Lutherse Bijbel (1648)

Het iij. Capittel.

Heeft vier deelen: I. Nieuwe Beelden-dienst te Babel. II. Stant-vastigheyt van de drie gesellen Daniëls. III. Des Konincks tyrannye tegen deselve, ende hare wonderbaerlijcke reddinge. IV. Nebucad-Nezars bekeeringe.

I.1

DE Koninck Nebucad-Nezar liet een gouden beelt maken, ⁺ tsestigh ellen hoogh, ende ses ellen breet: ende liet’et setten in ’t lant van Babel, op eene schoone landouwe.

+ Gouden beelt) Dit beelt magh de Koninck misschien hebben maken laten nae den droom, als daer mede Godt te loven, die hem door Daniël den droom geopenbaert hadde: maer dewijle dat ’et Godt niet bevolen en hadde, ende tegen ’t eerste gebodt was, so is ’et onrecht, ende eene afgoderye: want een Godts-dienst sonder Godts Woort is altijt afgoderye.

2

Ende de Koninck Nebucad-Nezar sondt nae de Vorsten, Heeren, Lant-voogden, Richteren, Voogden, Raets-heeren, Ampt-lieden, ende alle de Geweldige in den lande; dat sy te samen komen souden, om ’t beelt te wyen, ’t welck de Koninck Nebucad-Nezar hadde setten laten.

3

Doe quamen te samen de Vorsten, Heeren, Lant-voogden, Richteren, Voogden, Raets-heeren, Ampt-lieden, ende alle de Geweldige in den lande, om ’t beelt te wyen, ’t welck de Koninck Nebucad-Nezar hadde setten laten: ende sy moesten tegen het beelt treden, ’t welck Nebucad-Nezar hadde setten laten.

[fol. 83v]

4

Ende de Heraut riep over-luyt: Dat laet u geseyt zijn, ghy volckeren, lieden ende tongen:

5

Als ghy hooren sult ’t geluyt der basuynen, trompetten, harpen, vedelen, psalteren, luyten, ende allerley snaren-spel; so sult ghy-lieden neder-vallen, ende het gouden beelt aen-bidden, ’t welck de Koninck Nebucad-Nezar heeft setten laten.

6

Maer wie alsdan niet neder en valt, ende aenbidt; die sal van stonden aen in den gloeyenden oven geworpen worden.

7

Doe sy nu hoorden ’t geluyt der basuynen, trompetten, harpen, vedelen, psalteren, ende allerley snaren-spel; vielen alle volckeren, lieden ende tongen neder, ende aen-baden het gouden beelt, ’t welck de Koninck Nebucad-Nezar hadde setten laten.

II.8

VAn stonden aen traden toe sommige Chaldeeusche mannen, ende verklaegden de Ioden;

9

Hieven aen, ende seyden tot den Koninck Nebucad-Nezar: ⁺ Heer Koninck, Godt verleene u een lanck leven!

+ Dan. 2,4. cap. 5,10. cap. 6,21.

10

Ghy hebt een gebodt laten uyt-gaen, dat alle Menschen, als sy hooren souden ’t geluyt der basuynen, trompetten, harpen, vedelen, psalteren, luyten ende allerley snaren-spel; souden sy neder-vallen, ende ’t gouden beelt aen-bidden.

11

Maer wie niet neder en viele, ende aen-bade; die soude in eenen gloeyenden over geworpen worden.

12

Nu zijn daer Ioodsche mannen, ⁺ dewelcke ghy over de ampten in ’t Lant van Babel gesett hebt, Sadrach, Mesach, ende Abednego; die selve verachten uw’ gebodt, ende en eeren uwe Goden niet, ende en bidden niet aen het gouden beelt, ’t welck ghy hebt setten laten.

+ Dan. 2,49.

13

Doe beval Nebucad-Nezar met toorn ende grimmigheyt, dat men Sadrach, Mesach, ende Abednego voor hem soude stellen: ende die mannen wierden voor den Koninck gestelt.

14

Doe hief Nebucad-Nezar aen, ende sprack tot hen: Hoe! wilt ghy-lieden, Sadrach, Mesach, ende Abednego, mijnen Godt niet eeren; ende ’t gouden beelt niet aen-bidden, dat ick hebbe setten laten?

15

Wel-aen maeckt u gereet! so haest als ghy hooren sult het geluyt der basuynen, trompetten, harpen, vedelen, psalteren, luyten ende allerley snaren-spel; so valt neder, ende bidt het beelt aen, dat ick hebbe maken laten: indien ghy ’t niet en sult aen-bidden, so sult ghy-lieden van stonden aen in den gloeyenden oven geworpen worden: laet sien, wie de Godt zy, die u-lieden uyt mijne hant redden soude!

16

Doe hieven Sadrach, Mesach, ende Abednego aen, ende seyden tot den Koninck Nebucad-Nezar: ’t En is niet van nooden, dat wy u daerop antwoorden.

17

Siet, onse Godt, dien wy eeren, ⁺ kan ons wel redden uyt den gloeyenden oven, daer toe oock van uwe hant redden.

+ Merckt, welck een geloof dit is!

18

Ende indien Hy ’t niet doen en wil; so sult ghy al evenwel weten, dat wy uwe Goden niet eeren; noch het gouden beelt, dat ghy hebt setten laten, aen-bidden en willen.

III.19

DOe wiert Nebucad-Nezar vol grimmigheyt, ende stelde hem eyselijck tegen Sadrach, Mesach, ende Abednego; ende beval, Men soude den oven seven-mael heeter maken, dan men anders plagh te doen.

20

Ende beval den besten krijgs-lieden, die in sijn heyr waren, dat sy Sadrach, Mesach, ende Abednego binden, ende in den gloeyenden oven werpen souden.

21

Alsoo wierden dese mannen in hare mantels, schoenen, hoeden ende andere kleederen gebonden, ende in den gloeyenden oven geworpen.

22

Want des Konincks gebodt moeste men ^a in der heast doen: ende men stoockte het vyer in den oven so seer, dat de mannen, dewelcken den Sadrach, Mesach, ende Abednego verbranden souden, verdorven van des vyers vlamme:

a In der haest) dat men hen niet en heeft mogen de kleederen te voren uyt-trecken.

23

Maer de drie mannen, Sadrach, Mesach, ende Abednego, vielen in den gloeyenden oven, gelijck sy gebonden waren.

24

Doe ontsettede hem de Koninck Nebucad-Nezar, ende voer in der haest op, ende seyde tot sijne Raets-heeren: En hebben wy niet drie mannen, gebonden zijnde in ’t vyer laten werpen? Sy antwoordden, ende seyden tot den Koninck: Ia, Heer Koninck!

25

Hy antwoordde, ende sprack: Sie ick doch vier mannen los in den vyere gaen, ende zijn onverseert; ende de vierde is gelijck als ware hy een soon der Goden!

26

Ende Nebucad-Nezar tradt toe, voor ’t hol des gloeyenden ovens, ende sprack: Sadrach, Mesach, ende Abednego, ghy knechten Godts des Aller-hoogsten, gaet uyt, ende komet hier! doe gingen Sadrach, Mesach, ende Abednego daeruyt, uyt den vyere.

27

Ende de Vorsten, Heeren, Voogden, ende Raets-heeren des Konincks quamen te samen, ende sagen, dat het vyer geene macht aen de lichamen deser mannen bewesen en hadde; ende dat het hayr hares hoofts niet versengt, ende hare mantels niet verseert en waren; ja men konde geenen brant aen hen riecken.

IV.28

DOe hief Nebucad-Nezar aen, ende sprack: Gelooft zy de Godt van Sadrach, Mesach, ende Abednego, die sijnen Engel gesonden, ende sijne knechten gereddet heeft; die hem betrouwet, ende des Konincks gebodt niet gehouden, maer hare lichamen over-gegeven hebben, dat sy geenen Godt eeren noch aen-bidden en wouden, dan alleen haren Godt.

[fol. 84r]

29

So zy nu dit mijn gebodt: ☜Wie onder alle volckeren, lieden ende tongen, den Godt van Sadrach, Mesach ende Abednego lastert; ⁺ die sal om-komen, ende sijn huys schandelijck verstoort worden: want daer en is geen ander Godt, die alsoo redden kan, als dese☞.

+ Dan. 2,5.

30

Ende de Koninck gaf Sadrach, Mesach ende Abednego groot gewelt in ’t land van Babel.