Henk Helmantel
Onder het orgel in de N.H. Kerk te Krewerd
Toen ik nog heel jong was, had ik wel eens van ene Hans Werkman uit Uithuizermeeden gehoord, als dé biograaf van Willem de Mérode. Voordat ik hem voor het eerst ontmoette, dacht ik dat het een heer op leeftijd was, maar dat klopte niet. Hetzelfde dacht ik ooit van Regnerus Steensma, de oude-kerkenkenner en de auteur van onder andere Vroomheid in hout en steen. Zo wordt er ook over mij gedacht en bij mij gaan sommigen nog een stapje verder: dan denken ze dat ik al dood ben.
Ons soort mensen houdt zich kennelijk met zulke serieuze zaken bezig dat je er op z'n minst vijftig voor moet zijn.
Midden jaren tachtig kochten Hans en z'n vrouw een schilderij van mij: ‘Onder het orgel in de n.h. Kerk te Krewerd’. Bij de aankoop van een schilderij speelt de prijs natuurlijk ook een rol. Deze was ook voor die tijd niet laag te noemen. Je kon er een uitstekende tweedehands auto voor kopen. Op het moment van de eventuele aankoop bleek het gezin Werkman ook toe te zijn aan een andere auto. Beide kopen kon echter niet! Toen toonde het echtpaar Werkman zich ware liefhebbers van de kunst. Het schilderij werd gekocht en... kort nadien zakten ze door hun auto.
Fier droegen ze het leed. Ze hadden geen spijt van de aankoop van het schilderij, dat nog altijd op een mooie plek in de woonkamer hangt.
Hans Werkman is een onvervalste Groninger. Hij heeft dat lyrisch in woorden uitgedrukt in zijn gedicht ‘Groninger Hogeland’. Daarin treffen we de sfeer die ook de fameuze, helaas overleden, Groninger zanger Ede Staal weet op te roepen. Hans Werkman woont al tientallen jaren in Amersfoort, maar hij is er de man niet naar om zijn geboortegrond te vergeten.
De kerk van Krewerd ligt in het gebied dat hem zo na aan het hart ligt. Gebouwd in de dertiende eeuw, in romano-gotische stijl, bevat ze twee bijzonderheden. De kerk kent namelijk een stenen doksaal (versierde scheidingswand tussen koor en schip), zoals er slechts drieëneenhalf zijn overgebleven in de provincie Groningen. Bovendien herbergt ze één van de oudste orgels van West-Europa.
Het schilderij uit 1984 gunt ons een blik onder het doksaal. Door het lage venster ontwaren we vaag het Groninger Hogeland:
Auteursrechtelijk beschermd
