Lutherse Bijbel (1648)

[fol. 144r]

Het eerste Boeck der KONINGEN

Kan in drie Hooft-stucken gedeelt worden:
I. Wat voor den bouw des Tempels geschiedt zy, namelijck, Davids doot, Salomons salvinge, ende bevestinge van sijn Rijcke; tot op’t 5 c.
II. Wat met ende in den bouw geschiedt zy, met de hoedanigheyt van dien; van ’t 5 capittel tot op ’t 8.
III. Wat nae den bouw gevolgt zy, de handelingen van Salomon, Rehabeam, Abiam, Assa, Iosaphat, Ahab, etc. van ’t 8 cap. tot ’et eynde toe.

Het eerste Capittel.

Heeft vijf deelen: I. David out ende kout zijnde, wort van Abisag gedient. II. Adonia staet nae ’t Koninck-rijck, ’t welck wort gestuyt. III. David belast Salomon ten Koninck te verkiesen ende te salven: ’t welck IV. volbracht wort. V. Adonia vliedt ende bidt om genade, dewelcke hy doe ter tijt verkrijgt.

I.1

ENde doe de Koninck David out was, ende wel bedaegt; so en konde hy niet warm worden, of men hem al schoon met kleederen bedeckte.

2

Doe spraken sijne knechen tot hem: Laetse mijnen Heere den Koninck eene jonge dochter, eene maegt soecken, die voor den Koninck stae, ende hem koestere, ende slape in sijne armen, ende verwarme mijnen Heere den Koninck.

3

Ende sy sochten eene schoone jonge dochter in alle lant-palen Israëls; ende vonden Abisag van Sunem, ende brachtense den Koninck.

4

Ende sy was eene seer schoone jonge dochter, ende koesterde den Koninck, ende diende hem; maer de Koninck en bekendese niet.

II.5

MAer Adonia de soon Hagith verhief hem, seggende: Ick wil Koninck worden. Ende maeckte hem wagens ende ruyters, ende vijftigh mannen tot trauwanten voor hem henen.

6

Ende sijn vader en woude hem niet bekommeren by sijner tijt, dat hy hadde geseyt: Waerom doet ghy alsoo? Ende hy was oock een seer schoon man, ende hy hadde hem gewonnen nae Absalom.

7

Ende hy hadde sijnen raet met Ioab den sone Zeruja, ⁺ ende met Abjathar den Priester; die holpen Adonia.

+ 1 Reg. 2.22, 28.

8

Maer Zadok de Priester, ende Benaja de soon Iojada, ende Nathan de Propheet, ⁺ ende Simeï ende Reï, ende de Helden Davids en waren met Adonia niet.

+ 2 Sam. 23,8.

9

Ende doe Adonia schapen ende runderen, ende gemest vee offerde by den steen Soheleth, ⁺ die by de fonteyne Rogel leyt; so noodde hy alle sijne broederen, des Konincx sonen, ende alle mannen Iuda, des Konincx knechten.

+ Jos. 15,7. cap. 18,16.

10

Maer den Propheet Nathan, ende Benaja, ende de Helden, ende Salomo sijnen broeder en noodde hy niet.

11

Doe sprack Nathan tot Bath-seba, Salomons moeder: Hebt ghy niet gehoort, dat Adonia de soon Hagith is Koninck geworden, ende onze Heere David en weet daer niet van?

12

So komt nu, ick wil u eenen raet geven, dat ghy uwe ziele, ende uws soons Salomons ziele reddet.

13

Gaet henen, ende treedt tot den Koninck David in, ende spreeckt tot hem: Hebt ghy niet, mijn Heere Koninck, uwer dienst-maegt gesworen, seggende: Uw’ soon Salomo sal nae my Koninck zijn, ende hy sal op mijnen stoel sitten? waerom is dan Adonia Koninck geworden?

14

Siet, terwijle ghy daer noch zijt, ende met den Koninck spreeckt, so wil ick nae u in-komen, ende uw’ woort ten vollen uyt-spreken.

15

Ende Bath-seba ginck in tot den Koninck in de kamer; ende de Koninck was seer out: ende Abisag van Sunem diende den Koninck.

16

Ende Bath-seba neygde sich, ende aen-badt den Koninck.

17

Maer de Koninck sprack; Wat is u? Sy sprack tot hem: Mijn Heere, ghy hebt uwer dienst-maegt gesworen by den HEERE uwen Godt: Uw’ soon Salomo sal Koninck zijn nae my, ende op mijnen stoel sitten.

18

Maer nu siet, Adonia is Koninck geworden; ende mijn Heere Koninck, ghy en weet daer niet van.

19

Hy heeft ossen, ende gemest vee, ende vele schapen geoffert, ende heeft genoodt alle de sonen des Konincx; daer toe Abjathar den Priester, ende Ioab den Velt-hooft-man: maer uwen knecht Salomo en heeft hy niet genoodt.

20

Maer ghy zijt mijn Heere de Koninck; de oogen des gantschen Israëls sien op u, dat ghy hen te kennen geeft, wie op den stoel mijnes Heeren des Konincx nae hem sitten sal.

[fol. 144v]

21

Als nu mijn Heere de Koninck met sijne vaderen ontslapen is, so sullen ick ende mijn soon Salomo sondaers moeten zijn.

22

Maer terwijle sy noch sprack met den Koninck, quam de Propheet Nathan.

23

Ende sy seyden ’t den Koninck aen: Siet, daer is de Propheet Nathan. Ende als hy in quam voor den Koninck, aenbadt hy den Koninck op sijn aengesicht ter aerden,

24

Ende sprack: Mijn Heere Koninck, hebt ghy geseyt, Adonia sal nae my Koninck zijn, ende op mijnen stoel sitten?

25

Want hy is heden af-gegaen, ende heeft geoffert ossen ende gemest vee, ende vele schapen; ende heeft alle sonen des Konincx genoodt, ende de Hooft-lieden, daer toe den Priester Abjathar; ende siet, sy eten ende drincken voor hem, ende seggen: Veel gelucx den Koninck Adonia!

26

Maer my uwen knecht, ende Zadok den Priester, ende Benaja den soon Iojada, ende uwen knecht Salomo, en heeft hy niet genoodt.

27

Is dat van mijnen Heere den Koninck bevolen, ende en hebt ’et uwen knecht niet laten weten, wie op den stoel mijnes Heeren des Konincx nae hem sitten sal?

III.28

DE Koninck David antwoordde, ende sprack: Roepet my Bath-seba. Ende sy quam in voor den Koninck: ende doe sy voor den Koninck stont, swoer de Koninck, ende sprack:

29

Soo waerachtigh als de HEERE leeft, die mijne ziele verlost heeft uyt aller noot!

30

Ick wil heden doen, soo ick u gesworen hebbe by den HEERE, den Godt Israëls, seggende: Dat Salomo uw’ soon sal nae my Koninck zijn, ende hy sal op mijnen stoel sitten voor my.

31

Doe neygde haer Bath-seba met haer aengesicht ter aerden, ende aen-badt den Koninck, ende sprack: Veel gelucx mijnen Heere den Koninck David eeuwighlijck!

32

Ende de Koninck David sprack: Roepet my den Priester Zadok, ende den Propheet Nathan, ende Benaja den soon Iojada. Ende doe sy in-quamen voor den Koninck,

33

So sprack de Koninck tot hen: Nemet met u uwes Heeren knechten, ende settet mijnen soon Salomo op mijnen muyl, ende voeret hem af nae Gihon.

34

Ende de priester Zadok met den Propheet Nathan, salve hem aldaer tot eenen Koninck over Israël; ende blaset met de basuyne, ende segget: Veel gelucx den Koninck Salomo!

35

Ende trecket hem nae opwaerts, ende komet; so sal hy sitten op mijnen stoel, ende Koninck zijn voor my: ende ick wil hem gebieden, dat hy Vorst zy over Israël ende Iuda.

36

Doe antwoordde Benaja de soon Iojada den Koninck, ende sprack: Amen! de HEERE de Godt mijnes Heeren Konincx segge oock alsoo!

37

Gelijck de HEERE met mijnen Heere den Koninck geweest is; soo zy hy oock met Salomo, dat sijn stoel grooter worde, dan de stoel mijnes Heeren des Konincx Davids.

IV.38

DOe gingen af de Priester Zadok, ende de Propheet Nathan, ende Benaja de soon Iojada, ende de Crethi ende Plethi; ende setteden Salomo op den muyl des Konincx Davids, ende voerden hem nae Gihon.

39

Ende de Priester Zadok nam den Oly-hoorn uyt de Hutte, ende salfde Salomo:

40

Ende sy bliesen met de basuyne, ende al het volck sprack: Veel gelucx den Koninck Salomo! Ende al het volck trock hem nae opwaerts, ende het volck pijpte met pijpen, ende was seer vrolijck, so dat de aerde van haer geschrey klonck.

V.41

ENde Adonia hoorde’t, ende alle die hy genoodt hadde, die by hem waren; ende sy hadden al gegeten. Ende doe Ioab der basuynen geluyt hoorde, sprack hy: Wat wil dat geschrey ende rumoer der stadt?

42

Maer als hy noch sprack, siet, doe quam Ionathan de soon Abjathars des Priesters. Ende Adonia sprack: Komt in, want ghy zijt een redelijck man, ende brengt goede boodschap.

43

Ionathan antwoordde, ende sprack tot Adonia: Ia! onse Heere de Koninck David heeft Salomo tot eenen Koninck gemaeckt:

44

Ende heeft met hem gesonden den Priester Zadok, ende den Propheet Nathan, ende Benaja den soon Iojada, ende de Crethi ende Plethi; ende sy hebben hem op des Konincx muyl geset.

45

Ende Zadok de Priester, met den Prophet Nathan, heeft hem gesalft tot eenen Koninck te Gihon; ende zijn van daer op-getrocken met vreughde, so dat de stadt in roeren is. Dat is het geschrey, dat ghy gehoort hebt.

46

Daer toe sit Salomo op den Konincklijcken stoel.

47

Ende de knechten des Konincx zijn in-gegaen, om te segenen onsen Heere den Koninck David, ende hebben geseyt: Uwe Godt make Salomo eenen beteren naem, dan uw’ naem is; ende make sijnen stoel grooter, dan uwen stoel. Ende de Koninck heeft aen-gebeden op den leger.

48

Oock heeft de Koninck aldus geseyt: Gelooft zy de HEERE de Godt Israëls, die heden eenen heeft laten sitten op mijnen stoel, dattet mijne oogen gesien hebben.

49

Doe verschrickten ende maeckten hen op, alle die by Adonia genoodt waren, ende gingen henen, een yegelijck sijnen wegh.

50

Maer Adonia vreesde voor Salomo, ende maeckte sich op, ginck henen, ende vattede de hoornen des Altaers;

51

Ende het wiert Salomo aen-geseyt: Siet, Adonia vreest den Koninck

[fol. 145r]

Salomo; ende siet, hy vat de hoornen des Altaers, seggende: De Koninck Salomo sweere my heden, dat hy sijnen knecht niet en doodde met den sweerde.

52

Salomo sprack: Indien hy redelijck sal zijn, so en sal geen hayr van hem op de aerde vallen; maer indien aen hem quaet wort bevonden, so sal hy sterven.

53

Ende de Koninck Salomo sondt henen, ende liet hem van den Altaer af-halen: ende doe hy quam, aen-badt hy den Koninck Salomo. Maer Salomo sprack tot hem: Gaet in uw’ huys.