Lutherse Bijbel (1648)

[fol. 56v]

VOOR-REDEN over het tvveede Boeck DER MACCABEËN. D.M.L.

DIt heet ende sal zijn het tweede Boeck der Maccabeën, gelijck de Titel uyt-wijst; maer dat en kan niet recht zijn, dewijle dat ’et sommige geschiedenissen verhaelt, die voor de geschiedenissen van ’t eerste Boeck geschiedt zijn: ende niet voorder en komt als op Iudam Maccabeum, dat is, tot in ’t sevende Capittel des eersten Boecx; also dat ’et billijcker het eerste, dan het tweede Boeck soude heeten. Ten ware dan, dat men ’t een ander Boeck wilde noemen, ende niet het tweede Boeck der Maccabeën, alium, vel alienum scilicet; non secundum.

Maer wy laten ’t so mede henen loopen, van wegen de schoone geschiedenissen der seven Martelaren Maccab. ende haer-l. moeder, ende andere stucken meer. Maer het laet hem aen-sien, als of ’t niet een Meester alleen geweest en zy, maer te samen gelapt uyt vele Boecken.

SO heeft ’et oock eenen harden knoop in ’t 14 cap. aen den Rasias, die hem selven om ’t leven brachte, ’t welck ook S. Augustinus ende de Out-vaders bestrijden: want soodanigh exempel en deugt niet; ende ’t en is niet te prijsen, als is ’t dat men ’t eenighsins lijden ende wel uyt-leggen magh. So beschrijft het oock den doot Antiochi in ’t eerste cap. geheel anders, dan het eerste Boeck doet. Somma, so billijck als het eerste Boeck soude in ’t getal der H. Schrift aen-genomen zijn, so billijck is het tweede Boeck daer uyt geworpen; al-hoe-wel yet goets daer in staet. Doch ’t zy altemael den vromen Leser bevolen, ende vry-gestelt om te oordeelen ende te erkennen.