Los en vast. Jaargang 1870

[p. 101]

De jongste herinnering aan 1813.

Ziehier het monument voor den heer Petrus Regout, opgericht door den heer Petrus Regout, opdat het mocht prijken in de vergaderzalen van Gedeputeerde Staten, of in het archief van sommige gemeenten.

Hier hebt ge in 't midden den heer Petrus Regout, oudlid van de Eerste Kamer der St. Gen. Hier hebt ge hem in levenden lijve, dat wil zeggen, in zijn costuum van kamerheer van den paus, met de insignes van kommandeur der ordre equestre van den H. Gregorius den Groote, met het kruis van den Ned. leeuw, met het legioen van eer en met de gouden medaille 1^e klasse van België op de borst. Dit is nu de vice-president van het comité tot oprichting van het monument voor 1813.

En hier is het monument, dat sinds Nov. 1863... ik wil zeggen, sinds 1869... in het Willemspark te 's Gravenhage gezien wordt. Dit monument had op de plaat misschien de hoofdfiguur moeten zijn, doch neemt met al zijn beelden en allegoriën maar de helft van een ruimte in als aan den kommandeur der ordre equestre van den H. Gregorius gegund is... Zoodat het geheel eigenlijk de heer Regout zelf is geworden,

[p. 102]

met al zijn ridderordes op de borst en al zijn toasten in den mond. Dit geheel nu moet ten slotte niets meer of minder verbeelden dan een ‘souvenir de la fête du 17 Novembre 1869, célébrée à la Haye à l'occasion de l'inauguration du monument national commémoratif de 1813.’

Hier hebt ge, onder het portret, nog eens in groot formaat de ridderordes bovengenoemd: 1^o, het kommandeurskruis van de ordre equestre van den H. Gregorius; 2^o, het ridderkruis van den leeuw; 3^o, het teeken van 't Legioen van eer; 4^o, de medaille 1^e klasse van België, die de heer Petrus Regout, oudlid der 1^e Kamer van de St. Gen. op zijn borst had, bij gelegenheid der onthulling van het monument.

En hier zijn de toasten, die de heer Petrus Regout, oud-lid der 1^e kamer enz. enz enz. bij gelegenheid der onthulling en in zijn qualiteit van vice-president der commissie heeft uitgesproken. Zet uw hoed asjeblieft af, heeren en dames! en luistert!

Hier hebt ge vooreerst den toast van den heer Petrus Regout enz. enz. enz. op den Prins van Oranje:

‘Al de wenschen, al de hoop voor Neêrlands toekomst vereenigen zich in ons middenpunt: Menschelijkerwijze ligt het lot onzer kinderen en kleinkinderen in zijne handen.

God behoede dat dierbare hoofd!
Leve de prins van Oranje!’

Hier hebt ge dus een toast op ons middenpunt, en wel op het middenpunt in welks handen het lot onzer kinderen en kleinkinderen ligt, met en benevens een toast op ons hoofd, dat is, op den prins van Oranje.

[p. 103]

Hier hebt ge een tweeden toast, ook al uitgesproken door den heer Petrus Regout, kommandeur van de ordre equestre van den H. Gregorius, ridder der orde van den Nederlandschen leeuw en van het Legioen van Eer, gedecoreerd met de gouden medaille 1^e klasse van België:

‘En nu den Benjamin van ons dierbare Vorstenhuis, den jeugdigen vriend van de Vaderlandsche Nijverheid een even hartelijk Hoog!

Leve Prins Alexander,!’

Hier hebt ge dus een dronk op den tweeden zoon van onzen koning, geestig vergeleken bij den jongsten uit het talrijk gezin van vader Jacob en zeer gepast in verband gebracht met de Vaderlandsche nijverheid.

Hier hebt ge een derden toast, uitgesproken door den heer Petrus Regout, oud-lid enz. enz. enz,, op de nijverheid zelve, of liever, niet op de nijverheid en geïllustreerd met een dronk op Prins Frederik. Luistert! Deze toast is niet zoo kort als de beide andere, maar daarentegen.... langer.

‘M.H. oud-strijders voor de onafhankelijkheid van het vaderland!

De hoofdcommissie heeft mij, haren vice-president, opgedragen u welkom te heeten aan dezen plaats “(zegge, dezen plaats)” en u hare blijdschap te betuigen dat gij de heugelijke plechtigheid van heden met uwe tegenwoordigheid hebt opgeluisterd.

Even als gij, M.H., maak ik aanspraak op den naam van Veteraan, maar het mocht mij niet gebeuren te vergrijzen onder het harnas of het oorlogskleed; het was in de Nijver-

[p. 104]

heid, in de kunsten des vredes dat ik het vaderland heb mogen dienen.

Ook gij, Mannen, Broeders! zijt daaraan niet vreemd, maar bovenal aan u danken wij, ieder voor zijn aandeel, dat in 1813 de strijd gelukkig volstreden en de onafhankelijkheid des lands voor goed gevestigd is.

De oorlog, waaraan gij hebt deelgenomen; het bloed dat van u en uwe dappere kameraden, die niet meer op aarde zijn, gevloeid heeft, dat was het zaad van de onafhankelijkheid, van de kracht, van den voorspoed van Nederland.

Daarom kwam u eene eereplaats toe bij de eerste steenlegging en bij de inwijding van dit Gedenkteeken, dat opgericht is ter eere van de herstelde volkseenheid en van den eersten Souverein uit het Oranjehuis, waaraan gij met hart en ziel gehecht zijt.

Herinnert u daarbij met fierheid, wat gij van 1813 tot 1815 voor het Vaderland en den Koning hebt mogen doen; helpt met ons wenschen, dat, als de nood weder aan den man mocht komen, een jonger geslacht dezelfde glorierijke voetstappen moge drukken. En laat ons in die stemming verder zamen zijn. Dank zij uwen gullen gastheer, ontbreekt het hier niet aan een ruim onthaal.

Oranje boven!
Leve de Koning!
Leve Prins Frederik!’

Hier heb-je dus geen eigenlijken toast, maar een welkom aan tafel, en verder een woord tot de oud-strijders van '13, die de heuglijke plechtigheid met hunne tegenwoordigheid opluisterden en die ergens niet vreemd aan waren, en wie ieder der aandeelhouders moest bedanken voor zijn aandeel,

[p. 105]

en die hun bloed, dat gevloeid had, ten beste gaven om te dienen als zaad van Neêrlands onafhankelijkheid... alles, alles vermeld door den heer Petrus Regout, die ook een veteraan is; wel geen veteraan met een kapotjas, maar in het costuum van pauselijk kamerheer; geen veteraan met drie centen daags, maar met het kommandeurskruis van de ordre equestre van den H. Gregorius, met de ridderorde van den Nederlandschen Leeuw, met het Legioen van Eer en met de medaille 1^e klasse van België; niet vergrijsd onder een harnas, zooals wijlen onze kurassiers droegen, noch onder het oorlogskleed, zooals de nog levende en exerceerende grenadiers en jagers dragen, maar vergrijsd in de nijverheid en in de kunsten des vredes.

Hier hebt ge dus alweder op den voorgrond het monument van 1813 en nog een weinigje meer naar voren, tusschen het voetlicht en den orchest-directeur in, den heer Petrus Regout, oud-lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal, in zijn costuum als Kamerheer van den paus, met de insignes van kommandeur der ordre equestre van den H. Gregorius den Groote, met de enz. enzz. enzzz. ENZZZZ......!!!!

Ziedaar nu het jongste monument voor 1813! Mag ik u een kwartje verzoeken voor de explicatie?!...

‘En heeft de heer Regout deze plaat of dit gedenkteeken of hoe gij 't noemen wilt, aan alle Gedeputeerde Staten cadeau gezonden?’

Ik geloof 't wel meneer! ten minste de Staten van deze provincie kregen er een, en ik geloof niet, dat ze die meneer Regout een grein beter kennen dan die van de andere provinciën. Ook heb ik uit de courant gezien, dat sommige ge-

[p. 106]

meenteraden 't gekregen hebben, zooals ik straks al gezegd heb. De Staten hebben vroeger ook al eens een inktkoker van meneer Regout gekregen. Daar ginds ziet u hem staan. Op een van de fleschjes zult u ook 't portret van meneer Regout vinden.

‘Dat ding ziet er vrij....’

Asjeblieft meneer! 't is een present en men kijkt een gegeven paard niet in den bek.

‘Gij hebt gelijk. Maar wat meent men nu wel, dat meneer Regout met al die cadeau's zou bedoelen?’

Ik weet 't niet, meneer! Een van de heeren van de Staten heeft gezegd dat 't jammer is, dat niemand dit precies weet, omdat sommige kwaadwillige menschen, die er altijd als de kippen bij komen als er aanmerkingen te maken zijn, nu misschien zullen beweren, dat 't uit zeer alledaagsche ijdelheid geschied is en 't bedoelde lid van de Staten zei dat hem dit persoonlijk spijten zou, omdat meneer Regout een man van veel verdienste is, die wezenlijk voor de nijverheid vrij wat gedaan heeft en zonder zoo'n prent bekend genoeg is.

‘Dat zou jammer wezen - maar 't zou toch zijn eigen schuld zijn....’

Wel mogelijk!