Leven van Lutgart
(1899)–anoniem Lutgart, Leven vanXVIII. Van din dat ene nonne sach ene vlamme virs ut hare kele varen.Tin tiden dat in derre wise
Lutgart, die magt van hogen prise,
Bi der gewelt van onsen Here
5960
Verloesset was van haren sere
Dat si int herte binnen droch,
Bidin dat si tevollen gnoch
+Versekert was van haren sange,
Daer si tevoren hadden lange
5965
Geweset omme also ververt,
Began si al te Gode wert
So vaste kiren haren sin,
Dat daer en mochte niwent in
Geduren, dat hare it mesquam;
5970
Want tirst dat sijt daerin vernam,
So moste het ut verdreven sijn.
Aldos so hilt die maget tijn
Din Godes dinst getrowelike;
Van goeden wille was si rike;
5975
Weder si dede, of sanc, of las,
Har herte aldoes met Gode was.
Dat was geproevet an din stonden
Met ongevensden oreconden,
Dire ic u een vertrekken sal,
5980
Welt mi verleenen Got geval
| |
[p. 61] | |
Daertoe, die alles heft gewelt,
Dat gi wel gerne horen selt,
Dis wanic, sonder al verdrit,
Die Gode minnet ende ontssit;
5985
Want hets on bispel harde schone
Daer Got, die coninc van den trone,
Vertogde met al oppenbare
Hoe wel gename dat hem ware
Lutgarden lesen ende singen
5990
Ende oc in gheesteliken dingen
Har andre wesen, als ic nu
Met staden sal betogen u.
+Op enen dach die vrowe goet
T Aiwires in die kerke stoet
5995
Mettin ijonfrowen, daer si songen
Met stemmen vri ende onbedwongen
Genendechlik al sonder mide
Die salmodië van den tide,
Die was te horne wel bequame;
6000
Want suver ende sonder blame
Vor op te hemele wert die lut
Van dire; oc stont die Godes brut,
Lutgart, aldner mettin ijonfrowen
Die hertelic met goeder trowen
6005
Aldaer volbrachte sonder wanc
Der suter salmodiën sanc.
Si sanc met harde blider stemmen;
Din suten lut si dede clemmen
Opwert so hoge, dat hi saen
6010
Eerlic van Gode wart ontfaen
Daerboven in din paradise.
Nu hort in welkerhande wise
Dat wart tin tiden ondervonden:
Mettin ijonfrowen, die daer stonden
6015
Ende alle waren int gevoch
Van haren sange melde gnoch,
Daer si volbrachten dat getide,
So stont dwers over banderside
Dar iegen dar Lutgart, die fine,
6020
In harre staien1 plach te sine,
Ene andre vrowe wel gedegen,
Die wel hars selves conde plegen
+In karitateliken dingen
Ende oc so wel te pointe bringen
6025
Din Godes wille in haren daden,
Dat si was wert der Gods genaden
Die hi gesparen nit ne can
Noch ane wijf, noch ane man
Daer hise wel bestadet sit.
6030
Mar wildi weten wat geschit
Es derre nonnen, die ic u
Aldos gepriset hebbe nu?
Si stont gekirt also dat si
Die maget edel ende vri,
6035
Lutgarden, wale mochte schowen.
Och stont si also na der vrowen
Dat si wel sach al dat si dede;
Si sach se singen ende mede
Versuchten, ende op hare wangen
6040
Die trane al even dikke hangen
Die groet ut haren ogen vloten,
Nochtan dat sise hilt besloten.
Dat teeken was van groter minnen
Die si gevulde int herte binnen
6045
So stark, dat sise nit ne coste
Bedekke; want si saen begonste
Harselven togen oppenbare
Der vrowen, die daer stont bi hare
Ende oc aldaer dis sanges plach.
6050
Want daer si op Lutgarden sach,
Die so van minnen stont onsteken
Dat se van buten al besweken
+Die sinne, die met harre cracht
Cume hare gaven selke macht,
6055
Dat si op hare voete conde
Gestaen, so sach ut haren monde
Die nonne vligen enen schijn
So clar, dat al dat korekijn
Daeraf verlichtte, daer die nonnen
6060
In stonden, alse van der sonnen
Die schijnt te somertide clar.
Mar nit ne hevet lange aldar
Die schijn gemerret, die so groet
Lutgarden uten monde schoet;
6065
Want alse en schijn van enen vire
Die hoge opschietet, ende schire
Te niwte weder es vergaen,
So hevet oc die schijn gedaen;
Hi schoet op hoge met gewoude
6070
Alse of hi al verbernen soude
Die kerke ende al din closter oc.
Oc sach si dat die vorst ontploec
Daer hi schoet ut met hastechheiden.
Dos voer hi op al sonder beiden,
6075
So dat hi quam wel hastelike
Daerboven in dat hemelrike
Daer sijs nemmeer ne mochte schowen.
Mar doe der werdeliker vrowen
Dat was getoget daer si stoet,
6080
Wart hare onttempert so die moet
Van vresen, die hare overquam
Van wondre dat si daer vernam,
+Dis si en hadde noit eer
Gesin aldaer no mijn no meer
6085
Tevoren op negeenen tijt,
Dat si gaf enen groten krijt
Ende oc ter erden neder sanc,
Warbi verlettet bleef die sanc;
| |
[p. 62] | |
Want die ijonfrowen altesamen
6090
Te hare wert geronnen quamen
Omme ondervinden wat het ware
Dat se brachtt hadde in selken vare.
Mar die ijonfrowe, die daer sat
Van groter vreesen also mat
6095
Ende oc van herten so besweken
Dat si ne conde nit gespreken,
En gaf antwerde meer no min.
Dat quam bidis dat so har sin
Gemesset hadde sire cracht,
6100
Dat si welna was in ommacht
Gesonken daer ter selver stede
Ende oc ut haren sinne mede
Altoe welna gevaren was
Van vreesen, eer si dis genas.
6105
Mar Godes maget goedertiren,
Die wiste allene in wat maniren
Dat was geschit ende oc die sake
Daer si was omme togemake;
Si es gegaen met goeden staden
6110
Ter nonnen wert; want hare baden
Die andren vrowen, die daer stonden
Ende ondervinden nit ne conden
+Wat hare warr, dat si vername
Din commer ende die mesquame
6115
Daer si so sere af was verssaget.
Doe nam die welgerakde maget
Die vrowe lise bi der hant
Ende es gegangen dor den pant
Inwert met hare al moetgemeene1
6120
Daer sise spreken wilde alleene
Om weder haren sin verbouden;
Ende alse quamen daer si wouden
Tegader spreken die ijonfrowen,
So sprac hare an met goeder trowen
6125
Lutgart, die magt, in derre wise
Ende seide: ‘Got van paradise
Mote u gehelpech, vrowe, sijn!
An u gelaet es wale in schijn
Dat gi verladen sijt wel sware
6130
Van enen commerliken vare
Die sere onttempert uwen moet;
Mar segget nu, ijonfrowe goet,
Wat u mescomt; met goeden staden
Masschin salikker toe geraden.
6135
Ic sal u helpen of ic can;
Nu segget mi die saken dan
Waer af gi doget dese pine;
Ic weet noch salke medicine
Die nutte wesen sal dar iegen.’
6140
Dos sprac die maget wel gedegen;
Mar die ijonfrowe, die al noch
Van vresen makde en groet gecroch1,
+Si sat van vresen so verswart,
Dat si ne conde nit en wart
6145
Gespreken noch betogen nit
Waraf dat hare was geschit
Noch hoe die vrese hare anequam.
Mar doe die maget dat vernam,
Sprac si aldos te hare wert
6150
Ende seide: ‘Vrowe mijn, nu hoert;
Die saken, die gi hebt vernomen,
Die sijn van Godes halven comen,
Dat seggic u wel over waer;
Nu laett gesinken uwen vaer
6155
Ende achterlaett u beven dan.
Ic sal u seggen watter an
Te merkene es, dat gi din schijn
Sagt vligen uten monde mijn,
Aldaer wi beedegader stonden
6160
Ende ons dis sanges onderwonden
Ter Godes eren mettin vrowen,
Die plagen oc te goeder trowen
Dis selves ende sonder mide
Ons holpen singen dat getide.
6165
Nu hort na mi, ijonfrowe goet:
Die allen sinen wille doet,
Dats Got, die vader goedertiren,
Ende alle saken plegt bekiren
So dat si comen tonsen baten
6170
Op dat wijs hem gewerden laten,
Hi hevet u die dinc vertoget
Daer gi din vaer nu ave doet,
+Nit omme dat dat u van din
Soude ongemakes it geschin
6175
Ochte iwent u mescomen sonde,
Mar omme dat dat hi u woude
Vertogen, vrowe, al oppenbare
Hoe groet die cracht van minnen ware,
Die mi so binnen hadde ontsteken,
6180
Dat si din schijn dede utebreken
Daer ic tin sange was gestaen.
Oc es, ijonfrowe, in din mijn waen
Dat Got, die here es over al
Ende ewelike wesen sal,
6185
Vertogede u mettesen schine
Dat hi van u begert te sine
Geminnet met gerechter trowen,
So dat die schijn, din gi beschowen
Noch nit ne cont al sonder vaer,
6190
U herte oc make binnen clar
Ende oc ter minnen so gedegen,
Dat ghire mogt voertane plegen
Getrowelic in uwen tide.
| |
[p. 63] | |
Nu sijt terasten ende blide
6195
Ende alles danket onsen Here,
Dat radie u; want lof ende eere.
Betamet hem ende ewelike
In hemele ende in erterike
Sal oc betamen, vrowe mijn;
6200
Gebenedijt so mote bi sijn!’
Eer dese tale har inde nam,
So wel te rasten weder quam
+Der vrowen moet, dat si Lutgarden
Began met dankeliken warden
6205
Vertogen dat al sonder beide.
Nu hort wat die ijonfrowe seide:
‘Ai, Lutgart, magt utvercoren’,
Sprac si, ‘welna haddic verloren
Nu terre wilen minen sijn
6210
Van vresen; mar dat ikker in
Ben bleven ende weder nu
Getrostet wel, dis dankic u
Getrowelike al mine macht;
Want alle mire sinne cracht
6215
Haddic verloren, maget vri,
En haddi nit getrostet mi;
Want ic so sware was verladen,
Dat mi ne conde nit in staden
Gestaen dat mi die andre nonnen
6220
Toespraken; so was ic verwonnen
Van groten vare ende ondercomen!
Nu hebbedi mi dat benomen
Ende al ontcommert minen moet;
Dis dankic u, ijoufrowe goet.
6225
Oc manic u bi karitaten
Die Got so heft an u gelaten
Verschinen, vrowe goet van prise,
Dat si in mengerhande wise
Vertoget hare ende oppenbart,
6230
Ende oc van binnen so verclart
Dat het van buten wale schinet,
Dat gi vor mi te Gode pinet
+Met uwer beden, maget rene,
Dat hi die gracie mi verleene,
6235
Dat ic hir mote also geleven
Dat mi ten inde si gegeven,
Als ic dit leven laten sal
Ende es vergangen dat getal
Van minen dagen, die noch duren,
6240
(Dat dikke werdet mi te suren)
Dat grote licht van ginder boven
Daer alle sante Gode loven.’ -
‘Dat salic harde gerne doen;
Op dat u mach mijn orison
6245
In staden staen, ijonfrowe mijn,
So willies u declechtech sijn,’
Lutgart, die maget, weder sprac.
‘Nu gaet ende houdet u gemac;
Die Godes cracht si met ons beeden!’
6250
Mettesen warden sijn gescheeden
Van een die vrowen an din tide,
Vro beidegader ende blide;
Want die ijonfrowe, die din vaer
Gedoget hadde, wart aldaer
6255
Getrostet overmids den warden
Die si verhorde van Lutgarden,
So dat sijs sider emmermere
Gedanket hevet onsen Here
Met goeder herten sonder wanc.
6260
Oc wiste sijs so groten danc
Lutgarden sent in allen stonden,
Dat si wel vaste bleef gebonden
+Met harre minnen sent altoes
Ende oc int herte so vercoes
6265
Die maget edel ende fijn
Sent dat si sach din claren schijn
Hem so vertogen boven hare,
Dat beide stille ende oppenbare
Sent emmermeer al hare leven
6270
Si hare es onderdanech bleven.
|
|