Lutherse Bijbel (1648)

Het x. Capittel.

Heeft vier deelen: I. Iesus verkiest ende sendt uyt tseventigh Iongeren; dewelcke II. weder-komende worden onder-richt, waer in sy haer meest behooren te verblijden. III. Houdt een gespreck met sekeren Schrift-geleerden. IV. De historie van Martha ende Maria.

I.1

DAer nae scheydde de Heere andere tseventigh uyt, ende sondtse ’t elcken twee ende twee voor Hem henen in alle steden ende plaetsen, daer Hy wilde henen komen.

2

Ende sprack tot haer: ⁺ ☜Den oogst is groot, maer der Arbeyders is weynigh: biddet den Heere des oogsts, dat Hy Arbeyders uyt-sende in sijnen oogst☞.

+ Matth. 9,37. Ioh. 4,35. 2 Thess. 3,1.

3

Gaet henen: Siet, Ick sende u als de lammeren midden onder de wolven. ⁺

+ Matth. 10,16.

4

En draegt geenen buydel, noch male, noch schoenen; ⁺ ende en groet niemant op de strate.

+ Matth. 10,9. Marc. 6,8. Luc. 9,3. cap. 22,35.

5

Waer ghy in een huys komt, daer spreeckt ten eersten: Vrede zy in desen huyse.

6

Ende indien aldaer een kint des vredes zijn sal, so sal uwe vrede op hem rusten: maer indien niet, so sal uwe vrede hem weder tot u keeren.

7

Ende in ’t selve huys blijft, eet ende drinckt wat sy hebben: want ☜een arbeyder is sijns loons weerdigh☞. ⁺ Ghy en sult niet van ’t een huys in ’t ander gaen.

+ Deut. 24,14. cap. 25,4. Matth. 10,10. 1 Tim. 5,18.

8

Ende waer ghy in eene stadt komt, ende sy u aen-nemen, daer etet wat u voor-geset wort.

9

Ende geneest de krancken die aldaer zijn, ⁺ ende segt haer: Het Rijck Godts is nae by tot u gekomen.

+ Matth. 3,2.

10

Maer waer ghy in eene stadt komt, ⁺ daer sy u niet aen en nemen, daer gaet uyt op hare straten, ende spreeckt:

+ Matth. 10,14. Marc. 6,11. Luc. 9,5.

11

Oock het stof, ⁺ dat sich aen ons gehangen heeft van uwe stadt, slaen wy af op u: doch sult ghy weten, dat u het Rijck Godts nae-by geweest is.

+ Act. 13,51. cap. 18,6.

12

Ick segge u: Het sal Sodoma verdraeglijcker gaen in dien dage, dan sulcker stadt.

13

Wee u Chorazin! ⁺ wee u Bethsaida! want waren sulcke daden te Tyrus ende Sidon geschiedt, die by u geschiedt zijn, sy hadden eertijts in den sack ende in de assche geseten, ende boete gedaen.

+ Matth. 11,21.

14

Doch het sal Tyro ende Sidon verdraeglijcker gaen in ’t Oordeel, dan u-lieden.

15

Ende ghy Capernaum, ghy die tot den Hemel toe verheven zijt, ghy sult tot in de Helle neder-gestooten worden.

16

☜Wie u hoort, ⁺ die hoort My; ende wie u veracht, die veracht my: ^* Maer wie My veracht, die veracht Dien, die My gesonden heeft☞.

+ Matth. 10,40. Marc. 9,37. Ioh. 13,20.

* 1 Thess. 4,8.

II.17

ENde die tseventigh quamen weder met vreugde, ende spraken: Heere, ons zijn oock de Duyvelen onderdanigh in uwen Name.

18

Maer Hy sprack tot haer: Ick sagh den Satan wel van den Hemel vallen, als eenen blixem.

19

Siet, ⁺ Ick hebbe u macht gegeven, om te treden op slangen ende scorpioenen, ende over alle gewelt des Vyants; ende niet en sal u beschadigen.

+ Psal. 91,13. Matth. 16,18. Marc. 16.17, 18. Act. 28,5.

20

Doch daer in en verblijdt u niet, dat u de geesten onderdanigh zijn: maer ☜verblijdt u, dat uwe namen in den Hemel geschreven zijn☞.

21

Te dier uyre verheugde Hem Iesus in den geest, ⁺ ende sprack: Ick prijse u Vader, ende Heere des Hemels ende der Aerden, dat Ghy sulcx verborgen hebt den wijsen ende verstandigen, ende hebt het geopenbaert den onmondigen. Ia Vader, alsoo was ’t wel-behaeglijck voor u.

+ Matth. 11,25.

22

☜My is alles over-gegeven van mijnen Vader. ⁺ Ende niemant en weet wie de Soon zy, dan alleen de Vader; noch wie de Vader zy, dan alleen de Soon, ende ^* wien ’t de Soon wil openbaren☞.

+ Psal. 8,7. Ioh. 3,35. cap. 17,2. 1 Cor. 15,27. Phil. 2,10. Ebr. 2,8.

* Ioh. 1,18. cap. 6.44, 46.

23

^❧ Ende Hy keerde Hem tot sijne Iongeren, ende sprack insonderheyt: ⁺ ☜Saligh zijn de oogen, die daer sien dat ghy siet:

❧ Euangelium op den 13 Son-dagh nae der H. Drie-vuldigheyt.

+ Matth. 13,16.

24

Want Ick segge u, ⁺ Vele Propheten ende Koningen wilden sien dat ghy siet, ende en hebben ’t niet gesien; ende hooren dat ghy hoort, ende en hebben ’t niet gehoort☞.

+ 1 Petr. 1,10.

III.25

ENde siet, doe stont’er een Schrift-geleerde op, versochte Hem, ende sprack: Meester, wat moet ick doen, dat ick het eeuwige leven be-erve?

26

Ende Hy sprack tot hem: Hoe staet’er in de Wet geschreven? hoe leest ghy?

27

Hy antwoordde, ⁺ ende sprack: ☜Ghy sult Godt uwen Heere lief hebben van gantscher herten, van gantscher zielen, van alle krachten, ende van gantschen gemoede: ^* ende uwen Naesten als u selven☞.

+ Deut. 6,5. cap. 10,12. cap. 30,6.

* Lev. 19,18. Rom. 13,9. Gal. 5,14. Iac. 2,8.

28

Ende Hy sprack tot hem: Ghy hebt recht geantwoordt; doet dat, so sult ghy leven.

29

Maer hy wilde hem selven rechtveerdigen, ⁺ ende sprack tot Iesum: Wie is dan mijn Naeste?

+ Luc. 16,15. Rom. 10,3.

30

Doe antwoordde Iesus, ende sprack: Daer was een Mensch, die ginck van Ierusalem af nae Iericho, ende viel onder de moordenaers; die togen hem uyt, ende sloegen hem, ende gingen wegh, ende lieten hem half doot liggen.

31

Ende het geschiedde by gevalle, dat een Priester den selven wegh af toogh; ende doe hy hem sagh, ginck hy voor-by.

32

Desselven gelijcken oock een Levijt, doe hy quam by die plaetse, ende sagh hem, ginck hy voor-by.

33

Maer een Samaritaen reysde, ende quam daer henen; ende doe hy hem sagh, jammerde hem sijns,

34

Ginck tot hem, verbandt hem sijne wonden, ende goot daer in olye ende wijn: ende leyde hem op sijn beest, ende

[fol. 35r]

voerde hem in de herberge, ende droegh sorge voor hem.

35

Des anderen daegs reysde hy wegh, ende toogh uyt twee penningen, ende gafse den weert, ende sprack tot hem: Draegt sorge voor hem, ende is ’t dat ghy wat meer uyt-leggen sult, so wil ick ’t u betalen, als ick weder-kome.

36

Welcke dunckt u onder dese drie de ^a Naeste geweest zy dien, die onder de moordenaers gevallen was?

a Naeste) De Naeste en is niet alleen die wel doet; maer oock die wel-daet behoeft: want wy zijn alle onder malkanderen Naesten.

37

Hy sprack: Die barmhertigheyt aen hem dede. Doe sprack Iesus tot hem: So gaet henen, ende doet des-gelijcken☙.

IV.38

ENde het geschiedde, doe sy wandelden, ginck Hy in een vlecke: daer was een wijf, met name Martha, die ontfingh Hem in haer huys.

39

Ende sy hadde eene suster, die hiet Maria; die sat tot Iesus voeten, ende hoorde sijne reden.

40

Maer Martha maeckte haer veel te doen, om Hem te dienen. Ende sy tradt toe, ende sprack: Heere, en vraegt Ghy daer niet nae, dat my mijne suster laet alleen dienen? Segt haer doch, dat sy ’t oock aen-grijpe.

41

Maer Iesus antwoordde, ende sprack tot haer: Martha, Martha, ghy hebt veel sorge ende moeyte.

42

Maer ☜een dinck is noodigh: ⁺ Maria heeft het goede deel verkoren, ⁺ dat en sal niet van haer genomen worden☞.

+ Psal. 27,4.

+ Psal. 73,26. Thren. 3,24. Matth. 6,33. Phil. 3,14.