Lutherse Bijbel (1648)

Het ix. Capittel.

Heeft twee deelen: I. Daniëls boetveerdigh gebedt. II. Prophetisch gesicht van de laetste tijden.

I.1

IN ’t eerste jaer van Darius den sone Ahasveros uyt der Meden stamme, die over het Koninck-rijcke der Chaldeën Koninck wiert: ⁺

+ Dan. 5,31.

2

In ’t selve jaer sijnes Koninck-rijcks, merckte ick Daniël in de boecken op ’t getal der jaren, ⁺ van dewelcke de HEERE gesproken hadde tot den Propheet Ieremia, dat Ierusalem tseventigh jaer soude woest liggen.

+ Jerem. 25.11, 12. cap. 29,10.

3

Ende ick keerde my tot Godt den Heere, om te bidden ende te smeecken,

[fol. 87r]

met vasten in den sack, ⁺ ende in d’assche.

+ Matth. 11,21.

4

Maer ick badt tot den HEERE mijnen Godt, ⁺ belijdde ende sprack: Ach lieve Heere, Ghy groote ende verschrickelijcke Godt, die Ghy ’t verbondt ende de genade houdt, dien, die U liefhebben, ende uwe geboden houden.

+ Nehem. 1,5. cap. 9,32. Deut. 7,9. Psal. 106,6. Jes. 64,56.

5

Wy hebben gesondiget, onrecht gedaen, zijn godtloos geweest, ende af-valligh geworden; wy zijn van uwe geboden ende rechten af-geweken:

6

Wy en hoorden niet nae uwe Knechten, de Propheten, die in uwen Name onsen Koningen, Vorsten, Vaders ende allen volcke in ’t land predikten.

7

☜Ghy Heere zijt rechtveerdigh; maer wy moeten ons schamen☞: gelijck het dan nu gaet dien van Iuda, ende dien van Ierusalem, ende den geheelen Israël, beyde den genen die nae-by, ende die verre zijn, in alle de landen, daer henen Ghy ons verstooten hebt, om harer misdaet wille, die sy aen U begaen hebben.

8

Ia Heere, wy, onse Koningen, onse Vorsten, ende onse Vaders, moeten ons schamen, om dat wy ons aen U versondiget hebben.

9

☜Maer uwe, ⁺ Heere onse Godt, is de barmhertigheyt ende vergevinge; want wy zijn af-valligh geworden☞.

+ Psal. 103.3, 7. Thren. 3,22.

10

Ende en hoorden niet nae de stemme des HEEREN onses Godts, ⁺ dat wy gewandelt hadden in sijne Wet, die Hy ons voor-leyde, door sijne Knechten, de Propheten.

+ 2 Par. 36.15, 16.

11

Maer ’t gansche Israël over-tradt uwe Wet, ⁺ ende weken af, dat sy nae uwer stemme niet en hoorden; dieswegen treft ons oock die vloeck ende eedt, die geschreven staet in de Wet Mose, des Knechts Godts, om dat wy aen hem gesondiget hebben.

+ Lev. 26,14. Deut. 27.15, etc. cap. 28.15, etc. cap. 29,20. cap. 30.17, etc. cap. 31.17, etc. cap.32.19, etc.

12

Ende Hy heeft sijne woorden gehouden, ⁺ die Hy gesproken heeft tegen ons, ende tegen onse Richters, die ons richten souden; dat Hy sulck een groot ongeluck over ons heeft gaen laten, dat diergelijcken onder den gantschen Hemel niet geschiedt en is, ⁺ gelijck over Ierusalem geschiedt is.

+ Thren. 2,17.

+ Thren. 1,22.

13

Gelijck als ’t geschreven staet in de Wet Mose; soo is al dit groot ongeluck over ons gegaen: so en baden wy oock niet voor den HEERE onsen Godt, dat wy ons van de sonden bekeert, ende uwe ^a waerheyt verstaen hadden.

a Waerheyt) dat wy hadden mogen gelooven, dat uw’ dreygen moeste waer worden: want wy en geloven Godts dreygen niet, tot dat wy ’t gewaer worden.

14

^* Daerom is de HEERE oock wacker geweest met dit ongeluck, ende heeft ’et over ons gaen laten: want ☜⁺ de HEERE onse Godt is rechtveerdigh in alle sijne wercken, die Hy doet; want wy en hoorden nae sijne stemme niet.

* Jer. 1,12. cap. 44,27.

+ Psal. 119,137.

15

Ende nu, ⁺ Heere onse Godt, die Ghy uw’ volck uyt Egypten-lant gevoert hebt met eene stercke hant, ende hebt U eenen Name gemaeckt, gelijck Hy nu is: wy hebben immers gesondiget, ende zijn (eylaes!) godtloos geweest.

+ Exod. 6,6. cap. 32,11. Psal. 115,7. ende 106,47.

16

Ach Heere! om aller uwer gerechtigheyt wille, wendt af uwen toorn ende grimmigheyt van uwe stadt Ierusalem, ende uwen heyligen Bergh! want om onser sonden wille, ende om onser vaderen misdaet wille, draegt Ierusalem, ende uw’ volck, versmaetheyt by alle, die ront-om ons zijn.

17

Ende nu, onse Godt! hoort het gebedt uwes knechts, ende sijne smeeckingen; ende siet genadighlijck aen uw’ Heylighdom, dat verstoort is: om des Heeren wille!

18

Neygt uwe ooren, mijn Godt! ende hoort; doet uwe oogen op, ende siet, hoe wy verstoort zijn, ende de Stadt, die nae uwen Name genoemt is: want ☜wy liggen voor U met onse gebedt, niet op onse gerechtigheyt; maer op uwe groote barmhaertigheyt☞.

19

Ach Heere, hoort! Ach Heere, zijt genadigh! Ach Heere, merckt op! ende doet ’et, ende en vertreckt ’et niet, om uwes selfs wille, mijn Godt! want uwe Stadt, ende uw’ Volck, is nae uwen Name genoemt.

II.20

ALs ick noch alsoo sprack ende badt, ende mijne ende mijnes volcks Israëls sonde belijdde; ende lagh met mijn gebedt voor den HEERE mijnen Godt, om des heyligen Bergs wille mijnes Godts:

21

Even doe ick so sprack in mijn gebedt, vloogh de man Gabriël toe, ⁺ dien ick voor-henen gesien hadde, in den gesichte, ende roerde my aen, ontrent den tijt des avont-offers.

+ Dan. 8,16.

22

Ende hy onderrichtede my, ende sprack met my, ende seyde: Daniël! nu ben ick uyt-gegaen, om u te onderrichten.

23

Want doe ^b ghy begost te bidden, ⁺ ginck dit bevel uyt, ende ick kome daerom, dat ick ’t u te kennen geve; want ghy zijt lief ende weert: so merckt nu daer op, op dat ghy dit gesichte verstaen meugt.

b Begost) Merckt, dat onse gebedt alreets verhoort is, als ’t begint.

+ Dan. 10,12.

24

☜Tseventigh weken zijn bestemt over uw’ volck, ende over uw’ heylige stadt; so sal de overtredinge geweert, ende sonde toe-gesegelt, ende de misdaet versoent, ende d’eeuwige gerechtigheyt gebracht, ende de gesichten ende prophetyen ^c toe-gesegelt, ende de Aller-heyligste gesalft worden☞.

c Toegesegelt) dat is, toe-gedaen, op-geheft ende vervult; als een dinck, dat nu uyt zijn, ende een eynde sal hebben. Matth. 11,13.

25

So weet nu, ende merckt: Van dien tijt aen, als uyt-gaet het bevel, dat Ierusalem sal her-gebouwt worden, tot op Christum den Vorst, zijn seven weken, ende twee-en-tsestigh weken: dan sullen de straten ende mueren her-gebouwt worden, hoewel in eenen benauwden tijt.

26

Ende nae die twee-en tsestigh weken sal Christus uytgeroeyt worden, ende ^d niets meer zijn: ende een volck ^e des Vorsten sal komen, ende de stadt ende het Heyligdom verstooren, dat ’et een eynde sal nemen, als door eenen vloet, ende tot ’et eynde des strijts toe sal ’t woest blijven.

d Niets meer zijn) Hy en sal in Mosis ende ’t wereltlijcke regiment niets zijn; want Hy sal een nieuw geestelijck hemelsch Rijcke beginnen: ende de Ioden sullen wel gewaer worden, dat ’er geen Messias meer zijn en sal, dewijle sy desen Messiam uytgeroeyt hebben.

e Des Vorsten) dat is, des Keysers, die tot dier tijt het regiment in de Werelt hebben sal, ende een Heere zijn: dat zijn de Romeynen.

27

Maer Hy sal velen het verbondt verstercken eene weke lanck; ende midden inde weke sal het offer ende spijs-offer

[fol. 87v]

op-houden: ende by de ^f vleugelen sullen staen grouwelen der verwoestinge, ⁺ ende ’t is besloten, dat tot aen ’t eynde toe over de verwoestinge druypen sal.

f Vleugelen) dat is, daer de Cherubim staen in den Tempel.

+ Matth. 24,15. Marc. 13,14. Luc. 21,20.