Liter. Jaargang 20

[p. 23]

Leeflijst [3]
Drie vragen aan docent Nederlands Franciske van Vugt

- Welk boek doet ertoe en welk juist niet? In de rubriek ‘Leeflijst’ beantwoorden docenten Nederlands drie vragen aan Christely van Mourik. Op haar twintigste begon Franciske van Vugt (45) als muziekleraar bij de Gereformeerde Scholengemeenschap Randstad. Inmiddels doceert ze Nederlands aan klas één tot vijf van havo en vwo. Franciske voelt zich meer docent dan Neerlandicus: de pubers met wie ze werkt staan voorop, het vak komt op de tweede plaats. -

Welk boek heeft je leven veranderd?

Ik vind het nogal groots om te zeggen welk boek mijn leven heeft veranderd. Maar er zijn soms wel boeken waardoor je op een andere manier kunt gaan denken, en dat is heel mooi. Dat zijn er in mijn geval meer dan één. Vrij recent nog de dichtbundel van Joost Zwagerman, Wakend over God. Dat vond ik een hele zware bundel, die heeft me weken beziggehouden. Het bestaan van God wordt ter discussie gesteld. Het bestaan van God is voor mijzelf geen vraag, maar de zwaarte van de zoektocht in de bundel vond ik aangrijpend. Ik denk dat je als gelovige weleens te makkelijk over zo'n zoektocht heenstapt. Dat iemand die niet gelovig is wel degelijk een hele strijd kan voeren over het wel of niet bestaan van God. Ik vond het zware kost die heel mooi verwoord is.

Ik kreeg voor het eerst in de gaten hoe mooi je met woorden kunt spelen toen ik als puber De stille kracht las. Daarna ben ik als een dolle heel veel meer boeken van Couperus gaan lezen. Mag ik er nog meer noemen? Twee jaar terug las ik Nachttrein naar Lissabon van Pascal Mercier. Ik weet niet eens meer goed waarom ik dat nou zo mooi vond. De hoofdpersoon heeft een geslaagd leven, maar gooit dat van de ene op de andere dag helemaal om. Hij gaat op zoek naar zijn wortels, maar komt daar ook niet verder mee.

Voor mijn opleiding tot eerstegraads docent Nederlands heb ik Mystiek lichaam van Kellendonk moeten lezen. Dat is een boek dat ik zelf nooit gekozen zou hebben, maar ik ging het gaandeweg steeds meer waarderen. Ik kom uit de muziek, het was alsof ik een compositie aan het volgen was; met verschillende delen die dan toch samen één boek vormen. Toen ik het boek uit had, wilde ik het

[p. 24]

direct nog een keer lezen. De verwijzingen naar geloof, muziek en beeldende kunst - machtig mooi.

Het liefste lees ik Scandinavische thrillers. Verder ben ik ben een alleslezer, ik heb niet de hang naar een speciaal soort boeken. Zo heb ik pas Geert Maks De levens van Jan Six gelezen. Dat is natuurlijk niet per se literatuur. Maar alles wat ik net bij historische letterkunde had geleerd, kwam in het boek op een andere manier voorbij.

Welk boek had je liever niet gelezen?

Het Achterhuis had ik liever niet gelezen. Ik las het toen ik vijftien jaar was. Ik had er al veel positiefs over gehoord. Toen ik het ook ging lezen, knapte ik af op de persoon Anne Frank. Ik vond haar gewoon niet leuk. Het zou nooit mijn vriendin geworden zijn. En natuurlijk, het is heel verdrietig afgelopen, daar wil ik niks aan afdoen, maar ik heb niks met de schrijfstijl. Dit vertel ik niet aan mijn leerlingen. Al vraag ik ze naderhand wel wat ze van Anne zelf vinden.

Welk boek raad je je leerlingen aan?

Op de gsr is het schooljaar verdeeld in periodes. Iedere periode heeft een thema waarbij de leerlingen een boek moeten lezen. Ik loop het liefst met leerlingen naar de bibliotheek om te helpen zoeken. Als het thema bijvoorbeeld ‘oorlog’ is, dan is Kinderjaren van Oberski een hele mooie om mee te beginnen. Het is lekker dun en leerlingen begrijpen het. Het is vanuit het perspectief van een kind geschreven en dat doet ze meer dan een boek dat geschreven is vanuit het perspectief van een volwassene.

Ik probeer aan te sluiten bij de leerling en bij wat hij of zij al gelezen heeft. Leerlingen die in de vierde klas komen en nog een hekel hebben aan lezen, raad ik Het gouden ei van Tim Krabbé aan. En Het verrotte leven van Floortje Bloem geef ik aan meisjes die heel maatschappelijk betrokken zijn. Uiteindelijk probeer ik mijn leerlingen vooral plezier in lezen mee te geven.