Liter. Jaargang 5

[p. 46]

Menno van der Beek
Gedichten

De weg naar Kathmandu

Een misverstand dat niet wordt opgelost:
genoeg voor mij. Ik pak mijn fiets. Ik moet
op zoek. De wereld in. Naar Kathmandu,
hoe ver het ook mag zijn. Wat het ook kost.

Een vreemd bekend gevoel: ik ken die stad;
ik ben er nooit geweest, maar alles klopt -
geharde reizigers herkennen dit effect.

Dit is wat ik voor ogen heb gehad;
alle verhalen vallen op hun plek.

Van boven hem klinkt een bekende stem:
misschien bent u verdwaald. Dit is Jeruzalem.

[p. 47]

Golem

Wanneer een lichaam in de natte grond
bewaard wordt, en niet in het droge zand
dat na een dag of wat kan worden afgeklopt

dan duurt het langer voor het wordt gevonden
en voor het weer gewoon bewegen kan
na lang en breed en diep te zijn verstopt

dan in de tuin waar God voor dood was weggelegd
want zondagochtend ging ik kijken was hij weg.

[p. 48]

Paradiso

Dit is alleen een tuin. Rondom een heg.
Een lijsterbes. Een notenboom. Sinds kort
een pruimenboom die straks belangrijk wordt
maar nu nog aarzelt. Ik kom moeilijk weg.

Ik kan niet leven van wat aan mijn bomen groeit:
voordat ik noten oogst kan jaren duren,
de blauwe pruimen komen misschien nooit.

Het lijkt zo makkelijk: een houten deur
die ik vandaag of morgen moet proberen

maar ik blijf twijfelen. De kans bestaat
dat deze deur naar binnen opengaat

tegen de verwachting. Dat ik achterlaat
waarnaar ik, eenmaal in de ruimte, water-
tand: herinneringen aan mijn notenapparaat
of, in een tuinstoel, met een boek, mijn vader.

[p. 49]

La reproduction interdite
(René Magritte, 1937)

Langzaam begrijpen wat gebeurd moet zijn:
dit is één man, die voor de spiegel stond
en die ons aankeek. In de achtergrond
zijn rug, zijn zwarte kraag en allebei

zijn oren, met het grootste voor de kijkers
rechts, boven zijn jongensschouders die hij rond
liet hangen. Op zijn voorkant, link, een mond
in ruststand; iemand, die zichzelf wil lijken.

Hij draait een halve slag, richting het spiegelglas
maar zijn reflectie draait om de verkeerde as.

Wat zijn de consequenties? Hij beweegt niet meer
want hij begrijpt: dit lukt mischien geen tweede keer.

Vader en God. Hij kijkt zichzelf niet aan
maar na. Hier is iets nieuws uit hem ontstaan.

Er zijn verschillen. Stel, hij pakt dat boek. Dan
grijpt zijn tegenhanger mis. Die staat met lege handen.

[p. 50]

Maal

Wij steken onze hoofden bij elkaar:
dat iedereen zo zijn gedachten heeft
volstaat vandaag niet. Wie het vlees doorgeeft
laat stiltes vallen, en maakt vaste gebaren.

We drinken er een witte wijn bij. Dit is feest:
we denken niet aan bloed. Glad, lichtgekruid vlees.

Hij geeft een poot door, maar ik zet mijn tanden
in zijn vinger, en hij legt zijn vrije hand
glimlachend op mijn hoofd. Mijn armen zijn te kort

voor een omarming, dus ik pak hem bij
de panden van zijn jas. Zo is het net of wij
zo lang het duurt één lichaam zijn geworden.

[p. 51]

Tatenleib

Iemand heeft gras gemaaid. Iemand heeft onze
brieven opengemaakt, die ik hem stuurde, en
iemand is bijgedraaid. Het kan niet lang meer duren
of iets van al dat gras wordt teruggevonden

en dan zal duidelijk zijn waar hij staat:
een combinatie van toevalligheden
is bijna altijd een complot. Bewijzen

stapelen zich op. Wat hij heeft aangeraakt
komt achter mij te staan. Hij laat mij weten
hoe laat het is. Hij is de grote wijzer.

In zijn afwezigheid heb ik zijn hand ontdekt
als iemand die kalmerende tabletten slikt

met heel veel water na het eten rust kan vinden:
handenvol rust. Het kan nu zonder hem beginnen;

overal waar hij de hand in heeft gehad
is iets veranderd. Doet er niet toe wat.

Menno van der Beek (1967) is computerprogrammeur en dichter. Bundels: Vergezocht (1999); Waterdicht (2002).