Lutherse Bijbel (1648)

Het xxix. Capittel.

Heeft drie deelen: I. Godts wonderlijcke weldaden worden wederom van Mose verhaelt. II. Vermaninge tot ’et onderhouden van Godts verbondt. III. Straffen tegen de overtreders des verbondts.

I.1

DIt zijn de woorden des verbondts, dat de HEERE Mose geboden heeft te maken met de kinderen Israëls in der Moabiten lant, ⁺ ten tweeden mael, nae-dien Hy dat selve met hen gemaeckt hadde in Horeb.

+ Deut. 5,2.

2

Ende Mose riep het gantsche Israël, ⁺ ende sprack tot hen: Ghy hebt gesien alles, wat de HEERE gedaen heeft in Egypten voor uwe oogen, den Pharao met alle sijne knechten, ende sijnen gantschen lande:

+ Exod. 19,4.

3

De groote versoeckingen, ⁺ die uwe oogen gesien hebben, dat het groote teeckenen ende wonderen waren.

+ Deut. 4,34. cap. 7,19.

4

☜Ende de HEERE heeft u tot op desen dagh noch niet gegeven een herte dat verstandigh ware; ⁺ oogen die daer sagen, ende ooren die daer hoorden☞.

+ Jes. 6.10.

5

Hy heeft u veertigh jaren in de woestijne laten wandelen: ⁺ uwe kleederen en zijn aen u niet veroudet; ende uw’ schoen en is niet veroudt aen uwe voeten.

+ Deut. 8,4.

6

Ghy en hebt geen broot gegeten, ende geenen wijn gedroncken, noch starcken dranck: op dat ghy weet, dat Ick de HEERE uwe Godt ben.

7

Ende doe ghy quaemt aen dese plaetse, ⁺ trock uyt de Koninck Sihon te Hesbon, ende de Koninck Og te Basan, ons te gemoete, met ons te strijden.

+ Num. 21.23, 33. Deut. 2,30. cap. 3,1.

[fol. 89v]

8

Ende wy hebbense geslagen, ⁺ ende haer lant in-genomen, ende ten erf-deel gegeven den Rubeniten ende Gaditen, ende den halven stamme der Manassiten.

+ Num. 32,33. Deut. 3,12. Jos. 13,12.

9

So houdet nu de woorden deses verbondts, ende doet daer-nae: op dat ghy ^a wijslijck handelen meugt in al uw’ doen.

a Wijslijck) sonder Godts Woort is al onse doen sotheyt.

II.10

GHy staet heden alle voor den HEERE uwen Godt: de Overste van uwe stammen, uwe Outsten, uwe Ampt-lieden, alle man in Israël;

11

Uwe kinderen, uwe wijven, uw’ vreemdelinck die in uw’ leger is; beyde uw’ hout-houwer ende uw’ water-putter:

12

Dat ghy gaen sult in ’t verbondt des HEEREN uwes Godts, ende in den eedt, dien de HEERE uwe Godt heden met u maeckt:

13

Op dat Hy u heden Hem tot een volck op-richte, ende Hy uwe Godt zy; gelijck Hy u gesproken heeft, ende gelijck Hy uwen vaderen, ⁺ Abraham, Isaac ende Iacob gesworen heeft.

+ Gen. 17,7.

14

Want ick make dit verbondt ende desen eedt niet met u-lieden alleen;

15

Maer beyde met u, die ghy heden hier zijt, ende met ons staet voor den HEERE onsen Godt; ende met de gene, die heden niet met ons zijn:

16

Want ghy wetet, hoe wy in Egypten-lant gewoont hebben, ende midden door de Heydenen getrocken zijn, door welcke ghy trocket:

17

Ende ghy saget hare grouwelen ende hare Af-goden, hout ende steen, silver ende gout, die by hen waren.

18

Dat niet misschien een man, ofte een wijf, ofte een gesin, ofte een stam onder u-lieden en zy, diens herte sich heden van den HEERE onsen Godt gewendt hebbe: dat ’et henen gae, ende diene den Goden deser volckeren; ende worde misschien een wortel onder u-lieden, die daer galle ende alssen drage:

19

Ende of hy al schoon hoort de woorden deses vloecx, ⁺ nochtans sich segene in sijn herte, seggende: ^b Het gaet my wel, ^c terwijle ick wandele, als het mijn herte dunckt; op dat de dronckene met de dorstige daer henen vare.

+ Actor. 8,23. Ebr. 12,15.

b Het gaet my wel) dat zijn der roeckeloose lieden woorden ende gedachten: Ey de Helle en is niet soo heet! ’t en heeft geen noot! de Duyvel en is niet soo grouwelijck, als men hem schildert! ’t welck alle werck-heyligen vermetelijck ende stoutelijck doen, ja noch loon in den Hemel verwachten.

c Terwijle ick wandele) Dat is, terwijle ick soo doe, ende mijne afgoderye drijve, so is enckel geluck daer: wie Godt dient, dien gaet het nimmermeer wel.

III.20

SO sal de HEERE dien niet genadigh zijn; maer alsdan sal sijn toorn ende yver roocken over sulcken man, ende sullen sich op hem leggen alle vloecken, die in dit boeck geschreven zijn: ende de HEERE sal desselven name uyt-delgen onder den Hemel;

21

Ende sal hem af-scheyden ten ongeluck uyt alle stammen Israëls; achter-volgens alle vloecken des verbondts, dat in ’t boeck deser wet geschreven is.

22

So sullen dan seggen de na-komelingen, uwe kinderen, die nae u op-komen sullen; ende de vreemden, die uyt verre landen komen: als sy de plagen deses lants sien, ende de kranckheden, daer medese de HEERE beladen heeft;

23

Dat Hy al haer lant met swevel en sout verbrandt heeft, dat het niet en magh bezaeyt worden, noch wast, noch eenigh kruyt daer in op en gaet: gelijck als Sodom, ⁺ Gomorra, Adama ende Zeboim om-gekeert zijn, die de HEERE in sijnen toorn ende grimmigheyt om-gekeert heeft.

+ Gen. 19.24, 25.

24

So sullen alle volckeren seggen: Waerom heeft de HEERE desen lande alsoo gedaen? ⁺ wat is dat voor een soo groote grimmige toorn?

+ 1 Reg. 9,8. Jer. 22,8.

25

So sal men seggen: Daerom, dat sy het verbondt des HEEREN, des Godts harer vaderen verlaten hebben, dat hy met hen maeckte, doe Hyse uyt Egypten-lant voerde;

26

Ende zijn henen gegaen, ende hebben anderen Goden gedient, endese aengebeden; sulcke Goden, diese niet en kennen, ende die hen niets gegeven en hebben.

27

Daerom is des HEEREN toorn vergramt over dit lant, dat Hy over hen heeft komen laten alle vloecken, die in dit boeck geschreven staen.

28

Ende de HEERE heeftse uyt haer lant gestooten, met grooten toorn, gramschap ende ongenade: ende heeftse in een ander lant geworpen; gelijck het staet hedens-daegs.

29

☜De ^d verborgentheyt des HEEREN onses Godts is geopenbaert ons ende onsen kinderen eeuwighlick; ⁺ dat wy doen sullen alle de woorden deser wet☞.

d De verborgentheyt) hy wil soo veel seggen: Ons Ioden heeft Godt voor alle volckeren op Aerden sijnen wille geopenbaert, ende wat Hy in den sin heeft: daerom sullen wy oock dies te neerstiger zijn.

+ Psal. 247.19, 20