Lutherse Bijbel (1648)

Het vij. Capittel.

Heeft ses deelen: I. Van ’t vermetelijck oordeelen. II. Van der Predikanten plicht tegen de weder-spannige verachters. III. Van ’t gebedt. IV. Van de somme der gantsche Wet. V. Van d’enge ende wijde poorte, met by-gaende waerschouwinge voor de valsche Propheten. VI. ’t Besluyt van Christi Predicatie op den bergh.

I.1

⁺⁺ EN oordeelt niet, ⁺ op dat ghy niet geoordeelt en wordt.

++ Oordeelen behoort Godt toe: daerom wie oordeelt sonder Godts bevel, die neemt Gode sijne eere; ende dat is de balck.

+ Luc. 6,37. Rom. 2,1. 1 Cor. 4.3, 5. Jac. 4,11.

2

^* Want met welck oordeel ghy oordeelt, sult ghy geoordeelt worden: ende met welcke mate ghy meet, sal u gemeten worden.

* Marc. 4,24. Luc. 6,38.

3

⁺ Maer wat siet ghy den splinter in uwes broeders ooge, ende en wordt niet gewaer den balck in uw’ ooge?

+ Luc. 6.41, 42.

4

Oft hoe derft ghy seggen tot uwen broeder: Houdt [stille], ick wil u den splinter uyt uw’ ooge trecken; ende siet, een balck is in uw’ ooge?

5

Ghy huychelaer, ⁺ treckt eerst den balck uyt uw’ ooge; daer nae besiet, hoe ghy den splinter uyt uwes broeders ooge treckt.

+ Prov. 18,17.

II.6

☜Ghy en sult het ^a heylighdom ^b den honden niet geven, ⁺ ende uwe peerlen en sult ghy niet voor de ^c verckens werpen; op dat sy deselve niet en vertreden met hare voeten, ende haer om-keeren, ende u verscheuren.

a Heylighdom) ’t Heylighdom is Godts Woort, daer alle dingen door geheyligt worden.

b Honden zijn, die ’t Woort vervolgen.

+ Prov. 9,8. cap. 13,9. Matth. 10,14. Tit. 3.10, 11.

c Verckens zijn, die in vleeschelijcke lust verdroncken zijnde, het Woort niet en achten.

III.7

^* Biddet, so wort u gegeven; soecket, so sult ghy vinden; kloppet aen, so wort u op-gedaen.

* Matth. 21,22. Marc. 11,24. Luc. 11,9. Joh. 14,13. cap. 16,24. Iac. 1.5, 6. 1 Ioh. 3,22. cap. 5,14.

8

Want wie daer bidt, die ontfangt; ende wie daer soeckt, die vindt; ende wie daer aen-klopt, dien wort op-gedaen☞.

9

Wie isser onder u Menschen, so hem sijn soon bidt om broot, die hem eenen steen biede?

10

Ofte, so hy hem bidt om eenen visch, die hem een slange biede?

11

⁺ Indien dan ghy, die doch ergh zijt, nochtans uwen kinderen goede gaven kont geven; hoe veel te meer sal uwe Vader in den Hemel [wat] goets geven den genen, die Hem bidden?

+ Gen. 6,5. cap. 8,21.

IV.12

☜AL wat ghy nu wilt, ⁺ dat u de lieden doen sullen, dat doet ghy hen oock; dat is de Wet ende de Propheten.

+ Tob. 4,16. Luc. 6,31.

V.13

GAet in door de enge poorte: ⁺ want de poorte is wijt, ende de wegh is breet, die tot de verdoemenisse af-leydt; ende vele zijnder, die daer op wandelen.

+ Luc. 13,24.

14

Ende de poorte is enge, ⁺ ende de wegh is smal, die tot het leven leydt; ende weynigh zijnder, die hem vinden☞.

+ Act. 14,22.

15

^{++ ❧} Siet voor u, voor de valsche Propheten, die in schaeps-kleederen tot u komen; maer inwendigh zijn sy grijpende wolven:

++ Deut. 13,3. Ier. 23,16. Matth. 24,4. Rom. 6,17. Eph. 5,6. Col. 2,8. 1 Ioh. 4,1.

❧ Euangelium op den 8 Son-dagh nae der H. Drievuldigheyt.

16

Aen hare vruchten sult ghyse kennen. Kan men oock ^* druyven lesen van de doornen? ofte vijgen van de distelen?

* Luc. 6,44.

17

⁺ Alsoo een yegelijck goede boom brengt goede vruchten voort; maer een vuyle boom brengt quade vruchten voort.

+ Matth. 12,33. Marc. 11,15. Luc. 6.43, 44.

18

Een goede boom en kan geene quade vruchten voort-brengen; ende een vuyle boom en kan geenen goede vruchten voort-brengen.

19

Een yegelijck boom, ⁺ die geen goede vruchten voort en brengt, wort af-gehouwen, ende in ’t vyer geworpen.

+ Matth. 3,10. Luc. 3,8.

20

Daerom, aen hare vruchten sult ghyse kennen.

21

☜Sy en sullen niet alle, die tot my seggen, Heere Heere! in ’t Hemel-rijck komen; ⁺ maer die daer doen den wille mijnes Vaders in den Hemel☞.

+ Rom. 3,13. Iac. 1,22.

22

Vele sullen tot my seggen op dien dagh: Heere, Heere! en hebben wy niet in uwen Name gepropheteert? en hebben wy niet in uwen Name Duyvelen uyt-gedreven? en hebben wy niet in uwen Name vele Daden gedaen?

23

Dan sal Ick hen belijden: ⁺ Ick en hebbe u noch noyt gekent; ^* wijcket alle van my, ghy quaet-doenders☙!

+ Ier. 14,14. Luc. 27,15. Luc. 13,27.

* Psal. 6,9. Matt. 25,12.

[fol. 5r]

VI.24

DAer-om, ⁺ wie dese mijne redenen hoort, ende ^d doetse, dien vergelijcke Ick by eenen kloecken man, die sijn huys op eene steen-rotse bouwde.

+ Luc. 6.47, etc.

d Doetse) Hier eyscht Christus oock het geloove; want waer geen geloove en is, daer en doet men de geboden niet recht, Rom. 3,27. Ende alle goede wercken, die nae den schijn, sonder ’t geloove geschieden, zijn sonden: daer-en-tegen oock, waer het geloove is, daer moeten oprechte goede wercken volgen. Dat heet Christus (doen) van reyner herten doen: maer het geloove reynigt het herte, Act. 15,9. Ende soodanige vromigheyt staet vast tegen alle winden, dat is, alle macht der Helle: want sy is op den Rots-steen Christum door ’t geloove gebouwt. Goede wercken sonder ’t geloove, zijn der dwase maegden lampen sonder olye.

25

Doe nu een slagh-regen viel, ende een water-stroom quam, ende de winden waeyden, ende stieten aen dat huys, so en viel ’et doch niet; want het was op eene steen-rotse gegrondt.

26

Ende wie dese mijne redenen hoort, ende en doetse niet, die is eenen dwasen man gelijck, die sijn huys op het zant bouwde.

27

Doe nu een slagh-regen viel, ende een water-stroom quam, ende de winden waeyden, ende stieten aen dat huys, doe viel ’t om, ende dede eenen grooten val.

28

Ende het gebeurde, doe Iesus dese redenen vol-eyndt hadde, ontsettede hem het volck over sijne leere:

29

^* Want Hy predikte geweldelijck, ende niet als de Schrift-geleerden.

* Marc. 1,22. cap. 6,2. Luc. 4,32. Joh. 7.45, 46.