Lutherse Bijbel (1648)

Het xliij. Capittel.

Handelt van Godts lof in drie deelen: I. Het sommier ende in-houdt. II. Onder-richtinge, hoe swaer het zy, Godts wercken nae hare weerdigheyt te roemen. III. Betrachtinge des Hemels, der Sonne, Mane, Sterren, ende des Regen-boogs, etc.

I.15

ICk wil nu prijsen des Heeren wercken, ende uyt de heylige

[fol. 35r]

Schrift sijne wercken verkondigen, ⁺ gelijck ickse gelesen hebbe.

+ Godts wercken.

16

De Sonne geeft aen al de werelt licht, ⁺ ende haer licht is het aller-klaerste licht.

+ Sonne.

II.17

’t EN is oock den Heyligen van den Heere noch noyt gegeven, dat sy alle sijne wonderen uyt-spreken konden: want de Heere almachtigh heeftse te groot gemaeckt, ende alle dingen zijn te groot nae weerde te loven.

18

Hy alleen onder-soeckt den af-gront, ende der Menschen herten; ende Hy weet wat sy gedencken.

19

Want de Heere weet alle dingen; ende Hy siet, tot welcker tijt een yegelijck geschieden sal.

20

Hy verkondigt wat voor-leden ende wat toe-komende is; ende openbaert wat verborgen is: Hy verstaet alle heymelijckheden, ende Hem en is geene sake verborgen.

21

Hy bewijst sijne groote Wijsheyt heerlijck, ende Hy is van eeuwigheyt tot in eeuwigheyt:

22

Men kan hem noch grooter noch kleyner maken; ende Hy en behoeft geenen raet-gever.

23

Hoe lieflijck zijn alle sijne wercken, hoe-wel men nauwelijcx een voncxken daer van erkennen kan!

24

Het leeft alles, ende blijft voort ende voort; ende waer toe Hyse behoeft, zijn sy alle gehoorsaem.

25

Daer is altoos twee tegen twee, ende een tegen een: ende wat Hy maeckt, daer en is geen gebreck aen.

26

Ende heeft een yegelijck geordineert, waer toe het sonderlingh nut zijn sal.

III.1

ENde wie kan hem versadigen sijne Heerlijckheyt aen te sien? ⁺ men siet sijne Heerlijckheyt aen de machtige groote hooghte, aen ’t klare Firmament, ⁺ aen den schoonen Hemel.

+ Cap. XLIII. Gr.

+ Firmament.

2

De Sonne als sy op-gaet, ⁺ so verkondigt sy den dagh: sy is een wonder-werck des Hooghsten:

+ Sonne.

3

Op den middagh droogt sy de Aerde; ⁺ ende wie kan voor hare hitte blijven?

+ Psal. 19,7.

4

Sy maeckt ’et heeter, dan vele ovens; ende brandt de bergen, ende blaest enckel hitte van haer; ende geeft sulcken klaren glans van haer, dat sy de oogen verblindt.

5

Dat moet een groot Heere zijn, diese gemaeckt heeft; ende heeftse heeten soo snel loopen!

6

Ende de Mane in al de werelt moet schijnen tot harer tijt, ⁺ ende de Maenden onder-scheyden, ende het jaer uyt-deelen.

+ Mane.

7

Nae de Mane rekent men de Feesten; ’t is een licht dat af-neemt, ende weder toe-neemt:

8

Sy maeckt den Maendt: sy wast, ende verandert haer wonderbaerlijck.

9

So licht oock het gantsche hemelsche heyr in de hoogte aen ’t Firmament, ⁺ ende de klare sterren vercieren den Hemel.

+ Sterren.

10

Alsoo heeftse de Heere in de hoogte geheeten de Werelt te verlichten.

11

Door Godts woort houden sy hare ordre, ende en waken haer niet moede.

12

Siet den Regen-boge aen; ⁺ ende looft dien, die hem gemaeckt heeft: want hy heeft seer schoone verwen.

+ Regen-boge.

13

Hy heeft den Hemel sijn ront gemaeckt, ⁺ ende de hant des Hooghsten heeft hem uyt-gebreydt.

+ Hemel.

14

Door sijn woort valt een groote sneeuw: ⁺ ende Hy laet ’et wonderlijck door malkanderen blixemen, ⁺ so dat hem de Hemel open doet:

+ Sneeuw.

+ Blixem.

15

Ende de wolcken sweven, ⁺ gelijck de vogelen vliegen.

+ Wolcken.

16

Hy maeckt door sijne kracht de wolcken dicke, ⁺ so datter hagel-steenen uyt-vallen.

+ Hagel.

17

Sijn donder verschrickt de Aerde, ⁺ ende de bergen tsitteren voor Hem.

+ Donder. Nah. 1,5.

18

Door sijnen wille waeyt de Zuyde-wint, ⁺ ende de Noorde-wint.

+ Winden.

19

Ende gelijck de vogelen vliegen, soo keeren haer de winden, ende waeyen den sneeuw door malkanderen, ⁺ so dat hy sich te hoopen werpt, als wanneer haer de sprinck-hanen neder-laten.

+ Sneeuw.

20

Hy is so wit, dat hy de oogen verblindt; ende het herte moet sich verwonderen over sulcken seltsamen regen.

21

Hy stroyt den rijm op de Aerde, ⁺ als sout: ende als ’t bevriest, so wordender ys-kegelen, gelijck de punten aen de stocken.

+ Rijm.

22

Ende als de koude Noorde-wint waeyt, so wort het water tot ys: ⁺ waer water is, daer waeyt hy over henen, ende treckt het water gelijck een harnasch aen.

+ Ys.

23

Hy verderft de geberghten, ende verbrandt de woestijnen, ende verdorret al wat groen is, gelijck een vyer:

24

Daer-tegen helpt een dicke nevel; ⁺ ende een dauw nae de hitte, ⁺ die verquickt alles weder.

+ Nevel.

+ Dauw.

25

Door sijn woort weert Hy de Zee, ⁺ dat sy niet uyt en breke; ende heefter eylanden in gezaeyt.

+ Zee.

26

Die op de Zee varen, die seggen van hare gevaerlijckheyt; ende wy die ’t hooren, verwonderen ons.

27

Aldaer zijn seltsame wonderen, ⁺ menigerley dieren, ende walvisschen: door deselve vaert men henen.

+ Zee-monsters.

28

☜Somma, door sijn woort bestaet alles.

29

Of wy al schoon veel seggen, so en konnen wy ’t doch niet bereycken: om kort te seggen; Hy is het Al.

30

Of wy al schoon alles hoogh roemen, wat is dat? Hy is doch noch veel hooger, dan alle sijne wercken.

31

De Heere is onuytsprekelijck groot, ende sijne macht is wonderbaerlijck.

32

Lovet ende prijset den Heere, so hoogh als ghy kont; Hy is doch noch hooger☞.

33

Prijset Hem uyt alle krachten, ende en latet niet af;

34

Noch en sult ghy ’t niet bereycken.

[fol. 35v]

35

Wie heeft Hem gesien, dat hy van Hem seggen konde?

36

Wie kan Hem soo hoogh prijsen, als Hy is? wy sien het minste van sijne wercken: want veel grooter zijn ons noch verborgen.

37

Want al watter is, dat heeft de Heere gemaeckt, ende geeft het den godt-vreesenden te kennen.