Lutherse Bijbel (1648)

Het xxj. Capittel.

Heeft vijf deelen: I. Iesus rijdt te Ierusalem in. II. Wat in den Tempel geschiedt zy. III. De Heere vervloeckt eenen onvruchtbaren vijge-boom. IV. Gespreck der Ioden met Christo van wegen sijn beroep. V. De Heere bestraft door twee gelijckenissen der Ioden hart-neckigheyt.

I.1

^❧ DOe sy nu nae by Ierusalem quamen tot Bethphage aen den Olijf-bergh, sondt Iesus twee van sijne Iongeren,

❧ Euangelium op den 1 Son-dagh des Advents, ende op den Palm-Son-dagh.

2

Ende sprack tot haer: ⁺ Gaet henen in de vlecke, die voor u leyt; ende terstont sult ghy eene eselinne aen-gebonden vinden, ende een veulen by haer; ontbindtse, ende brengtse tot my.

+ Marc. 11,1. Luc. 19,29. Joh. 12,12.

3

Ende ist dat u yemant yet seyt, so spreeckt: De Heere behoeft haerder; ende terstont sal hyse u laten.

4

Maer dat geschiedde altemael, op dat vervult wierde, datter geseyt is door den Propheet, die daer spreeckt:

5

☜Segget der dochter Zion; ⁺ Siet, uwe Koninck komt tot u sacht-moedigh, ende rijdt op eenen esel, ende op een veulen der last-dragender eselinne☞.

+ Jes. 62,11. Zach. 9,9. Joh. 12,15.

6

De Iongeren gingen henen, ende deden gelijck haer Iesus bevolen hadde:

7

Ende brachten de eselinne ende het veulen, ende leyden hare kleederen daer op, ende setteden Hem daer-op.

8

Ende veel volcx spreydde de kleederen op den wegh; de andere hieuwen tacken van de boomen, ende stroydense op den wegh.

9

Ende het volck, dat voor-ginck ende nae-volgde, ⁺ riep ende sprack: ☜^a Hosianna den Sone Davids! gelooft zy, die daer komt in den Name des HEEREN: Hosianna in de hoogte☙☞.

+ Psal. 118.25, 26. Matth. 23,39.

a Hosianna) heet op Duytsch, Och helpt: ofte, Och geeft geluck ende heyl!

10

Ende als Hy te Ierusalem introck, wiert de geheele stadt beroert, ende sprack: Wie is die?

11

Ende het volck seyde: Dat is Iesus, de Propheet van Nazareth uyt Galilea.

II.12

ENde Iesus ginck tot den Tempel Godts in, ⁺ ende dreef daer uyt alle verkoopers ende koopers in den Tempel, ende stiet om der wisselaers tafelen, ende de stoelen der duyven-kramers;

+ Marc. 11,15. Luc. 19,45. Joh. 2,14.

13

Ende sprack tot haer: ⁺ ☜Daer staet geschreven; Mijn Huys sal een Bede-huys heeten☞; maer ghy hebt eenen moordenaers-kuyl daer uyt gemaeckt.

+ 1 Reg. 8,29. Jes. 56,7. Jer. 7,11.

14

Ende daer gingen blinde ende lamme tot Hem in den Tempel, ende Hy genasse.

15

Maer doe de Hooge-priesters ende Schrift-geleerden sagen de wonderen, ⁺ die Hy dede, ende de kinderen in den Tempel roepende, ende seggende: Hosianna den Sone Davids! wierden sy verstoort,

+ Marc. 11,27.

16

Ende spraken tot Hem: Hoort Ghy oock, wat dese seggen? Iesus sprack tot haer: Ia. ⁺ En hebt ghy noyt gelesen: ☜Uyt den mont der onmondigen ende soogelingen hebt ghy lof toe-bereydt☞.

+ Psal. 8,3.

17

Ende Hy lietse daer, ende ginck ter stadt uyt nae Bethanien, ende bleef aldaer.

III.18

MAer doe Hy des morgens weder in de stadt ginck, ⁺ hongerde Hem.

+ Marc. 11.12, 20.

19

Ende Hy sagh eenen vijge-boom aen den wegh, ende ginck daer nae toe; ende en vondt daer niet aen, dan alleen bladeren; ende sprack tot hem: Nu en wasse op u voort-aen nimmer-meer geene vrucht! Ende de vijge-boom verdorde terstont.

20

Ende doe dat de Iongeren sagen, verwonderden sy haer, ende spraken: Hoe is de vijge-boom soo haest verdorret!

21

Maer Iesus antwoordde, ⁺ ende sprack tot haer: Voor-waer Ick segge u; Is ’t dat ghy geloove hebt, ende niet en twijfelt, so en sult ghy niet alleen sulcx met den vijge-boom doen: maer ist dat ghy sult seggen tot desen bergh, Heft u op, ende werpt u in de Zee; so sal ’t geschieden.

+ Matth. 17,20. Luc. 17,6. Jac. 1,6.

22

^* ☜Ende al wat ghy biddet in ’t gebedt, ist dat ghy gelooft, so sult ghy ’t ontfangen☞.

* Matth. 7,7. Marc. 11, 24. Luc. 11,9. Ioh. 14,13. cap. 16,24. 1 Ioh. 3,22. cap. 5.14, 15.

[fol. 12v]

IV.23

ENde als Hy in den Tempel quam, ⁺ traden tot Hem, als Hy leerde, de Hooge-priesters ende de Outsten in ’t volck, ende spraken: Uyt wat macht doet Ghy dat? Ende wie heeft u die macht gegeven?

+ Marc. 11,27. Luc. 20,1.

24

Maer Iesus antwoordde, ende sprack tot haer: Ick wil u oock een woort vragen, ist dat ghy my dat segt, so wil Ick u oock seggen, uyt wat macht Ick dat doe.

25

Van waer was de Doop Iohannis? was die van den Hemel, ofte van de Menschen? Doe dachten sy by haer-selven, ende spraken: Seggen wy, hy zy van den Hemel geweest, so sal Hy tot ons seggen: Waerom en geloofdet ghy hem dan niet?

26

Maer seggen wy, Hy zy van de Menschen geweest; so moeten wy ons voor het volck vreesen: want sy hielden alle Iohannem voor eenen Propheet. ⁺

+ Matth. 14,5. Marc. 6,20.

27

Ende sy antwoordden Iesu, ende spraken: Wy en weten ’t niet. Doe sprack Hy tot haer: So en segge Ick u oock niet, uyt wat macht Ick dat doe.

V.28

MAer wat dunckt u? Een man hadde twee sonen, ende ginck tot den eersten, ende sprack: Mijn soon, gaet henen, ende arbeydt heden in mijnen wijn-bergh.

29

Maer hy antwoordde, ende sprack: Ick en wil ’t niet doen. Daer nae berouwde ’t hem, ende hy ginck henen.

30

Ende hy ginck tot den anderen, ende sprack des-gelijcx. Maer hy antwoordde, ⁺ ende sprack: Heere, ja. Ende en ginck niet henen.

+ Ezech. 33,31.

31

Welcke van dese twee heeft des vaders wille gedaen? Sy spraken tot Hem: De eerste. Iesus sprack tot haer: Voor-waer Ick segge u, de Tollenaers ende hoeren mogen wel ^b eer in ’t Hemel-rijck komen, dan ghy.

b Eer) Veel mogelijcker is het, dat hoeren ende boeven saligh worden, dan de hovaerdige Heyligen; want gene moeten ten laetsten hare sonden gevoelen, etc. Dese sterven in haer eygen heyligheyt, indien sy niet wonderlijck bekeert en worden.

32

Iohannes quam tot u, ende leerde u den rechten wegh, ende ghy en geloofdet hem niet; maer de tollenaers ende hoeren geloofden hem: ende hoe wel ghy ’t saegt, so en dedet ghy nochtans geene boete, dat ghy hem daer-nae oock gelooft haddet.

33

^* Hoort een andere gelijckenisse: Daer was een Huys-vader, die plantede eenen wijn-bergh, ende settede eenen tuyn daer-omme, ende groef eene wijn-persse daer in, ende bouwde eenen toren, ende verhuerde hem den wijn-gardeniers; ende trock buyten lants.

* Ies. 5.5, etc. Ier. 2,21. Marc. 12,1. Luc. 20,9.

34

Doe nu de tijt der vruchten aen quam, sondt hy sijne knechten tot de wijn-gardeniers, dat sy sijne vruchten ontfingen.

35

Doe namen de wijn-gardeniers sijne knechten; den eenen sloegen sy, den anderen doodden sy, ende den derden steenigden sy.

36

Wederom sondt hy andere knechten, meer dan de eerste waren: ende sy deden haer des-gelijcx.

37

Daer-nae sondt hy sijnen soon tot haer, ende sprack: Sy sullen mijnen soon ontsien.

38

Maer doe de wijn-gardeniers den soon sagen, spraken sy onder malkanderen: Dese is de erf-genaem; komt laet ons hem dooden, ende sijn erf-goet aen ons brengen.

39

Ende sy namen hem, ende stieten hem ten wijn-bergh uyt, ende doodden hem.

40

Wanneer nu de Heere des wijn-bergs komen sal, wat sal hy desen wijn-gaerdeniers doen?

41

Sy spraken tot Hem: Hy sal de boos-wichten qualijck verdoen, ende sijnen wijn-bergh anderen wijn-gaerdeniers verhueren, die hem de vruchten ter rechter tijt geven.

42

Iesus sprack tot haer: En hebt ghy noyt gelesen in de Schrift: ☜De steen, ⁺ dien de Bouw-lieden verworpen hebben, die is tot een Hoeck-steen geworden: van den Heere is dat geschiedt, ende het is wonderlick voor onse oogen☞.

+ Psal. 118,22. Ies. 8,14. cap. 28,16. Matth. 16,18. Marc. 12,10. Luc. 20,17. Act. 4,11. Rom. 9,33. 1 Petr. 2,7.

43

^* Daerom segge Ick u: Het Rijck Godts sal van u genomen, ende den Heydenen gegeven worden, die sijne vruchten brengen.

* Matth. 8,12.

44

Ende wie op desen Steen ^c valt, ⁺ die sal verplettert worden; maer ^* op wien hy valt, dien sal hy vermorselen.

c Valt) Alles moet hem aen Christo stooten; sommige ter beteringe, sommige ter ergernisse.

+ Ies. 8,15. Zach. 12,3. Luc. 20,18.

* Dan. 2,34.

45

Ende doe de Hooge-priesters ende Phariseën sijne gelijckenissen hoorden, ⁺ verstonden sy, dat Hy van haer sprack.

+ Luc. 20,19.

46

Ende sy stonden daer-nae, hoe sy Hem grepen: maer sy vreesden haer voor het volck; ⁺ want het hielt Hem voor eenen Propheet.

+ Luc. 7,16. Ioh. 7,40.