Liter. Jaargang 18

[p. 55]

Bert van Weenen
Een ander afscheid
Ceremoniële kwatrijnen, 2013-2015 [een selectie]

In my hopes paradise is real.

Pet Shop Boys

Op vrijdag 2 augustus 2013 overleed mijn vader op 81-jarige leeftijd, en diezelfde dag noteerde ik het eerste kwatrijn van ‘Een ander afscheid’. De twee jaren daarna groeiden deze regels uit tot een serie van ruim tweehonderd kwatrijnen, waaruit hier geselecteerd is.

Als mijn vader daarboven door een engel opmerkzaam wordt gemaakt op dit nummer van Liter - stel dat dat kan - dan mag hij deze vijfentwintig kwatrijnen beschouwen als een uitgestelde begrafenisrede. Zijn geloof leeft, al dan niet vertekend, in mij voort.

*

Vandaag dan eindelijk gestopt met roken.
De oude kruik is met een klap gebroken.
Men ruimt de scherven op. Er is geen vat
meer voor de ziel. Slechts as en knoken.

Je vader ligt nu in de koude grond.
Als Jezus wederkwam, zou hij terstond
verrijzen uit zijn pikdonkere kist,
fier als een jonge god en kerngezond.

[p. 56]

Predestinatie

 

Er is niks harder dan een vaderhart.

 

De laatste dagen was hij erg verward

 

en sprak hij honderduit. Maar niet met jou.

 

Domweg verloren, al vanaf de start.

Je vader wilde graag een triplex kist.
Hij schreef het op met hoofdletters. Beslist,
met nog een dikke streep eronder. Laatste
opleving toen hij zich al veilig wist.

‘Ontbonden en met Christus zijn!’ Ja, dat
leek zoveel beter dan een aardse schat
die hooguit iets van tijdelijk vermaak geeft.
Nu sloft Pa's geest blij door de hemelstad.

Je houdt je op de been met de twee p's:
poëzie en paracetamol. Je leest
gedichten, 's nachts, drinkt een glas bitter water.
En ondertussen viert men boven feest.

Verdomd, je vader zit weer op de bank.
Dood in het donker maar nog zonder stank.
Hoe komt hij daar? Hoe krijg je hem daar weg?
Oplossing één: met liters sterke drank.

[p. 57]

Zo gaat dat dan

 

Je vader koos voor God. Die van het kruis.

 

Hij voelde zich op Golgotha pas thuis

 

na maanden lijden: kanker (long en nier).

 

Jij hoeft, logisch gevolg, geen kruis in huis.

Demoon. Gestalte. Ranzig spook.
Wat zie je in de grijze rook
van je sigaar waarmee de kamer
zich vult? Kent God dit fantoom ook?

Pa rust nu in één graf met moeder.
‘O, Heere Jezus, kom met spoed!’ Er
prijkt zelfs een stapel witte bloemen.
De plek is stil. Ontbinding woedt er.

Je vader las de Bijbel en jij leest
het etiket op elke fles. De meest
prangende vraag keert hoe dan ook steeds terug:
waar waren jullie zonder God geweest?

Je hebt iets opgegraven en het stinkt.
Gelukkig is het donker. Het is link,
dit illegaal gegraaf. Snel weg. O, kijk
hoe het zwarte lijk terug de kuil in zinkt.

[p. 58]

Testament

 

Hij wachtte jaren, jaren op zijn dood.

 

Routinematig, dagelijks. Levensgroot

 

stond het woord dood thuis op de muur geschreven.

 

‘Want Adam deed wat de heere God verbood.’

Hoe kun je volhouden dat je nog leeft
als je, verhard, om niemand iets meer geeft?
Flikker toch op! Laat alles maar creperen!
Wat was je vroeger netjes en beleefd.

Lang opgesloten in een inktzwart kot
en alles leidt je naar het eindrijm God.
Je kunt niet aan de godsdienstwaan ontkomen.
Stuur je Hem weg, je gaat finaal kapot.

Je steekt een mes diep in je linkerzij.
Er komt geen water uit maar bloed, dus jij
bent niet zo dood als Jezus aan het kruis.
Je leeft nog! Allemachtig! Arme jij.

Is 't stil genoeg, hoor je de wormen knagen.
Tien jaar de tijd. Ga ze niet overvragen.
Het duurt nu eenmaal lang voor het lijk verdwijnt.
In dit geval nog zo'n 3.000 dagen.

[p. 59]

Worsteling

 

Je bent een Jakob die een engel tegen-

 

kwam toen hij doolde langs vergeten wegen

 

en vastliep bij een stille doodsrivier.

 

Je heup! En nu wat moeite met bewegen.

Hij moet hier ergens zijn. Incognito.
Stilletjes afgedaald naar aards niveau
om nog één keertje met z'n zoon te spreken.
‘Want weet je, God, die jongen mist me zo.’

Zit je alweer, door pijn en drank beneveld,
te trillen als een rietje - wees een kerel.
Je bijbel ligt te slapen in de kast.
God is het oudste wonder van de wereld.

De doden dalen uit de hemel af
of kruipen lachend uit hun koude graf.
Jij zit er onontkoombaar tussenin
en telt geschrokken de seconden af.

Veel mensen hebben het bericht gelezen:
Met medewerking van het Opperwezen
ben ik na dagen ondergronds bestaan
als overwinnaar uit de dood verrezen.

[p. 60]

Een gekke lente

 

Glashelder staan de bomen afgetekend

 

tegen de blauwe hemel. Je berekent

 

dat Pa al bijna twee jaar daar vertoeft,

 

lekker bij God de Heer. Mooi weer verzekerd.

Je vader zal nooit lezen wat jij schrijft.
Tenzij hij hier opeens verschijnt, met lijf
en leden teruggezet in het aards bestaan
als iemand die toch nog wat langer blijft.

Onder je schoenen knerpt het witte grind.
De kuil lijkt diep genoeg. Geen mens verzint
zo'n strakke toespraak als de dominee.
Een buizerd laat zich dragen door de wind.