Lutherse Bijbel (1648)

VOOR-REDEN over den Propheet AMOS. D.M.L.

AMos wijst sijnen tijt aen, dat hy ter tijt van Hosea ende Iesaia geleeft ende gepredikt heeft; ende even tegen deselve lasteren ende afgoderye, ofte valsche Heyligen; gelijck als Hoseas doet: predikt ende verkondiget oock de Assyrische gevanckenisse.

Maer hy is oock heftigh, ende scheldt het volck Israëls door ’t gantsche boeck, tot aen ’t eynde van ’t laetste cap. daer hy van Christo ende sijn Rijcke propheteert, ende sijn boeck daer mede besluyt. So dat my dunckt, dat geen Propheet soo weynigh belooft, ende doorgaens soo veel scheldt en dreyght; dat hy wel mach heeten Amos (dat is) een last, ⁺ ofte die swaer ende verdrietelijck is. Insonderheyt, dewijl hy een Herder is, ende niet van den orden der Propheten, gelijck hy selfs seyt, cap.7,14. daer-toe uyt den stamme Iuda van Thekoa, in’t Koninck-rijcke Israëls gaet, ende aldaer predikt, gelijck een vreemdelinck. Daerom seyt men oock, de Priester Amazia (dien hy bestraft in ’t 7 cap. vers 17.) hebbe hem met een hant-boom doot geslagen. ⁺

IN ’t eerst cap. is hy swaer ende doncker aen te sien, daer hy van drie ende vier sonden spreeckt; daer over haer oock veel menighsins bemoeyt hebben, ende de saken verre gesocht. Maer de text (houde ick) soude ’t immers klaerlijck geven, dat deselve drie en vier sonden niet meer als eenderley sonde en zy: want hy noemt ende verhaelt altoos maer eenderley sonde. Als tegen Damascus noemt hy alleen die sonde, dat sy Gilead met ysere wagens hebben gedorschet, etc.

Maer hy noemt sulcke sonde drie ende vier; ⁺ daerom, dat sy sulcke sonde niet en boeten noch erkennen, maer daertoe noch roemen ende daerop trotsen, als hadden sy wel gedaen; gelijck de valsche Heyligen altemael doen. Want ’t en kan eene sonde niet erger, noch grooter, noch meerder worden, als wanneer sy een heyligh goddelijck werck zijn wil, ende den Duyvel tot eenen Godt, ende Godt tot eenen Duyvel maeckt. Gelijck als drie ende vier maken seven, ’t welck is het eynde van ’t getal in de Schrifture, daer men wederom keert, ende weder begint te tellen, beyde de dagen ende weken.

HY wort twee-mael in ’t nieuwe Testament by-gebracht: ten eersten-mael Actor. 7.42. daer S. Stephanus hem by-brengt, uyt het 5 cap. tegen de Ioden; ende daer mede bewijst, dat sy Godts Wet noyt gehouden en hebben, van ’t begin af uyt Egypten.

Ten tweeden-mael, als S. Jacob, Actor. 15.15, 16. in den eersten Concilo der Apostelen hem by-brengt uyt het laetste cap. om te bewijsen de Christelijcke vryheyt, dat de Heydenen in ’t nieuwe Testament niet schuldigh en zijn Mosis Wet te houden, dewelcke de Ioden selfs noch noyt gehouden en hadden, noch houden en konden; gelijck S. Petrus Actor. 15,10. predikt. Ende dit zijn de twee voornaemste stucken in Amos; ende twee seer goede stucken.

+ Amos.

+ Amos doot geslagen.

+ Drie ende vier sonden.