Poëzie als voorgerecht
Hedwig Selles, van wie in Liter 47 twee gedichten te lezen waren, hield afgelopen jaar een bundeltje ten doop. De titel is ontleend aan een gedicht waarin de vader de - als vlinder neergezette - ikfiguur helpt overgeven omdat die ‘misselijk was en niet kon braken’. Wat blijft is (de smaak en textuur van) ijzer, ‘alsof mijn vader op mijn tong gebeten heeft / en hij verzet pleegt / tegen het bloed / dat ik in mijn vleugels pers / om van de dag / vandaan te vliegen.’
Zo kabbelt het voort, in vaak niet onaardige en zeker poëtisch aandoende regels met hier en daar een echte uitschieter (‘misschien moet je een kruiser bouwen op de zondvloed’ en: ‘[ik]... sneeuw een beetje / met mezelf / het liefst laat in de lente / zonder moraal of nieuw / begin’). Maar een duidelijke samenhang ontbreekt, ook tussen de verschillende gedichten. Sarajevo komt langs, Odessa benevens de marrowijne [sec], we doen Kings Cross [opnieuw: sec] aan en een locatie in vermoedelijk Duitsland, maar het blijft mij een raadsel waar het allemaal heen gaat. De broodnodige toelichting is namelijk te summier of ontbreekt geheel, zodat ik wel voor altijd in onwetendheid zal blijven wat of er nu toch bedoeld wordt met repitio. Of zou het repitió wezen (al snap ik het dan nog steeds niet) en maakt drie keer sec de wiskunde waarvan Selles op blz. 19 opeens begreep dat die haar nodig had?
Volgens de achterflap is de dichteres ‘een overleefster op haveloze slippers die soms gekleed gaat in een hermelijnen mantel’ en het lezen van haar gedichten ‘als kijken naar iemand die naakt over straat rent’. Was het maar zo. Ik laat het boekje nog een half uur open liggen op blz. 20 (‘bij twijfel / bon courage mon enfant / en herhaal dit refrein’) maar dan is het toch echt einde oefening.
Mijn advies aan Selles (redacteur Van Zuiden incluis): even slikken en weer aan de slag. Vooral flink sleutelen aan de spankracht van je taal, dan wordt je volgende bundel misschien een stevig debuut en beschouwen we deze als antipasto.
Hedwig Selles, IJzerbijt. Holland, Haarlem 2008,32 blz., €5,95.
Mart van der Hiele