Liter. Jaargang 12

[p. 7]

Marlies Verwoerd
Wassenaarseslag

Vandaag ben ik opnieuw in Wassenaar. Ik wilde zien of het terras van Meijendel al is leeggeruimd. Dat is het. Zo snel gaat dat, blijkbaar. Vanaf hier wil ik door het duingebied naar het strand lopen, zo'n drie kilometer, schat ik, dan drie kilometer over het strand verder tot de Wassenaarseslag, en vandaar door het duingebied terug. Hoewel het pas oktober is, is het koud genoeg voor een winterjas en een muts. Ik vind het wandelpad te smal en pak het fietspad. Er zijn nu waarschijnlijk geen fietsers die daar commentaar op hebben.

Alleen lopen gaat makkelijker dan lopen met jou. Ik was net iets te lang, of jij iets te klein. Na een tijdje kreeg ik altijd kramp in mijn nek. Jouw stap is ook kleiner. Ik blijf even staan om mijn haar in de kraag van mijn jas te stoppen. Mijn sjaal wikkel ik eromheen.

In een mooi verhaal, bedenk ik, zagen wij elkaar hier weer. In de realistischer variant vraag ik me al dagen af waar je bent. Ik kijk vijfentachtig keer per dag of je hebt gemaild en ik huil tot ik boven de toiletpot sta te braken. Ik loop hier alleen, ik heb het koud en ik herinner me teveel. En ik weet niet of ik er goed aan doe om hier te zijn.

Ik neem de tijd om dat tot me door te laten dringen. Daarna denk ik na over de vraag hoe vaak er in een mensenleven ‘ik weet niet’ wordt gezegd. Het schijnt zo te zijn dat er verboden woorden zijn. ‘Eigenlijk’ is zo'n woord, en ‘principe’.

Daar waar het fietspad rechts afbuigt en het strand voor me ligt blijf ik staan. Links de pier van Scheveningen. Ik moet even zitten.

Op een bankje zit een bleke vrouw met een hondje naast zich. Als ik hen begroet, spreek ik mijn eerste woorden van vandaag. Het beest klimt meteen bij mij op schoot. Mijn moeder heeft wel eens van mij gezegd dat ik als kind niet graag werd aangeraakt. Ik gebaar naar de vrouw dat het goed is. Het gevoel dat opkomt, herken ik. Behalve dieren doen kinderen het ook. Die kunnen in een kamer vol mensen ineens naar mij toekomen, hun ernstige ogen naar me opslaan en minutenlang innig tevreden tegen mijn knie leunen. Op zulke momenten wil ik altijd huilen. Ik doe het nooit. Mensen zijn tot in detail geconditioneerd.

Als ik verderga, heb ik een hoofd vol tekst. De wereld, reeds van ondergangen zwanger. Ik ben zo moe, wat doe ik hier nog langer. Daar velen twijfelmoedig vragen: wie zal ons 't goede toch doen zien. Tweehonderd stappen verder (ik

[p. 8]

heb ze geteld): wij dansten samen of we dronken waren. Om hem heb ik mij afgevraagd, waarom gij niet - wachter, wat is er van de nacht? - komt en uw engelen ontbiedt.

Kilometers lang ben ik alleen twee voeten die stappen zetten, twee handen in jaszakken. De vele snackkraampjes zijn weg. Bij een café koop ik een flesje water. Daarna moet ik even zoeken naar het juiste wandelpad.

God wilde iets anders met jou, zei je. Tegen mij zei Hij niets. Eerder zou ik me hebben afgevraagd waarom. De zee kan ik hiervandaan niet meer zien. Verderop is aan mijn linkerhand een infiltratieplas, weet ik. Terwijl ik erlangs loop, probeer ik me de krant van eergisteren voor de geest te halen.

Ik herinner me de foto die ik hier van je maakte. Die heb ik nooit van je gekregen, trouwens. Jij stond als een kind met je handen op het water te slaan en de zon ving de rondspattende druppels. Jouw mond is mooier dan de rest van je gezicht. Alle chchés die ooit zijn gezegd over een lach, zijn op de jouwe van toepassing. Ik glimlach op foto's bij voorkeur niet.

Het leven zit vol met begrafenisjes, zei iemand ooit tegen me. Toen ik dat tegen jou zei, werd je boos. Bij mij wordt de stoet steeds korter en ook minder plechtig. Een therapeut zou nu meteen vragen waar in de stoet ik me bevind. Jij loopt in elk geval niet mee, met je fanfarepas.

Als ik merk dat het donker wordt, ren ik bijna. Ik ben bang in het donker. Hoewel ik ooit op een cursus heb geleerd dat focussen altijd maakt dat je banger bent, lukt het me niet de omgeving in me op te nemen. Ik wilde dat de wind ophield alles om me heen te laten ritselen.

Terug bij de pannenkoekenboerderij blijf ik bij de deur staan om een sigaret te roken. Maar ik ben nog buiten adem, hij smaakt me niet.

Ik loop om het gebouwtje heen op zoek naar restanten van de zomer; een stoel waar ik even op kan zitten, of een tafel om tegenaan te leunen. Ik vind niets. Alleen de windschermen staan er nog, nu zonder wespenvangers aan de hoeken.

Bijna alles wat ik zie brengt me tegenwoordig bij jou, denk ik als ik omhoog kijk. Toen jij op onze eerste avond samen wegging, en ik je nazwaaide met beurs gekuste lippen, rende je terug door de uitgestorven straat om mij op de sterrenhemel te wijzen. Soms denk ik nog dat ik je proef.

Binnen is het warm. Ik ga op mijn verkleumde handen zitten en concentreer me op de muziek om mijn lijf niet te voelen. Ik ben er nog steeds niet uit waar verdriet zich in mijn lichaam opslaat. Op sommige momenten denk ik dat ik pijn letterlijk in mijn hart voel - en geluk ook, maar dat is nu niet belangrijk -, op andere momenten voelt het meer alsof het in mijn keel zit, soms ook in mijn onderbuik. Misschien zelfs in mijn armen. Ik heb vaak, wiegend, met mijn rug tegen de verwarming, eindeloos over mijn armen zitten wrijven.

[p. 9]

Er is zoveel waar ik niet uit ben. Ik weet bijvoorbeeld ook nog steeds niet welke muziek ik op zo'n moment moet luisteren.

Na een paar slokken rosé begin ik om me heen te kijken. Een monitor noemen mensen iemand als ik ben, geloof ik. Tenminste, ik denk nog steeds dat ik observeren leuker vind dan geobserveerd worden. Meestal is er maar één persoon die mijn aandacht lang kan vasthouden.

Mijn oog valt op een man die op de bank bij de haard is gaan zitten. Ongeveer even oud als mijn vader, iets minder kaal. Hij heeft een enorme hond bij zich, die aan de voeten van zijn buurman is gaan liggen. Ik heb ergens gelezen dat sommige mensen zich op een terras van voorbijgangers afvragen wat voor werk ze doen. Ik vraag me niets af, ik kijk alleen.

Deze man kijkt nergens naar. Hij drinkt koffie, of misschien is het thee, laat de bestelde appeltaart onberoerd en zijn hoofd beweegt alleen als hij een slok neemt.

Eindelijk kijkt hij op. Zijn ogen vinden de mijne direct. Ik merk dat ik de neiging heb om weg te kijken, maar ik doe het niet. Ik concentreer me op zijn wenkbrauwen voor ik in zijn ogen durf te kijken. Het lijkt of er minuten voorbij gaan. Ik denk dat ik hem vraag om mij iets te leren wat hij wel weet en ik nog niet. Ik kan wel een suggestie doen, zoiets als ‘liefde wordt nooit vergeefs vertrouwd’ of ‘alles is liefde voor wie dat wil’, maar dat zou onzin zijn. Laat me in elk geval weten dat u niet weet of het een leugen is, smeek ik. Een langzame rilling trekt langs mijn ruggengraat. Ik wrijf over mijn armen tegen het kippenvel en maak mijn blik van hem los.

Ik wenk de ober, trek mijn jas aan en sta op. Even zoek ik met mijn linkervoet onder tafel naar mijn schoenen. Naar hem kijk ik niet meer.

Ooit was er een tijd dat ik aan alles twijfelde. Die blaren. Ik loop gewoon op mijn sokken terug naar de auto. Wat maakt mij het uit. Ik heb te krappe schoenen aangetrokken.