Lutherse Bijbel (1648)

Het xviij. Capittel.

Heeft vier deelen: I. Elia komt op Godts bevel by Ahab, ende II spreeckt met hem; doende te gelijck een voor-slagh van een proef der Religie tegen de Propheten Baals. III. Elia doet een offer-proef tegen de Propheten Baals, ende doodtse. IV. Elia belooft, ende verkrijgt door sijn gebedt eenen regen.

I.1

ENde over eenen langen tijdt quam het woort des HEEREN tot Elia in ’t derde jaer, seggende: Gaet henen, ende vertoont u Ahab, dat ick late regenen op aerden.

2

Elia ginck henen, dat hy sich Ahab vertoonde: maer daer was een groote dierte te Samaria.

3

Ende Ahab riep Obadja sijnen Hof-meester (maer Obadja vreesde den HEERE seer:

[fol. 155r]

4

Want doe Isebel de Propheten des HEEREN uyt-roeyde, nam Obadja hondert Propheten, ende verstackse in de spelonke, hier vijftigh, ende daer vijftigh, ende versorgdese met broot ende water.)

5

Soo sprack nu Ahab tot Obadja: Treckt door ’t lant tot alle water-fonteynen ende beken, of wy mochten hoy vinden, ende de peerden ende muylen behouden, op dat het vee niet al en vergae.

6

Ende sy deelden hen in ’t lant, dat sy ’t door trocken: Ahab trock alleen op eenen wegh, ende Obadja oock alleen op den anderen wegh.

7

Doe nu Obadja op den wegh was, siet, doe ontmoette hem Elia; ende doe hy hem kende, viel hy op sijn aengesicht, ende sprack: Zijt ghy niet mijn Heere Elia?

8

Hy sprack: Ia, gaet henen, ende segt uwen Heere: Siet, Elia is hier.

9

Maer hy sprack: Wat hebb’ ick gesondigt, dat ghy uwen knecht wilt in de handen Ahabs geven, dat hy my doode?

10

Soo waerachtigh als de HEERE uwe Godt leeft, daer en is geen volck noch Koninck-rijck, daer mijn Heere niet en heeft henen gesonden, om u te soecken. Ende als sy spraken: Hy en is hier niet; so nam hy eenen eedt van ’t Koninck-rijck ende volck, dat men u niet gevonden en hadde.

11

Ende ghy spreeckt nu: Gaet henen, ende segt uwen Heere: Siet, Elia is hier.

12

Als ick nu henen ginge van u, so soude u de Geest des HEEREN wegh-nemen, ick en weet niet waer henen; ende als ich dan quame, ende seyde ’t Ahab aen, ende en vonde u niet, so soude hy my dooden: maer uw’ knecht vreest den HEERE van sijner jonckheyt op.

13

Isset mijnen Heere niet aengeseyt wat ick gedaen hebbe, doen Isebel de Propheten des Heeren doodde? dat ick der Propheten des HEEREN hondert verstack, hier vijftigh ende daer vijftigh, in de spelonke, ende versorgdese met broot ende water.

14

Ende ghy spreeckt nu: Gaet henen, segt uwen Heere; Elia is hier, dat hy my doode.

15

Elia sprack: Soo waerachtigh als de HEERE Zebaoth leeft, voor dien ick stae, ick wil my hem heden vertoonen.

16

Doe ginck Obadja henen Ahab te gemoete, ende seyde ’t hem aen: Ende Ahab ginck henen Elia te gemoete.

II.17

ENde doen Ahab Elia sagh, sprack Ahab tot hem: ⁺ Zijt ghy, die Israël verwert?

+ Amos 7,10.

18

Maer hy sprack: Ick en verwerre Israël niet; maer ghy, ende uwes vaders huys, daer mede, dat ghy-lieden des HEEREN geboden verlaten hebt, ende wandelt Baalim nae.

19

Wel aen, so sendt nu henen, ende versamelt tot my het gantsche Israël op den bergh Carmel, ende de vier-hondert ende vijftigh Propheten Baals; oock de vier-hondert Propheten van den hage, die van de tafel Isebels eten.

20

Alsoo sondt Ahab henen onder alle kinderen Israëls, ende versamelde de Propheten op den bergh Carmel.

III.21

DOe tradt Elia tot alle het volck, ende sprack: Hoe lange hincket ghy op beyde zijden? ⁺ is de HEERE Godt, so wandelet Hem nae; maer isset Baal, so wandelt hem nae. Ende het volck antwoordde hem niets.

+ Jos. 24,15.

22

Doe sprack Elia tot den volcke: Ick ben alleen over-gebleven een Propheet des HEEREN; maer der Propheten Baals zijn vier-hondert ende vijftigh mannen.

23

So geeft ons nu twee varren, ende laetse verkiesen eenen varre, ende hem in stucken houwen, ende op ’t hout leggen, ende geen vyer daer aen en leggen: so wil ick den anderen varre nemen, ende op ’t hout leggen; ende oock geen vyer daer aen leggen.

24

So roepet ghy aen den Naem uwes Godts, ⁺ ende ick wil den Naem des HEEREN aen-roepen: welcker Godt nu met vyer antwoorden sal, die zy Godt. Ende het gantsche volck antwoordde, ende sprack: Dat is recht!

+ Lev. 9,24.

25

Ende Elia sprack tot de Propheten Baals: Kieset ghy eenen varre, ende maeckt ten eersten; want uwer is vele: ende roepet uwes Godts Naem aen, ende en legget daer geen vyer aen.

26

Ende sy namen den varre, dien hy hen gaf, ende bereydden hem, ende riepen den naem Baals aen, van den morgen aen tot aen den middagh, seggende: Baal verhoort ons. Maer daer en was geene stemme noch antwoort: ende sy ^a hinckten ront-om den Altaer, dien sy gemaecket hadden.

a Hinckten) De valsche Heyligen, wanneer sy aendachtigh zijn willen, so werpen sy den kop op beyde zijden, gelijck een gans gaet, dat het schijnt, gelijck een hinckende op beyde zijden gins ende weer waggelt: waer van oock het Passah komt, Exod. 12,21. Doe Godt in Egypten door ginck ende hinckte, dat hy doot-sloegh op beyde zijden, hier ende daer, gelijck een droncken man gaet. Sic supra: Ut quid claudicatis in duas partes? significat impios esse vagos & duplices animo, nihil certi habere, Eph. 4,14. Inde etiam saltare dicuntur tales, quia motu capitum similes sunt saltantibus, & vere capitibus saltant.

27

Doe ’t nu middagh wiert, bespottese Elia, ende sprack: Roepet luyde, want hy is een Godt; hy dichtet, ofte heeft te doen, ofte is over velt, ofte slaept misschien, dat hy op-wake.

28

Ende sy riepen luyde, ende prickelden sich met messen ende priemen, nae hare wijse, tot dat het bloet daer nae volgde.

29

Doe nu de middagh voor-by was, propheteerden sy, tot dat men het spijs-offer doen soude; ende daer en was geene stemme noch antwoort, noch op-merckinge:

30

Doe sprack Elia tot al het volck: Komt hier alle het volck tot my. Ende doen al het volck tot hem tradt, heelde hy den Altaer des HEEREN, die verbroken was.

31

Ende nam ⁺ twaelf steenen; nae ’t getal der stammen der kinderen Iacobs (tot welcken het Woort des HEEREN sprack, seggende: Ghy sult Israël ⁺⁺ heeten.)

+ Jos. 4.5, 20.

++ Gen. 32,28. cap. 35,10. 2 Reg. 17,34.

32

Ende bouwde van die steenen eenen Altaer in den Name des HEEREN: ende maeckte ront-om den Altaer eene groeve, twee koorn-maten wijt.

33

Ende bereydde het hout, ende hieuw den varre in stucken, ende leyde hem op ’t hout;

[fol. 155v]

34

Ende sprack: Haelt vier Cad vol waters, ende giet ’et op het brand-offer, ende op het hout. Ende sprack: Doet het noch een mael; ende sy deden ’t noch een mael. Ende hy sprack: Doet het ten derden mael; ende sy deden ’t ten derden mael.

35

Ende het water liep ront-om den Altaer; ende de groeve wiert oock vol waters.

36

Ende doe de tijt was om spijs-offer te offeren, tradt Elia de Propheet daer toe, ende sprack: ⁺ HEERE Godt Abrahams, Isaacs ende Israëls, laet ’et heden kondt worden, dat Ghy Godt in Israël zijt, ende ick uwe Knecht; ende dat ick sulcx alles nae uw’ woort gedaen hebbe.

+ Exod. 3,6. Matth. 22,32. Marc. 12,26. Luc. 20,37. Act. 7,33.

37

Verhoort my, HEERE, verhoort my! op dat dit volck wete, dat Ghy HEERE Godt zijt; dat Ghy daer nae haer herte bekeert.

38

Doe viel het vyer des HEEREN af, ende verteerde het brand-offer, hout, steenen ende aerde; ende leckte het water op in de groeve.

39

Doe dat alle het volck sagh, viel het op sijn aengesicht, ende spraken: De HEERE is Godt, de HEERE is Godt!

40

Maer Elia sprack tot hen: Grijpet de Propheten Baals, dat harer geen en ontloope: ende sy grepense. Ende Elia voerde sy af aen de beke Kison, ende slachttese aldaer.

IV.41

ENde Elia sprack tot Ahab: Treckt op, eet ende drinckt; want het ruyscht, als wilde ’t seer regenen.

42

Ende doe Ahab op-trock om t’ eten ende te drincken; so ginck Elia op des Carmels spitse, ende buygde hem ter aerden, ende leyde sijn hooft tusschen sijne knien.

43

Ende sprack tot sijnen jongen: Gaet op, ende siet uyt nae de Zee. Hy ginck op, ende sagh uyt, ende sprack: Daer en is niets. Hy sprack: Gaet weder henen, seven-mael.

44

Ende op de sevenste mael sprack hy: Siet, daer gaet een kleyne wolcke op uyt de Zee, als eens mans hant. Hy sprack: Gaet op ende segt Ahab: Spant aen, ende vaert af, op dat u de regen niet en vervalle.

45

Ende eer-men toe-sagh, wiert de Hemel swart van wolcken ende wint; ende daer quam een grooten regen.

46

Maer Ahab voer, ende trock nae Iesreël. Ende de handt des HEEREN quam over Elia; ende hy gordde sijne lendenen, ende liep voor Ahab henen, tot dat hy quam te Iesreël.