Lutherse Bijbel (1648)

Het xviij. Capittel.

Heeft twee deelen: I. Hoe de Soon Godts, met twee Engelen vergeselschapt, van Abraham onthaelt; oock wat by soodanige maeltijt voor t’samen-spraeck gehouden is. II. Abrahams onderhandelinge met hem van den ondergangh der steden Sodom ende Gomorra.

I.1

ENde de HEERE verscheen hem in den Hage Mamre, doe hy sat aen de deure sijner hutten, doe de dagh op ’t heetste was.

2

Ende als hy sijne oogen op hief, ⁺ ende sagh, doe stonden drie mannen tegen hem over. Ende doe hyse sagh, liep hy hen te gemoet van de deure sijner hutten, ende ^a boogh hem neder ter aerde,

+ Ebr. 13,2.

a Boogh hem neder) Door eenen valt hy neder, ende spreeckt oock als met eenen; ende doch met drien: daer is de Drievuldigheyt in Godt bereekent.

3

Ende seyde: Heere, hebbe ick genade gevonden voor uwe oogen, soo en gaet niet voor-by uwen knecht:

4

Men sal u een weynigh waters brengen, ende uwe voeten wasschen, ende lenet u onder den boom.

5

Ende ick wil u een bete broots brengen, dat ghy u herte laeft; daer nae sult ghy voort-gaen: want daerom zijt ghy tot uwen knecht gekomen. Sy spraken: Doet, als ghy gesproken hebt.

6

Abraham haestede hem in de hutte tot Sarah, ende seyde: Haest u, ende mengt drie maten meel-bloeme, kneedt ende backt koecken.

7

Maer hy liep tot de runderen, ende haelde een fijn goet kalf, ende gaf ’t den jongen; die haestede hem, ende bereyde ’t toe.

8

Ende hy droegh op boter ende melck, ende van ’t kalf dat hy bereydt hadde, ende settede ’t hen voor: ende tradt voor hen onder den boom; ende sy aten.

9

Doe spraken sy tot hem: Waer is u wijf Sarah? ⁺ Hy antwoordde; Daer binnen, in de hutte.

+ Gen. 21,2. Rom. 9,92.

10

Doe sprack hy: Ick wil weder tot u komen, soo ick leve, siet, soo sal Sarah u wijf eenen sone hebben. Dat hoorde Sarah achter hem, achter de deure der hutten.

11

Ende sy waren beyde, Abraham ende Sarah, out ende wel bedaeght; soo dat ’t Sarah niet meer en ginck nae der vrouwen wijse.

12

Daerom loechse by haer selven, ende seyde: Nu ick out ben, sal ick noch met wel-lust om-gaen; ⁺ ende mijn heere oock out is?

+ 1 Pet. 3,6.

13

Doe sprack de HEERE tot Abraham: Waerom lacht dies Sarah, ende

[fol. 7v]

seyt: meynt ghy dat het waer is, dat ick noch baren sal, soo ick doch out ben?

14

Soude den HEERE yet onmogelijck zijn? Ontrent desen tijt wil ick weder tot u komen, ^b soo ick leve, soo sal Sarah eenen sone hebben.

b Soo Ick leve) Godt spreeckt als een mensche, Gen. 3,9. Adam, waer zijt ghy? Item, Gen. 11,7. Ick wil af-varen ende sien. Gen. 18,21. Ick wil sien of ’t soo zy. Want dit woort (soo Ick leve) set ’t waer ghy wilt, soo en luydt het doch niet, als of Hy van de vrucht, oft ouders wilde seggen: ghy sult eenen sone hebben, soo hy leeft, oft soo ghy leeft. Meynt ghy, Hy wete niet, oft de soon, oft de ouders leven sullen? ja, soose niet gewisselijck leven souden: wat ware dan de belofte.

15

Doe loochende ’t Sarah, ende seyde: Ick en hebbe niet gelachen; want sy vreesde haer. Maer hy seyde: Ten is soo niet; ghy hebt gelachen.

II.16

DOe stonden die mannen op van daer, ende keerden hen nae Sodom: ende Abraham ginck met hen, dat hyse geleydde.

17

Doe seyde de HEERE: Hoe kan ick Abraham verbergen, wat ick doe?

18

Dewijle hy een groot ende machtigh volck worden sal ⁺ ☜ende alle volcken op aerden in hem ghesegent sullen worden☞.

+ Gen. 12,3.

19

Want ick weet, hy sal bevelen sijnen kinderen, ende sijnen huyse nae hem, dat sy des HEEREN wegen houden, ende doen wat recht ende goet is; op dat de HEERE op Abraham komen late, wat hy hem toe-geseyt heeft.

20

Ende de HEERE sprack: Daer is een geroep te Sodom ende Gomorra, ⁺ dat is groot, ende hare sonden zijn seer swaer:

+ Eze. 16.48, 49.

21

Daerom wil ick af-varen, ende sien, oft sy dat alles gedaen hebben, nae ’t geroep dat voor my gekomen is, oft dat het alsoo niet en is; dat ick ’t wete.

22

Ende die mannen keerden haer aengesichte, ende gingen nae Sodom: maer Abraham bleef staen voor den HEERE,

23

Ende tradt tot hem, ende seyde: ⁺ Wilt ghy dan den rechtveerdigen met den godloosen om-brengen?

+ Gen. 20,4.

24

Het mochten misschien vijftigh rechtveerdige in de stadt zijn: soudt ghy die oock om-brengen, ende dier plaetse het niet vergeven, om der vijftigh rechtveerdige wille, die daer in waren?

25

Dat zy verre van u, dat ghy dat doet, ende doodet den rechtveerdigen met den godloosen; dat de rechtveerdige zy gelijck de godloose: ⁺ Dat zy verre van u, die ghy aller werelt rechter zijt; ⁺ ghy en sult alsoo niet oordeelen.

+ Act. 17,31.

+ Rom. 3,6.

26

De HEERE sprack: Vinde ick vijftigh rechtveerdige te Sodom in de stadt, soo wil ick om harent wille al den plaetsen vergeven.

27

Abraham antwoordde, ende seyde: Och siet, ick hebbe my onderwonden te spreken met den Heere, ⁺ hoe-wel ick aerde ende assche ben:

+ Gen. 3,19.

28

Daer mochten misschien vijf min dan vijftigh rechtveerdige daer in zijn; soudt ghy dan de gantsche stadt verderven om der vijve wille? Hy sprack: Vinde ick daer in vijf-en-veertigh, soo en wil ickse niet verderven.

29

Ende hy voer voort met hem te spreken, ende seyde: Men mocht misschien veertigh daer in vinden? Maer hy sprack: Ick en wil hen niet doen om der veertigen wille.

30

Abraham sprack: En vertoornt niet, Heere, dat ick noch meer spreke; men mocht misschien dertigh daer in vinden? Maer hy sprack: Vinde ick daer dertigh in, soo en wil ick hen niet doen.

31

Ende hy sprack: Och siet, ick hebbe my onderwonden te spreken met den Heere; men mocht misschen twintigh daer in vinden? Hy antwoordde: Ick en wilse niet verderven om der twintigen wille.

32

Ende hy sprack: Och vertoornt niet, Heere, dat ick slechts noch eens spreke; men mocht misschien tien daer in vinden? Maer hy sprack: Ick en wilse niet verderven om der tienen wille.

33

Ende de HEERE ginck henen, doe hy met Abraham uyt-gesproken hadde: Ende Abraham keerde weder henen aen sijne plaetse.