Lutherse Bijbel (1648)

Het xj. Capittel.

Heeft vier deelen: I. Van ’t onderscheyt der reyne ende onreyne dieren op Aerden: II. Der visschen: III. Der vogelen: IV. Der kruypende dieren.

I.1

ENde de HEERE sprack met Mose ende Aaron, seggende tot hen:

2

Spreket met de kinderen Israëls, ⁺ seggende: Dit zijn de dieren, die ghy eten sult onder alle dieren op Aerden.

+ Deut. 14,4. Act. 10,14.

3

Al wat de klauw klieft, ende herkauwt onder de dieren; dat sult ghy eten.

4

Maer wat herkauwt, ende heeft klauwen, ende en klieftse doch niet, als de kemel; dat is u onreyn, ende ghy en sult ’et niet eten.

5

De konijnkens herkauwen wel; maer sy en klieven de klauwen niet: daerom zijn sy u onreyn.

6

De hase herkauwt oock; maer hy en klieft de klauwen niet: daerom is hy u onreyn.

7

Ende een swijn klieft wel de klauwen; maer ’t en herkauwt niet: ⁺ daerom sal ’t u onreyn zijn.

+ 2 Macc. 6. 13,18.

8

Van dier vleesche en sult ghy niet eten, noch haer aes aen-roeren: want sy zijn u onreyn.

II.9

DIt sult ghy eten onder het gene dat in de wateren is: ⁺ Al wat vinnen ende schubben heeft in de wateren, in de Zee ende beken; sult ghy eten.

+ Deut. 14. 9,10.

10

Maer al wat geene vinnen ende schubben en heeft in de Zee ende beken, onder al dat hem roert in ’t water, ende al wat ’er leeft in ’t water; dat sal u een verfoeysel zijn.

11

Dat ghy van haer vleesche niet en etet, ende haer aes verfoeyet:

12

Want al wat geene vinnen noch schubben en heeft in de wateren; dat sult ghy verfoeyen.

III.13

ENde dit sult ghy verfoeyen onder de vogelen, dat ghy ’t niet en etet: Den arent, den havick, ⁺ den meeuwe;

+ Deut. 14,11.

14

De gier, den wouwe ende wat van sijnen aert is;

15

Ende alle raven met haren aert;

16

De struys, de nacht-uyl, den koeckoeck, den sperwer met sijnen aert;

17

De steen-uyl, den swaen, den huhu;

18

De vledermuys, den roerdomp, den oyevaer;

19

Den reyger, de exter met haren aert, de hoppe ende de swaluwe.

20

Oock al wat’er kruypt onder de vogelen, ende op vier voeten gaet; dat sal u een verfoeysel zijn.

21

Doch dat sult ghy-lieden eten van de vogelen, dat ’er kruypt, ende gaet op vier voeten, ende niet met twee beenen op d’aerde en huppelt.

22

Van deselve meught ghy eten, als daer is: ^a Arbe met sijnen aert, ende Selaam met sijnen aert, ende Hargol met

a Dese vier dieren en zijn in onse landen niet: hoe-wel gemeynlijck Arbe ende Hagab voor sprinck-hanen gehouden worden, die oock vier-voetige vogelen zijn: doch ’t is sekerder dese Ebreeusche namen te gebruycken, gelijck wy met Halleluja, ende met andere namen van vreemde talen doen.

[fol. 47v]

sijnen aert, ende Hagab met sijnen aert.

23

Maer al wat anders vier voeten heeft onder de vogelen, sal u een verfoeysel zijn; ende ghy sultse onreyn achten.

24

Wie dier aes aen-roert; ⁺ die sal onreyn zijn tot aen den avont.

+ Lev. 5,2.

25

Ende wie een aes van dese dragen sal; die sal sijne kleederen wasschen, ende sal onreyn zijn tot aen den avont.

IV.26

DAerom alle gedierte, dat klauwen heeft, ende en klieftse niet, ende en herkauwt niet; dat sal u onreyn zijn: wie ’t aen-roert, sal onreyn zijn.

27

Ende al wat op poten gaet, onder alle dieren die op vier voeten gaen; dat sal u onreyn zijn: wie haer aes aen-roert, die sal onreyn zijn tot aen den avont.

28

Ende wie haer aes draegt; die sal sijne kleederen wasschen, ende onreyn zijn tot aen den avont: want sodanige zijn u onreyn.

29

Dese sullen u-lieden oock onreyn zijn, onder de dieren, die op d’aerde kruypen: Het weselken, de muys, de padde, elck met sijnen aert.

30

De egel, de crocodyl, de egdisse, de slecke, ende de mol.

31

Die zijn u-lieden onreyn onder al dat ’er kruypt: wie haer aes aen-roert, die sal onreyn zijn tot aen den avont.

32

Ende alles, waer op een sulck doot aes valt, dat is onreyn: ’t zy allerley houten vat, of kleederen, of vel, of sack, ende alle gereetschap, daer mede men yet doet: dat sal men in ’t water steken, ende’t is onreyn tot aen den avont; alsdan wort ’et reyn.

33

Allerley aerden vat, daer yet van dier aes in valt, wort onreyn met al wat daer in is; ende ghy sult ’et in stucken breken.

34

Alle spijse die men eet, so alsulck water daer in komt, is onreyn: ende alle dranck, dien men drinckt, in allerley van sulcke vaten, is onreyn.

35

Ende alles, waer op een sulck aes valt, wort onreyn; ’t zy oven of ketel, so sal men ’t in stucken breken: want het is onreyn, ende ’t sal u-lieden onreyn zijn.

36

Doch de fonteynen, of regen-backen, ende vyvers, zijn reyn: maer wie haer aes aenroert, die is onreyn.

37

Ende indien een sulck aes viel op ’t zaet, dat men gezaeyt heeft; so is ’t doch reyn:

38

Maer, wanneer men water over het zaet gote, ende viel daernae een sulck aes daer op; so soude ’t u-lieden onreyn zijn.

39

Wanneer een dier sterft, dat ghy eten meught; wie dat aes aen-roet, die is onreyn tot aen den avont:

40

Wie van een sulck aes eet, die sal sijne kleederen wasschen, ende sal onreyn zijn tot aen den avont: alsoo oock, wie een sulck aes draegt; die sal sijne kleederen wasschen, ende sal onreyn zijn tot aen den avont.

41

Wat op d’aerde kruypt, dat sal u een verfoeysel zijn; ende men sal ’t niet eten.

42

Ende al wat op den buyck kruypt, ende al wat op vier ofte meer voeten gaet, onder al dat op d’aerde kruypt; dat en sult ghy niet eten: want het sal u een verfoeysel zijn.

43

☜En maket uwe zielen niet verfoeylijck; ende en veronreynigt u-lieden niet aen haer, dat ghy u besmettet:

44

Want Ick ben de HEERE uw’ Godt; daerom sult ghy u heyligen, ⁺ dat ghy heyligh zijt, want Ick ben heyligh☞: ende ghy en sult uwe zielen niet veronreynigen, ergens aen eenigh kruypende dier, dat sich op aerden roert.

+ Lev. 19,2. cap. 20,7. 1 Petr. 1,16.

45

Want Ick ben de HEERE, die u uyt Egypten-lant gevoert hebbe, op dat Ick uwe Godt zy: ☜daerom sult ghy heyligh zijn; want Ick ben heyligh☞.

46

Dit is de wet van de dieren ende vogelen; ende van allerley kruypende dieren, in de wateren; ende van allerley dieren, die op de aerde kruypen:

47

Dat ghy-lieden onderscheyden kont, wat onreyn ende reyn is; ende welck dier men eten, ende welck men niet eten en sal.