Lutherse Bijbel (1648)

Het XLV. Capittel.

Heeft drie deelen: I. Prophetie van Cyrus, die Babel verstooren soude. II. Waerschouwinge voor onverduldigheyt; ende belofte van des Tempels op-bouwinge. III. Prophetie van der Heydenen beroepinge.

I.1

SOo spreeckt de HEERE tot sijnen gesalfden, den Cores, dien Ick by sijne rechter-handt vatte, dat Ick de Heydenen voor hem onder-werpe, ende den Koningen het sweert af-gorde; op dat voor hem de deuren geopent worden, ende de poorten niet toe-gesloten en blijven.

2

Ick wil voor u henen gaen, ende het hoeckige effen maken: Ick wil de koperen deuren in stucken slaen, ende de yseren grendelen verbreken.

3

Ende wil u geven de heymelijcke schatten, ende de verborgene kleynodien: op dat ghy bekent, dat Ick de HEERE, de Godt Israëls, [u] by uwen name genoemt hebbe:

4

Om Iacobs mijnes knechts wille, ende om Israëls mijnes uyt-verkorenen wille. Ia, Ick riep u by uwen name, ende noemde u, doe ghy my noch niet en kendet.

5

Ick ben de HEERE, ende anders niemant meer: geen Godt isser, dan Ick alleen. ⁺ Ick hebbe u uyt-gerust, doe ghy my noch niet en kendet:

+ Deut. 4.35, 39. cap. 32,39. Jes. 44,8.

6

Op dat men ervare beyde van der Sonnen op-ganck, ende der Sonnen onder-ganck, datter buyten my niets [en zy]: Ick [ben] de HEERE, ende niemant meer.

7

Die [Ick] het licht make, ende scheppe de duysternisse; die [Ick] vrede geve, ⁺ ende scheppe het quaet: Ick [ben] de HEERE, die sulcx altemael doet.

+ Amos 3,6. Thr. 3,38.

8

☜Druppet ghy Hemelen van boven af, ende de wolcken regenen de gerechtigheyt; ⁺ de aerde doe haer op, ende brenge heyl voort, ende gerechtigheyt wasse mede toe: Ick de HEERE scheppe ’t.☞

+ Van den Koninck Cores spreeckt de Propheet, dat die selve sal komen ende den volcke Israëls helpen.

II.9

WEe dien, die met sijnen schepper twist; ⁺ namelijck, het scherf met de potte-backer des leems! Segt oock het leem tot sijnen potte-backer: Wat maeckt ghy? [ghy en bewijst] uwe handen niet aen u werck.

+ Jer. 18,6. Rom. 9,20.

10

Wee dien, die tot den vader seyt: Waerom hebt ghy my geteelt? ende tot den wijve: Waerom baert ghy?

11

Soo spreeckt de HEERE, de Heylige in Israël, ende haer ^a Meester: Eyschet van my de teeckenen; wyset mijne kinderen, ende ’t werck mijner handen, ^b tot my.

a Haer meester) dat is, diese wel weder ter eere maken kan: gelijck als een potte-backer, als een meester ende heere des leems, uyt het leem een vat kan maken, soo hy ’t hebben wil. Jer. 18,46.

b Tot my) op datse niet uyt onverduldigheyt andere Goden aen-en-roepen: want Ick, seyt Hy, wil hen wel propheteren, wanneer hare ellende een eynde sal hebben: Daerom beschickt, dat sy haer tot my alleen houden: Ick kan ende hebbe alreets verweckt, die haer helpen sal.

12

Ick hebbe de aerde gemaeckt, ende den mensche daer-op geschapen: Ick ben ’t, diens handen den Hemel uyt-gebreydt hebben, ende hebbe allen sijnen heyre geboden.

13

Ick hebbe hem verweckt in gerechtigheyt, ende alle sijne wegen wil Ick effen maken: hy sal mijne stadt bouwen; ende mijn gevangene los laten, niet voor gelt, noch geschencken: spreeckt de HEERE Zebaoth.

III.14

SOo spreeckt de HEERE: De handel der Egyptenaren, ende de handteeringe der Mooren, ende der langen lieden te Seba, sullen haer aen u over-geven, ende u eygen zijn; sy sullen u volgen, in boeyen sullen sy gaen; ende sullen voor u neder-vallen, ende u smeecken: want by u [is] Godt, ⁺ ende [daer en is] anders geen Godt meer.

+ Ies. 45.5, 18, 21.

15

Voorwaer Ghy zijt een verborgen Godt: Ghy Godt Israëls, de Heylant.

16

Maer de Afgoden-makers moeten alle te samen met schande ende hoon

[fol. 17r]

bestaen, ⁺ ende met malkanderen schaem-root henen gaen.

+ Jes. 44,11.

17

☜[Maer] Israël wort verlost door den HEERE, [door] eene eeuwige verlossinge; [ende] en wort niet tot schande noch tot spot, altoos ende eeuwighlijck☞.

18

Want soo spreeckt de HEERE, ⁺ die den Hemel geschapen heeft; (die Godt, die de aerde toe-bereydt heeft, ende heeftse gemaeckt ende toe-gerichtt; endese niet gemaeckt en heeft, datse ledigh zijn soude: [maer] heeftse toe-bereydt, dat men daer-op woonen soude:) Ick ben de HEERE, ende [daer en isser] geen meer. ⁺

+ Jes. 42,5.

+ Jes. 45.5, 14, 21. Deut. 30,11.

19

Ick en hebbe niet in het ^c verborgen gesproken, in eene donckere plaetse der aerde: Ick en hebbe tot den zade Iacobs niet te vergeefs geseyt: Soeckt my, [want] Ick ben de HEERE, die van gerechtigheyt spreeckt, [ende] verkondigt dat daer recht is.

c Verborgen, dat is, als in de locht, oft daer geen lieden en zijn, die ’t hooren mogen.

20

Latet haer versamelen, ende tesamen hier-toe komen de helden der Heydenen, ⁺ die niets en weten, ende hen sleppen met de blocken harer Afgoden; ende smeecken dien Godt, die niet helpen en kan.

+ Jes. 44.18, 19.

21

Verkondiget, ⁺ ende maket u hier-toe, beraetslaget tesamen: wie heeft dit laten seggen van oudts herwaerts, ende het doemaels verkondigt? ⁺ En hebbe Ick ’t niet gedaen, de HEERE; ende [daer en is] anders geen Godt behalven my? een rechtveerdigh Godt, ende een Heylant; ende niemant [en isser] dan Ick.

+ Ies. 41,22. cap. 43.8, 9.

+ Ies. 45.5, 14, 18.

22

Wendet u nae my toe, soo wordt ghy saligh, alle des werelts eynden: want Ick [ben] Godt, ende niemant meer.

23

Ick sweere by my selven, [ende] een woort der gerechtigheyt gaet uyt mijnen monde, daer sal ’t by blijven, namelijck: ⁺ ☜My sullen sich alle knyen buygen, [ende] alle tongen sullen sweeren,

+ Rom. 14,11. Philip. 2,10.

24

Ende seggen: In den HEERE hebbe ick gerechtigheyt ende sterckte. Sulcke sullen oock tot hem komen: ⁺ maer die hem tegen-staen, moeten te schande worden.

+ Jes. 41,11.

25

[Want] in den HEERE wort gerechtveerdigt al het zaet Israëls, ende ’t sal hem sijner beroemen☞.

1

De Bel is neder-gebogen, ⁺ de Nebo is gevallen: hare Afgoden zijn den dieren ende den vee [te deele geworden], datse haer moede dragen aen uwen last.

+ XLVI. c. Ebr.

2

[Ia] sy vallen ende buygen haer al-te-samen, ende en konnen den last niet wegh-brengen; maer hare zielen moeten in de gevangenisse gaen.