Morgen in Antigua
Elsbeth Klein werkt aan een oeuvre dat misschien bescheiden van omvang zal blijven, maar dat toch de moeite van het lezen waard is. Ik vermoed dat haar boeken slechts bij een eveneens qua grootte bescheiden groep lezers bekend zijn, maar als zij blijft schrijven zoals ze nu doet, zal ze in staat zijn deze lezers aan zich te binden.
De auteur schrijft een helder proza, beheerst, stijlvol, een tikje voornaam. Ze vermijdt uitweidingen die misschien wel niet overbodig zijn, maar de vaart van een verhaal wel kunnen remmen. Ze laat ook merken trefzeker te kunnen observeren, waarbij ze - voor zover haar ik-figuren een deel van haar zelf zijn - ook zichzelf niet vergeet. Heel belangrijk is ook de thematiek die ze onder woorden brengt. Dat is na Een richel bij Lalibela opnieuw het reizen en de confrontatie met geweld, terwijl in Morgen in Antigua het verwerken van schuldgevoelens, van verdriet en rouw en het vinden van een nieuw evenwicht het belangrijkst zijn. Thema's die we uiteraard meer tegenkomen, maar Elsbeth Klein laat daarbij toch een eigen toon horen, die ook te maken heeft met het feit dat zij haar hoofdpersonen een zoektocht doet ondernemen om rust, vrede te vinden bij God.
De roman kan zeker om dit laatste gerekend worden tot wat we gemakshalve christelijke literatuur noemen. Dat het boek bij Kok Kampen is uitgegeven, versterkt deze mening nog een beetje. Maar het is beslist niet een doorsnee christelijke roman geworden in de traditionele zin van het woord. Ik vermoed dat de schrijfster ook niet op deze etikettering zit te wachten. Maar een authentiek verhaal is het wel.
De roman is niet meer dan 166 bladzijden groot, maar bestaat toch uit twee delen, een compositie die wel verdedigd kan worden. Er zijn ook twee hoofdpersonen, de Nederlandse Laura, en de in Guatemala woonachtige Elena van Franse afkomst. Ze ontmoeten elkaar in de trein op weg naar Berlijn. Laura heeft een scheiding achter de rug, die haar diep heeft geraakt; mede daardoor heeft zij haar baan als lerares aardrijkskunde opgezegd. Door te reizen hoopt ze zichzelf en haar evenwicht weer te vinden. Elena is Guatemala, waar haar man om duistere redenen is vermoord, voor een tijd ontvlucht, eveneens om een antwoord te vinden op de grote vragen die haar beklemmen. Tussen Laura en de wat oudere Elena klikt het direct; Elena ziet iets in Laura wat aan haar dochter Maite doet denken, een meisje dat definitief met haar ouders en hun positie als grootgrondbezitters heeft gebroken om ideologische redenen. Uit brokstukken gesprek en flashbacks wordt langzamerhand duidelijker wat zowel Laura als Elena bezighoudt.
Daarbij is de problematiek van de laatste naar mijn mening het boeiendst. Alles wat met een scheiding te maken heeft, is uitermate pijnlijk voor de betrokkenen. Maar een werkelijk nieuwe benadering van deze kwestie wordt niet gegeven. Het is in dit boek ook niet het meest belangrijk. Meer en meer groeit Elena uit tot de werkelijke hoofdpersoon, al verdwijnt zij voor Laura en de lezer een tijd lang uit het zicht, omdat zij het landgoed waarover zij in Frankrijk als familiebezit kan beschikken, tijdelijk gaat bewonen, en Laura de beschikking krijgt over haar huis in Antigua, de oude hoofdstad van Guatemala.
Auteursrechtelijk beschermd