brug is Mark, die opgroeide als een coulissekind. Hij bracht zijn jeugd door met het toekijken naar zijn beroemde vader die nadat er een indringer op het toneel verscheen nooit meer de oude geworden was. Mark is nu zelf ook acteur en wordt gevraagd Hamlet te spelen in een solovoorstelling. Het hele stuk zal uitgevoerd worden in één monoloog, met als kernvraag: ‘wie is daar?’ Het is de vraag die ten grondslag ligt aan de zoektocht van de personages in deze roman. Wie zijn de personages? En waar zijn ze?
‘En dan komt het, Mark: “And in a postscript here, he says alone.” Een nawoord, Mark. Het nawoord van een dode! Alles wat je nodig hebt aan toneelaanwijzingen is in die paar korte zinnetjes te vinden.’
Door zijn voorbereiding op de rol van Hamlet drijft Mark steeds verder af van de wereld van de levenden, en hij trekt daar onbedoeld zijn vrouw in mee. Na de uitvaart verhuist zijn weduwe Helen naar een appartement waar alles haar vijandig blijkt te zijn. Haar ruzie met de onderburen wordt tot een symbool van de eeuwige dakloosheid van de ziel die de roman lijkt te willen verwoorden. Alle hoofdpersonen zijn op zoek naar hereniging met zichzelf, zijn ongrijpbaar voor de lezer en elkaar en bevinden zich in hun eigen werkelijkheid: verscholen achter een personage, vanuit een raam kijkend naar het eigen leven, of in het land van de doden maar nog niet los van het aardse bestaan.
Schrijver Roel Bentz van den Berg wordt in het nawoord voorgesteld als filosoof. Dat te expliciteren was niet nodig geweest, Het naderen van een brug is pure filosofie in romanvorm. Het maakte dat ik het boek tijdens het lezen vaak heb weggelegd; omdat diepe gedachten elkaar bleven opvolgen ging ik al snel verlangen naar een hoofdpersoon die gewoon eens een kop koffie zet, zonder daarin een metafoor voor het leven te ontdekken. De vermenging van filosofie en literatuur vind ik intrigerend, maar soms werden de monologen van Mark mij tot een stortvloed van ietwat té interessante gedachten van de auteur. Toch bleef de roman mij fascineren en raakte ik steeds meer onder de indruk van de wijze waarop de verschillende verhaallijnen met elkaar verweven blijken te zijn. En of je het nu wel of niet eens bent met uitspraken als ‘we zijn beter af zonder compleetheid’, uiteindelijk wil je als lezer toch weten: wat gebeurde daar op die brug?
Roel Bentz van den Berg, Het naderen van een brug. Atlas Contact, Amsterdam 2016, 381 blz., € 21,99.
Joyce Rondaij
Auteursrechtelijk beschermd