Lutherse Bijbel (1648)

Het xxiiij. Capittel.

Heeft acht wetten: I. Van den scheyd-brief. II. Van de vryheyt eenes nieuw-getrouwden. III. Van panden ende menschen-dieverye. IV. Van de melaetscheyt. V. Van schuld-maninge. VI. Van dagh-loon. VII. Dat niemant voor eenes anderen sonde en sal sterven. VIII. Van de liefde tegen weesen, weduwen ende vreemdelingen.

I.1

WAnneer yemant een wijf neemt, ⁺ ende trouwtse; ende sy en vindt geene genade voor sijne oogen, om eeniger onlust willen: so sal hy eenen scheyd-brief schrijven, ende haer in de hant geven, endese uyt sijnen huyse laten.

+ Matth. 5,31. cap. 19,7. Marc. 10,4.

2

Wanneer sy dan uyt sijn huys gegaen is, ende henen gaet, ende wort eens anderen wijf;

3

Ende de selve ander man oock op haer gram wort, ende eenen scheyd-brief schrijft, ende haer in de hant geeft, endese uyt sijn huys laet; ofte soo deselve ander man sterft, ⁺ diese hem ten wijve genomen hadde:

+ Jer. 3,1.

4

So en kanse haer eerste man, diese uyt-liet, niet wederom nemen, dat sy sijn wijf zy, nae dat sy onreyn is; want sulcx is een grouwel voor den HEERE: op dat ghy ’t lant niet tot sonde en maeckt, dat u de HEERE uwe Godt ten erve gegeven heeft.

II.5

VVAnneer yemant nieuwelincx een wijf genomen heeft, ⁺ die en sal niet in ’t heyr trecken, ende men sal hem niets op-leggen: hy sal vry in sijnen huyse zijn een jaer lanck; dat hy vrolick zy met sijn wijf, dat hy genomen heeft.

+ Deut. 20,7.

III.6

GHy en sult niet te pande nemen den ondersten ende bovensten molen-steen, want hy heeft u de ziele te pande gesett.

7

Wanneer yemant gevonden wort, ⁺ die eene ziele steelt uyt sijne broederen, uyt de kinderen Israëls, ende versett ofte verkooptse; deselve dief sal sterven: dat ghy het boose van u doet.

+ Exod. 21,16. 1 Tim. 1,10.

IV.8

VVAcht u voor de plage der melaetscheyt ⁺ dat ghy met neerstigheyt houdt ende doet alles, dat u de Priesteren de Leviten leeren; ende gelijck sy u gebieden, dat sult ghy houden, ende daer-nae doen.

+ Lev. 13,2.

9

Bedenckt, ⁺ wat de HEERE uwe Godt dede met Mirjam op den wegh, doe ghy uyt Egypten trocket!

+ Num. 12,10.

V.10

VVAnneer ghy uwen naesten eenige schult borgt; so en sult ghy niet in sijn huys gaen, ende hem een pant nemen:

11

Maer ghy sult buyten staen; ende hy, dien ghy borgt, sal sijn pant tot u buyten brengen.

12

Doch indien hy behoeftigh is; so en sult ghy u niet slapen leggen met sijn pant:

13

Maer ghy sult hem sijn pant weder geven, ⁺ als de Sonne onder-gaet; dat hy in sijn kleet slape, ende u segene: dat sal u voor den HEERE uwen Godt eene gerechtigheyt zijn.

+ Exod. 22,26.

VI.14

GHy en sult den behoeftigen ende armen sijnen loon niet onthouden, ⁺ hy zy van uwe broederen ofte

+ Lev. 19,13. Jac. 5,4.

[fol. 87r]

vreemdelingen, die in uw’ lant ende in uwe poorten is.

15

Maer ghy sult hem sijnen loon op dien dagh geven, dat de Sonne daer over niet onder en gae; want hy is behoeftigh, ende onder-houdt sijne ziele daer-mede: op dat hy niet tegens u den HEERE aen en roepe, ende het zy u sonde.

VII.16

DE vaders en sullen niet voor de kinderen, ⁺ noch de kinders voor de vaderen sterven; maer een yegelijck sal voor sijne sonde sterven.

+ 2 Reg. 14,6. 2 Paral. 25,4. Jer. 31,30. Ezech. 18, 20

VIII.17

GHy en sult het recht des vreemdelincks noch des weesen niet buygen; ⁺ ende en sult der weduwen niet het kleet te pande nemen:

+ Exod. 22,21. Prov. 22,22. Jes. 1,23. Jer. 5,28. Ezech. 22,29. Zach. 7,10.

18

Want ghy sult gedencken, dat ghy een knecht in Egypten geweest zijt, ende de HEERE uwe Godt u van daer verlost heeft: daerom gebiede ick u, dat ghy sulcx doet.

19

Wanneer ghy op uwen acker in-geoogst hebt, ⁺ ende een schove vergeten hebt op den acker; so en sult ghy niet om-keeren deselve te halen, maer sy sal des vreemdelincks, des weesen, ende der weduwe zijn: op dat u de HEERE uwe Godt segene in alle wercken uwer handen.

+ Lev. 19,9. cap. 23,22.

20

Wanneer ghy uwe olyf-boomen hebt geschudt, so en sult ghy niet nae-schudden: ’t sal des vreemdelincks, des weesen, ende der weduwe zijn.

21

Wanneer ghy uwen wijn-bergh af-gelesen hebt; so en sult ghy niet nae-lesen: ’t sal des vreemdelincks, des weesen, ende der weduwe zijn.

22

Ende sult gedencken, dat ghy een knecht in Egypten-lant geweest zijt: daerom gebiede ick u, dat ghy sulcx doet.