Lutherse Bijbel (1648)

Het ij. Capittel.

Heeft drie deelen: I. Is het begin ende insettinge des Sabbaths. II. De gelegentheyt van d’eerste werelt, ende bevoorderinge van ’t gene dat op aerden wast. III. Wort wederom verhaelt de scheppinge des menschen, wat sijne wesentlijcke deelen, sijne wooninge, sijne religie oft geestelijcke oeffeninge; ende wie hem in ’t begin tot een hulpe zy toe-gevoegt worden.

I.1

ALsoo wiert vol-eynt Hemel ende Aerde met haer gantsche heyr. ⁺

+ Exod. 20,11. 31,17. Deut. 5,14. Ebr. 4,4.

2

Ende alsoo vol-eynde Godt van den sevensten dagh sijne wercken, die hy gemaeckt hadde. Ende rustede op den sevensten dagh van alle sijne wercken, die hy gemaeckt hadde.

3

Ende segende den sevensten dagh, ende heylighde hem, daerom dat hy op den selven gerust hadde van alle sijne wercken die hy geschapen ende gemaeckt hadde.

II.4

ALsoo is Hemel ende Aerde geworden, doe sy gheschapen zijn, ter-tijt doe Godt de HEERE Aerde ende Hemel maeckte.

5

Ende allerley boomen op ’t velt die te voren niet geweest en waren op aerden, ende allerley kruyt op ’t velt: dat te voren niet geweest en was: Want Godt de HEERE hadde noch niet regenen laten op aerden, ende was geen mensche die ’t lant bouwde.

6

Maer een nevel ging op van d’aerde, ende bevochtighde al ’t lant.

III.7

ENde Godt de HEERE maeckte den mensche uyt den aerden-kluyt, ⁺ ende hy blies hem in den levendigen adem in sijn neuse; ⁺ ende alsoo wiert de mensche een levendige ziele.

+ Gen. 1,26.

+ 1 Cor. 15,45.

8

Ende Godt de HEERE plantede eenen hof in Eden, ⁺ tegen ’t Oosten, ende settede den mensche daer in, dien hy gemaeckt hadde.

+ Gen. 1.11, 12. Gen. 4,16. 2 Reg. 9,12. Esai. 37,12. Ezech. 27,23.

9

Ende Godt de HEERE liet op wassen uyt d’aerde allerley boomen, lustigh aen te sien, ende goet te eten: ende den boom des levens midden in den Hof: ende den boom der kennisse des goets ende des quaets.

10

Ende het gingh uyt van Eden een stroom te bewateren den hof, ende verdeelde hem aldaer in vier hooft-wateren.

11

Het eerste heet ^a Pison, dat vliet om het gantsche lant Hevila, ende aldaer vintmen gout,

a Pison) Is het groote water in Indien, dat men Ganges heet: want Hevila is Indien-lant.

12

Ende het gout des lants is kostelijck, ende daer vintmen Bedellion, ende ’t edel-gesteente Onix.

13

Het tweede water heet ^b Gihon, dat vliet om ’t gantsche Mooren-lant.

b Gihon) Is het water in Egypten, dat men Nilus heet.

14

Het derde water heet ^c Hidekel, dat vliet voor Assyrien. Het vierde water is ^d Phrath.

c Hidekel) is het water in Assyrien, datmen Tygris heet.

d Phrath) is het naeste water in Syrien, dat men Euphrates heet.

15

Ende Godt de HEERE nam den mensche ende settede hem in den hof Eden, dat hy hem bouwde ende bewaerde.

16

Ende Godt de HEERE geboot den mensche, seggende: ☜Ghy sult eten van allerley boomen in den hof:

17

Maer van den boom der kennisse des goets ende des quaets en sult ghy niet eten: want op welcken dagh ghy daer van eet, sult ghy den doot sterven☞.

18

Ende Godt de HEERE sprack: ☜Het is niet goet dat de mensche alleen zy, ick wil hem eene hulpe maecken die ^e ontrent hem zy☞.

e Ontrent hem zy) dat ist Geen dier nam hem des menschen aen, ontrent hem te zijn, dat hem holpe hem vermeerderen ende geneeren.

19

Ende als Godt de HEERE gemaeckt hadde van d’aerde allerley dieren op ’t velt, ende allerley vogelen onder den Hemel, bracht hyse tot den Mensche, dat hy sach, hoe hyse noemde, want soo als de Mensche allerley levendige dieren noemen soude, soo soudense heeten.

20

Ende de mensche gaf eenen yegelijcken vee, ende vogel onder den Hemel, ende gedierte op ’t velt sijnen name, maer voor den mensche en wiert geene hulpe

[fol. 2r]

gevonden, die omtrent hem ware.

21

Doe liet Godt de HEERE eenen diepen slaep vallen op den Mensche, ende hy ontsliep. Ende nam sijner ribben eene, ende sloot de stede toe met vleesche.

22

Ende Godt de HEERE bouwde een wijf uyt de ribbe, ⁺ die hy van den mensche nam, ende brachtse tot hem.

+ 1 Tim. 2,13.

23

Doe sprack de mensche: ⁺ Dat is doch been van mijne beenen, ende vleesche van mijnen vleesche: Men salse manninne heten; daerom, datse van den man genomen is.

+ 1 Cor. 11,8.

24

☜Daerom sal een man sijnen vader ende sijne moeder verlaten, ⁺ ende aen sijnen wijve hangen: ende sy sullen zijn een vleesch☞.

+ Mat. 19,5. Mar. 10,7. Eph. 5,31. 1 Cor. 6,16.

25

Ende sy waren beyde naeckt, de mensche ende sijn wijf; ende en schaemden haer niet.