luc. 21,6.

V.45

ENde Hy ginck in den Tempel, ⁺ ende begon uyt te drijven, die daer in verkochten ende kochten,

+ Matth. 21,11. Marc. 11,15.

46

Ende sprack tot haer: ⁺ Daer staet geschreven, ☜Mijn Huys is een Bede-huys☞; maer ghy hebt het tot eenen moordenaers-kuyl gemaeckt.

+ Jes. 56,7. Jer. 7,11.

47

Ende Hy leerde dagelijcx in den Tempel: ⁺ maer de Hooge-priesters ende Schrift-geleerden, ende de voornaemste

+ Marc. 11.8. Joh. 7,19. cap. 8,37.

[fol. 40v]

in den volcke, stonden daer nae, dat sy hem dooden.

48

Ende en vonden niet, wat sy doen souden: want alle het volck hingh Hem aen, ende hoorde Hem☙.