Lutherse Bijbel (1648)

Het vijfde Boeck MOSE, genoemt DEUTERONOMIUM.

Kan in IV hooft-stucken gedeelt worden:
I. Worden de weldaden Godts, dewelcke Hy aen de kinderen Israëls bewesen hadde, wederom verhaelt; tot op ’t 5 cap.
II. Worden de wetten wederom verhaelt; van ’t 5 tot op ’t 27. cap.
III. Worden de voorgaende teeckenen, beloften ende dreygementen bevestigt; van ’t 27 cap. tot op ’t 31.
IV. De overige geschiedenissen, dewelcke kort voor ende nae Mosis doot gebeurt zijn; van ’t 31 cap. tot ’et eynde toe.

Het eerste Capittel.

Heeft drie deelen: I. De in-leydinge, wanneer ende waer Mose, ende hoe hy dese geschiedenissen wederom verhaelt heeft. II. Van de verkiesinge der Richteren. III. De reyse van Horeb tot het geberghte der Amoriten, ende wat aldaer geschiedt zy.

I.1

DIt zijn de woorden, die Mose sprack tot gantsch Israël, aen gene zijde der Iordane, in de woestijne op ’t vlacke velt, tegen over de Schelfzee, tusschen Paran ende Tophel, Laban, Hazeroth, ende Di-sahab;

2

Elf dagh-reysen van Horeb, door den wegh des geberghts Seïr, tot Kades-Barnea toe.

3

Ende ’t geschiedde in ’t veertigste jaer, op den eersten dagh der elfster maent; doe sprack Mose met de kinderen Israëls alles, gelijck hem de HEERE aen hen geboden hadde:

4

Nae dien hy Sihon den Koninck der Amoriten geslagen hadde, ⁺ die te Hesbon woonde; daer-toe Og den Koninck van Basan, die te Astharoth, ende te Edreï woonde.

+ Num. 21.24, 33.

5

Op gene zijde der Iordane, in ’t land der Moabiten, begost Mose uyt te leggen dese wet, seggende:

6

De HEERE onse Godt sprack

[fol. 76r]

met ons aen den bergh Horeb, seggende: Ghy zijt langh genoegh aen desen bergh geweest;

7

Keeret u, ende trecket henen, dat ghy tot het geberghte der Amoriten komet, ende tot alle hare gebueren in ’t vlacke velt, op de bergen ende in de leeghten, tegen ’t Zuyden, ⁺ ende tegen de haven der Zee; in ’t lant Canaan, ende tot den bergh Libanon, tot aen dat groote water Phrath.

+ Exod. 23,31.

8

Siet daer, Ick hebbe u-lieden dit lant, ⁺ dat voor u leyt, gegeven: gaet daer in, ende nemet het in, dat de HEERE uwen vaderen, Abraham, Isaac ende Iacob gesworen heeft, Dat Hy ’t hen, ende haren zade nae hen geven wilde.

+ Gen. 15,18. cap. 17.7, 8.

II.9

DOe sprack ick ter selver tijt tot u: ⁺ Ick en kan u niet alleen dragen;

+ Exod. 18,19.

10

Want de HEERE uwe Godt heeft u vermeerdert, dat ghy hedens-daegs zijt als de meenigte der sterren aen den Hemel.

11

(De HEERE uwer vaderen Godt make uwer noch veel duysent meer; ende segene u, gelijck Hy tot u gesproken heeft!)

12

Hoe kan ick alleen sulcke moeyte ende last ende twist van u dragen?

13

Beschicket hier wijse, verstandige ende ervarene lieden, onder uwe stammen; die wil ick over u tot hoofden setten.

14

Doe antwoorddet ghy my, ende spraket: Dat is een goet dinck daer van ghy segt, dat ghy ’t doen wilt!

15

Doe nam ick de hoofden uwer stammen, wijse ende ervarene mannen; ende steldese over u tot hoofden over duysent, over hondert, over vijftigh ende over tien; ende Ampt-lieden onder uwe stammen.

16

Ende geboodt uwen Richteren ter selver tijt, ⁺ seggende: Verhooret uwe broederen, ende richtet recht tusschen eenen yegelijcken ende sijnen broeder, ende den vreemdelinck.

+ Joh. 7,24.

17

☜Geenen persoon en sult ghy in ’t gerichte aensien; ⁺ maer sult soo wel den kleynen hooren als den grooten, ende voor niemants persoon u ontsien: want het gericht-ampt is Godts☞: doch in dien u sal eenige sake te swaer zijn, die latet voor my komen, ⁺ dat ickse hoore.

+ Lev. 19,15. Deut. 16,19. 1 Sam. 16,7. Prov. 24,23. Sir. 42,3. Jac. 2,1. 2 Paral. 19,6.

+ Exod. 18,26.

18

Also geboodt ick u te dier tijt alles, wat ghy doen soudet.

III.19

DOe trocken wy uyt van Horeb, ende wandelden door die gantsche woestijne, die groot ende grouwsaem is, gelijck ghy gesien hebt, op de strate tot het geberghte der Amoriten; gelijck ons de HEERE onse Godt geboden hadde: ende wy quamen tot Kades-Barnea toe.

20

Doe sprack ick tot u-lieden: Ghy zijt aen ’t geberghte der Amoriten gekomen, dat ons de HEERE onse Godt geven sal.

21

Siet daer dit lant voor u, dat de HEERE uwe Godt u gegeven heeft: treckt op, ende neemt het in, gelijck de HEERE uwer vaderen Godt u geseyt heeft; en vreest u niet, ende en laet u niet grouwelen.

22

Doe quamet ghy alle tot my, ende seydet: Laet ons mannen voor ons henen senden, die ons het lant bespieden; ende ons weder seggen, door welcken wegh wy daer-in trecken sullen, ende de steden daer wy in komen sullen.

23

Dat behaegde my wel; ⁺ ende ick nam uyt u twaelf mannen, van elcken stamme eenen.

+ Num. 13.2, 3. etc.

24

Doe die selve wegh gingen, ⁺ ende opwaerts trocken op ’t geberghte, ende aen de beke Eskol quamen; doe besagen sy het:

+ Num. 13,24.

25

Ende sy namen van de vruchten des lants met hen, ende brachtense af tot ons, ende seyden ons weder, ende spraken: Het lant is goet, dat de HEERE onse Godt ons gegeven heeft.

26

Doch ghy en wildet niet op-trecken; ⁺ ende wierdet ongehoorsaem den monde des HEEREN uwes Godts;

+ Num. 14,1.

27

Ende murmureerdet in uwe hutten, ende spraket: De HEERE is op ons gram; daerom heeft Hy ons uyt Egypten-lant gevoert, dat Hy ons in der Amoriten handen geven soude, om ons te verdelgen.

28

Waer sullen wy henen op? onse broeders hebben ons herte vertsaegt gemaeckt, seggende: Het volck zy grooter ende langer dan wy; de steden zijn groot, ende tot aen den Hemel bemuert: daer-toe hebben wy de kinderen Enakim aldaer gesien. ⁺

+ Num. 13,29.

29

Maer ick sprack tot u: En ontsettet u niet, ende en vreest u niet voor hen!

30

De HEERE uwe Godt treckt voor u henen, ende Hy sal voor u strijden; gelijck Hy met u gedaen heeft in Egypten voor uwe oogen;

31

Ende in de woestijne, daer ghy gesien hebt, hoe u de HEERE uwe Godt gedragen heeft, als een man sijnen sone draegt, door al den wegh daer ghy-lieden lancx gewandelt hebt, tot dat ghy aen dese plaetse gekomen zijt.

32

Maer dat en vermocht niets by u, dat ghy aen den HEERE uwen Godt gelooft haddet,

33

Die voor u henen ginck om u de plaetse te wijsen, ⁺ waer ghy u legeren soudet; ⁺ ’s nachts in ’t vyer, dat Hy u den wegh wees, daer in ghy gaen soudet; ende ’s daegs in de wolcke.

+ Exod. 13,21.

+ Num. 10,33.

34

Maer als de HEERE uw’ geschrey hoorde, ⁺ wiert Hy toornigh, ende swoer, seggende:

+ Num. 14.21, 22. Psal. 95,11.

35

Daer en sal niemant van dit quaet geslachte dat goede lant sien, ’t welck Ick haren vaderen te geven gesworen hebbe;

36

Behalven Caleb de soon Iephunne, ⁺ die sal het sien; ende hem wil Ick geven het lant, daer op hy getreden heeft, ende sijnen kinderen: daerom, dat hy trouwelijck den HEERE gevolgt heeft.

+ Num. 14,24. cap. 26,65. Jos. 14.8, 9.

[fol. 76v]

37

Oock wiert de HEERE op my toornigh om uwent wille, ⁺ seggende: Ghy en sult oock niet daer in komen!

+ Num. 20,12. cap. 27,14. Deut. 3,26. cap. 4,21. cap. 34,4.

38

Maer Iosua de soon Nuns, die uw’ dienaer is, die sal daer in komen: dien selven sterckt; want hy sal Israël het erf uyt-deelen.

39

Ende uwe kinderkens, ⁺ daer van ghy seydet; Sy souden een roof worden, ende uwe sonen, die hedens-daegs noch goet noch quaet en verstaen, die sullen daer in komen: den selven wil Ick ’t geven; ende sy sullen ’t in-nemen.

+ Num. 14.3, 31.

40

Ghy daer-en-tegen, keeret u, ende trecket nae de woestijne, den wegh tot de Schelf-zee.

41

Doe antwoorddet ghy, ende spraket tot my: ⁺ Wy hebben aen den HEERE gesondiget; wy willen opwaerts ende strijden, gelijck ons de HEERE onse Godt geboden heeft. Doe ghy u nu toe-rustedet, een yegelijck met sijn harnas; ende waert gereedt, dat ghy op-trocket op ’t geberghte;

+ Num. 14,40.

42

So sprack de HEERE tot my: Segt hen, dat sy niet op en trecken, oock niet en strijden; want Ick en ben niet onder u: op dat ghy niet geslagen en wordet voor uwe vyanden.

43

Doe ick u dat seyde, so en hoordet ghy niet; maer wierdet ongehoorsaem den monde des HEEREN, ende waret vermeten, ende trocket opwaerts op ’t geberghte.

44

Doe togen de Amoriten uyt, die op dat geberghte woonden, u te gemoete, ende jaegden u, ⁺ gelijck de byen doen; ende sy sloegen u te Seïr tot Horma toe.

+ Psal. 118,12.

45

Doe ghy nu weder quaemt, ende weendet voor den HEERE; so en wilde de HEERE uwe stemme niet hooren, ende en neygde sijne ooren niet tot u.

46

Also bleeft ghy-lieden in Kades eenen langen tijt.