Lutherse Bijbel (1648)

Het XLiv. Capittel.

Heeft vier deelen: I. Belofte van der Heydenen beroepinge. II. Godts waerheyt. III. Waerschouwinge voor afgoderye. IV. Vermaninge, dat men alleen moet vertrouwen op Godt, dewelcke redden kan.

I.1

SOo hoort nu, ⁺ mijn knecht Iacob, ende Israël, dien Ick verkoren hebbe.

+ Jes. 41,8. c. 43,5. Jer. 30,10. c. 46,27.

2

Soo spreeckt de HEERE, die u gemaeckt ende toe-bereydt heeft, ende die u by-staet van moeders lichaem af: En vreest u niet, mijn knecht Iacob, ende ghy vrome, dien Ick verkoren hebbe.

3

☜Want Ick wil water gieten op de dorstige, ⁺ ende stroomen op de dorre: Ick wil mijnen Geest op u zaet gieten, ende mijnen zegen op uwe nakomelingen:

+ Jes. 35.6, 7. Joël 2,28. Joh. 7,38. Act. 2.17, 18.

4

Dat sy wassen sullen als gras; als de wilgen aen de water-beken☞.

5

Dese sal seggen: ⁺ Ick ben des HEEREN; ende gene sal genoemt worden met den name Iacob: ende dese sal hem [met] sijne hant den HEERE toe-schrijven, ende sal met den name Israël toe-genoemt worden.

+ Dese, gene) dat is, hier ende daer ende over-al sullen Christenen zijn, oock onder de Heydenen.

II.6

SOo spreeckt de HEERE, de Koninck Israëls, ende sijn verlosser, de HEERE Zebaoth: ⁺ ☜Ick ben de eerste, ende ick ben de laetste; ende behalven my en isser geen Godt.☞

+ Jes. 41,4. cap. 45,21. cap. 48,12. Apoc. 1.8, 17. cap. 22,13.

7

Ende wie is my gelijck, [die daer] roepe ende verkondige, ⁺ ende het my bereyde; die Ick van de werelt aen de volckeren sette? laetse hen de teeckenen, ende watter komen sal, verkondigen.

+ Jes. 41,22.

8

En vreeset u niet, ende verschricket niet! ⁺ en hebbe Ick het niet doe ter tijt u hooren laten, ende verkondigt? want ghy zijt mijne getuygen; isser oock een Godt behalven my? [Daer en is] geen rotz-steen; Ick en weter immers geenen.

+ Deut. 4.35, 39. c. 32,39. 1.Sam. 2,2. Jes. 43,10. c. 45,21.

III.9

DE Afgoden-makers zijn al t’samen ydel, ende hare kostelijcke dingen en zijn geen nut: sy zijn hare getuygen, ende en sien niets, en mercken oock niets; daerom moeten sy te schande worden.

10

Wie zijnse, ⁺ die eenen Godt maken ende Afgoden gieten, die geen nut en zijn?

+ Psal. 97,7. Jes. 1,29. c. 42,17. c. 45,16.

11

Siet, alle hare mede-genooten worden te schanden; want de werck-meesters zijn uyt de menschen: wanneerse schoon altemael te samen treden; moeten sy haer nochtans vreesen, [ende] te schanden worden.

12

D’een smedet het yser in de tange, arbeydt in den gloet, ⁺ ende bereydt het met hameren, ende arbeydt daer-aen met gantscher kracht sijnes arms; lijdt oock honger, tot dat hy niet meer en kan; ende drinckt oock geen water, tot dat hy mat wort.

+ Jes. 40,19. Jerem. 10,3.

13

De ander timmert hout, ende meet het met het richt-snoer, ende teeckent het af met root-steen, ende behouwt het, ende teeckent het met den passer af, ende maeckt het als een mans-beelt; als een schoon mensche, die in ’t huys woone.

14

Hy gaet ’er dapper aen onder de boomen in ’t wout, dat hy cederen af-houwe, ende neme beucken ende eycken; [ja] eenen ceder, die geplantt, ende die van den regen gewassen is.

15

Ende die den lieden vyer-werck geeft; daer men van neemt, dat men hem daer by warme; ende dien men aen-steeckt, ende backt ’er broot by: aldaer maeckt hy eenen Godt van, ende bidt het aen; hy maeckt daer eenen Afgodt uyt, ende knielt ’er voor neder.

16

De helft verbrandt hy in ’t vyer, [ende] by [d’ander] helft eet hy vleesch: hy braedt een gebraet, ende versadigt hem; oock warmt hy hem selven, ende seyt: Hey! ick ben warm geworden, ick sie mijnen lust aen ’t vyer.

17

Maer het overige maeckt hy tot eenen Godt, [dat het] sijn Afgodt [zy;] daer hy voor knielt ende neder-valt, ende bidt het, ende spreeckt: Reddet my; want ghy zijt mijn Godt.

18

Sy en weten niets, ende en verstaen niets: want sy zijn verblint, dat

[fol. 16v]

hare oogen niet sien, [ende] hare herten niet mercken en konnen.

19

Ende en gaen niet in haer herte: daer en is geen vernuft noch verstant, dat sy [doch] dachten: Ick hebbe de helft met vyer verbrandt, ende hebbe op de kolen daer van broot gebacken, ende vleesch gebraden, ende gegeten; ende soude ick het overige tot eenen grouwel maken? ende soude knielen voor eenen block?

20

Hy geeft assche, ende tuyscht het herte, ’t welck sich tot hem neygt, ende en kan sijne ziele niet redden: even-wel en denckt hy niet; is ’t oock bedriegerije, dat mijne rechter-hant bedrijft?

IV.21

DAer-aen gedenckt Iacob ende Israeël; want ghy [zijt] mijn knecht: Ick hebbe u toe-bereydt, dat ghy mijn knecht soudt wesen; Israël, en vergeet mijner niet.

22

☜Ick verdelge uwe misdaden, als een wolcke; ende uwe sonden, als den nevel: Keeret u tot my; want Ick verlosse u.☞

23

Iuychet ghy Hemelen; want de HEERE heeft het ^a gedaen: roept ghy aerde hier beneden; ghy bergen, weest vrolijck met juychen; het wout, ende alle boomen daer-in: want de HEERE heeft Iacob verlost, ende is in Israël heerlijck.

a Gedaen) Hy is een Doender, ende geen valsch klappaert sonder de daet; gelijck de Afgoden zijn.

24

Soo spreeckt de HEERE uw’ Verlosser, die u toe-bereydt heeft van moeders lichaem af: ⁺ Ick ben de HEERE, die alles doet, die den Hemel uyt-breydt alleen; ende de aerde wijt maeckt sonder mede-helpers. ⁺

+ Job. 9,8. Psal. 104,2.

+ Jes. 40,22. c. 42,5. c. 45,12.

25

Die de teeckenen der waer-seggers vernietigt, ende de voor-seggers dul maeckt; die de wijse te rugge keert, ende hare konst tot dwaesheyt maeckt:

26

[Maer] bevestigt het woort sijnes knechts, ende den ^b raet sijner boden vol-brengt. Die tot Ierusalem spreeckt: zy bewoont; ende tot de steden Iuda: Zijt gebouwt; ende [die] Ick hare verwoestinge op-richte.

b Raet) dat is, hare predikinge, daer sy de lieden mede raden. Psal.1,1.

27

Die [Ick] segge tot de diepte: versijpt; ende tot uwe stroomen: verdrooget.

28

Die Ick segge tot Cores: [Die is] mijn herder; ende hy sal alle mijnen wille vol-brengen, dat men tot Ierusalem segge: Zy gebouwt; ende [tot] den Tempel. Zy gegrondet.