Lutherse Bijbel (1648)

Het ij. Capittel.

Wort in drie stucken bewesen, dat de ware gelucksaligheyt niet en bestae in de vleeschelijcke wel-lusten: I. Wort de wel-lust beschreven. II. Wort de wel-lust vergeleken met de menschelijcke wijsheyt. III. Hoe verre de wel-lust zy toe-gelaten.

I.1

ICk sprack in mijn herte: Wel-aen, ick wil wel leven, ende goede dagen hebben; ⁺ maer siet, dat was oock ydelheyt.

+ Luc. 12,15.

2

☜Ick sprack tot het lachen: Ghy zijt dul; ende tot de vreugde: Wat maeckt ghy☞?

3

Doe dacht ick in mijn herte, mijn lichaem van den wijn af te trecken, ende mijn herte tot de wijsheyt te leyden, dat ick begrepe wat dwaesheyt is; tot dat ick leerde, wat den Menschen goet ware, dat sy doen souden, soo lange als sy onder den Hemel leven.

4

Ick dede groote dingen; ick bouwde huysen, ick plantede wijn-bergen:

5

Ick maeckte my hoven, ende lust-hoven, ende plantede allerley vruchtbare boomen daer-in:

6

Ick maeckte my vyvers, om daer uyt te wateren het wout der groenende boomen.

7

Ick hadde knechten ende maegden, ende gesin: ick hadde eene grooter have aen runderen ende schapen, dan alle die voor my te Ierusalem geweest waren.

[fol. 270v]

8

Ick vergaderde my oock silver ende gout, ⁺ ende van de Koningen ende landen eenen schat: ick bestelde my Sangers ende Sangeressen, ende ^a wel-lust der Menschen, allerley snaren-spel.

+ 1 Reg. 10.10, 11, 14, 22, 28, 29.

a Wel-lust) met singen ende springen, danssen ende huppelen.

9

Ende nam toe boven alle, die voor my te Ierusalem geweest waren: oock bleef de wijsheyt by my.

10

Ende al wat mijne oogen wenschten, dat liet ick hen; ende en weerde mijn herte geene vreugde, dat het vrolick was van al mijnen arbeyt: ende dat hieldt ick voor mijn deel van al mijnen arbeyt.

11

Maer doen ick aen-sagh alle mijne wercken, die mijne handen gedaen hadden; ende de moeyte, die ick gehadt hadde: siet doe was het altemael ydelheyt ende jammer, ende niets meer onder de Sonne.

II.12

DOe wendde ick my, ⁺ om te sien de wijsheyt ende kloeckheyt, ende dwaesheyt: want wie weet, wat die voor een ^b Mensch worden sal nae den Koninck, die sy al-rede gemaeckt hebben?

+ Eccl. 1,17. cap. 7,23.

b Praesentem fastidiunt, futurum petunt; ende sy en weten doch niet, hoe hy gedyen sal.

13

Doe sagh ick, dat de wijsheyt de dwaesheyt te boven ginck; gelijck het licht de duysternisse:

14

Dat den wijsen sijne oogen in ’t hooft staen; maer de sotten in duysternis gaen: ende ick merckte doch, dattet den eenen gaet, gelijck den anderen.

15

Doe dacht ick in mijn herte: Dewijle het dan den sot gaet, gelijck my; waerom hebbe ick dan nae wijsheyt gestaen? doe dacht ick in mijn herte, dat sulcx oock ydelheyt zy.

16

Want men en gedenckt des wijsen niet eeuwighlijck, even so weynigh als des sotten; ende de toe-komende dagen vergeten alles: ende gelijck de wijse sterft, alsoo oock de sot.

17

Daerom verdroot my te leven: want my mishaegde, wat onder de Sonne geschiedt, dattet soo geheelijck ydelheyt ende moeyte is.

18

Ende my verdroot al mijnen arbeyt, dien ick onder de Sonne hadde: dat ick den selven eenen Mensche laten moeste, die nae my zijn soude:

19

Want wie weet, of hy wijs ofte dul zijn sal? ende sal nochtans heerschen in al mijnen arbeyt, dien ick wijslijck gedaen hebbe onder de Sonne: Dat is oock ydelheyt.

20

Daerom wendde ick my, dat mijn herte af-liete van al den arbeyt, dien ick dede onder de Sonne.

21

Want een Mensch, die sijnen arbeyt met wijsheyt, vernuft ende geschickelijckheyt gedaen heeft, moet dien eenen anderen tot een erf-deel laten, die daer niet aen gearbeydt en heeft: dat is oock ydelheyt, ende een groot ongeluck.

22

Want wat krijgt de Mensch van al sijnen arbeyt, ⁺ ende moeyte sijnes herten, die hy heeft onder de Sonne;

+ Eccl. 1,3. cap. 3,9.

23

Dan alle sijn leef-dage smerten met quellinge ende leet? dat oock sijn herte des nachts niet en rust: Dat is oock ydelheyt.

III.24

EN isset nu niet beter den Mensche, ⁺ dat hy ete ende drincke, en-de sijne ziele vrolijck zy in sijnen arbeyt? maer sulcx sagh ick oock, dattet van Godts hant komt.

+ Eccl. 3.12, 22. cap. 5,18. cap. 8,15.

25

Want wie heeft vrolicker gegeten, ende sich meer vermaeckt, dan ick?

26

Want de Mensch, die Hem behaegt, geeft Hy wijsheyt, vernuft ende vreugde: maer den sondaer geeft Hy ongeluck, dat hy vergadere ende hoope; ende ’t doch dien gegeven worde, die Gode behaegt. ⁺ Daerom is dit oock ydelheyt ende jammer.

+ Job 27.16, 17. Prov. 28,8. Eccl. 3,13.