Lutherse Bijbel (1648)

Het xxxj. Capittel.

Handelt van soodanige stucken, waer-door men sich moet-willens in ongesontheyt brengt: I. Is de verderflijcke gierigheyt, ende begeerlijckheyt nae gelt. II. Is de gulsigheyt ende dronckenschap.

I.1

WAken nae rijckdom, verteert het lichaem; ende daerom sorgen, en laet niet slapen.

2

Als yemant leyt ende sorgt, so waeckt hy altoos op: gelijck als eene groote kranckheyt altoos op-weckt.

3

Die is rijck, dieder arbeydt, ende vergadert gelt; ende houdt op, ende geniet het oock.

4

Maer die is arm, dieder arbeydt, ende en gedijt niet; ende als hy schoon op-houdt, so is hy doch een bedelaer.

5

Wie gelt lief heeft, die blijft niet sonder sonde: ende wie ’t verganckelijcke soeckt, die sal mede vergaen.

6

Vele komender tot ongeval, om gelts wille; ende verderven daer over voor hare oogen.

7

Die hem ^a offeren, die werpt het ter neder, ende het vangt de onvoorsichtige.

a Offeren) Die den Mammon dienen, Matth. 6,24. gelijk S. Paulus oock seyt: Dat gierigheyt zy afgoderye, Eph. 5,5. ende de gierige zijn des Mammons Papen ende dienaers.

8

☜Wel dien rijcken, die onstraffelijck gevonden wort, ende het gelt niet en soeckt!

9

Waer is die? so willen wy hem loven: want hy doet groote dingen onder sijn volck☞.

10

Wie hier-in beproeft ende oprecht bevonden is, die wort billijck gelooft: hy konde wel quaet doen, ende en dede ’t doch niet; schade doen, ende en dede ’t oock niet:

11

Daerom blijven sijne goederen; ende de Heylige prijsen sijne aelmoessen.

II.12

ALs ghy by eens rijcken mans tafel sit, so en sperret uwe kele niet open;

13

Ende en denckt niet: Hier is veel te eten!

14

Maer gedenckt, Dat een ongetrouw’ ooge nijdigh is,

15

(Want wat is nijdiger, dan een sulck ooge) ende weent, als ’t eenen siet toe-tasten.

16

En tast niet nae al, wat ghy siet;

17

Ende neemt niet, dat voor hem in de schotel leyt.

18

Neemt ’et by u selven af, wat uw’ Naeste geerne ofte ongeerne heeft; ende houdt u vernuftigh in alle stucken.

19

Eet als een Mensch, wat u voor-geset is, ende en eet niet te gulsigh: op dat men op u niet gram en worde.

20

Om der eerbaerheyt wille, houdt ghy eerst op; ende en zijt geen onversadelijcke vraet: op dat ghy geene ongonste en verkrijgt.

21

Als ghy by vele sit, so en tast niet eerst toe.

22

Een zedigh Mensch laet hem met weynigen genoegen; daerom en behoeft hy in sijn bedde soo niet te hijghen.

23

Ende als de mage matigh gehouden wort, so slaept men sachte; so kan een ’s morgens vroegh op-staen, ende is fijn by hem selven.

24

Maer een onversadelijck vraet slaept ongerust, ende heeft het krimpsel ende buyck-wee.

25

Als ghy te veel gegeten hebt, so staet op, ende gaet wegh, ende legt u ter ruste.