Liter. Jaargang 2

Christelijk literair tijdschrift

[p. 79]

Signaleringen

Brieven van Lewis

In het najaar van 1998 verscheen het brievenboek Brieven aan Mary Willis. In dit boek is een reeks brieven opgenomen van C.S. Lewis aan een Amerikaanse dame. Lewis schreef ontzaglijk veel brieven, waarschijnlijk meer dan 600 per jaar. Een aantal daarvan maakt deel uit van de nu gedeeltelijk vertaalde correspondentie, die in het begin van de jaren vijftig op gang kwam. Arend Smilde, de vertaler van deze brieven, schrijft in het voorwoord: ‘het valt te verdedigen (...) dat mevrouw Shelburne lang geen ideale correspondent voor Lewis was. Dit staat zelfs als een paal boven water. Het meest verbazende - het respectievelijk tenenkrommende en hartverwarmende - van deze correspondentie is, in mijn ogen, ten eerste dat zij niet stopte met schrijven en ten tweede dat hij ermee doorging.’

De waarde van deze brievenverzameling ligt volgens Smilde onder andere in het gegeven dat de brieven van Lewis ‘passages van overtuigende, universele en uitstekend verwoorde levenswijsheid bevat[ten]’ (Uitg. Kok, 125 blz., f 22,50) [tjdr]

Info-krantje CLO

Het heet Onder woorden en de ondertitel luidt Nieuws van het Christelijk Literair Overleg. Die ondertitel is wat misleidend; het gaat in dit info-krantje om veel meer dan alleen het clo. Zo wordt er nieuws gemeld op het terrein van toneelkunst door Benno Barnard en Judith Herzberg, wat niets te maken heeft met het clo. Onder woorden stelt zich als doel informatie te bieden over alles wat te maken heeft met christelijke literatuur. Dat betekent dat enkele kortgeleden verschenen boeken in een paar regels worden gekarakteriseerd; dat de inhoud van Liter en Icarus vermeld wordt; dat de lezingenreeks ‘Nederlands en de Bijbel’ aan de universiteit van Nijmegen op de activiteitenagenda prijkt; enzovoort. Verder een interviewtje met Coen Verboom van Boekencentrum, informatie over de derde clo-dag en meer. Het geheel telt 14 bladzijden en staat onder redactie van o.a. Katrien Ruitenburg-de Bonte (tel. [phone]). Het is onduidelijk welke verschijningsfrequentie dit nieuwe en nuttige info-krantje heeft. [tjdr]

Ad den Besten

De laatste jaren werd de naam van Ad den Besten vooral genoemd in verband met ons nationale volkslied. Hij promoveerde in 1983 op een studie over het Wilhelmus en nam een standpunt in dat door anderen fel bestreden is. Bij dat alles zou men bijna vergeten dat Den Besten veel intensiever bezig is geweest als dichter van liedteksten voor kerkelijk gebruik. Hij schreef zelf teksten en vertaalde liederen uit diverse talen. Recent verscheen een bundeling hiervan: Poëzie om te zingen.

Veel (vertaalde) liedteksten van Den Besten zijn opgenomen in het Liedboek voorde kerken (1973). De meeste liederen uit Poëzie om te zingen dateren uit de jaren daarna. Ze verschenen in afzonderlijke verzamelbundels,

[p. 80]

zoals Zingend geloven. Het is een goede zaak dat al die verspreide verzen nu bij elkaar staan in één band.

Poëzie om te zingen bestaat uit drie afdelingen. ‘Eigen teksten’, ‘Teksten uit het Duits’, ‘Teksten uit het Tsjechisch, Hongaars en Deens’. Het is niet verbazend dat het middelste deel het dikste is uitgevallen. Den Besten heeft als germanist ontzaglijk veel vanuit het Duits vertaald, o.a. de gedichten van Hölderlin.

Het is jammer dat deze bundel door Boekencentrum erg goedkoop vormgegeven is. Men heeft duidelijk zo weinig mogelijk geld in dit boek willen steken. Dit inhoudelijk waardevolle boek zal daarom in fysieke zin geen lang leven beschoren zijn en dat is erg spijtig. (Uitg. Boekencentrum, 276 blz., f 37,50) [tjdr]

Ria Borkent

Van de hand van Ria Borkent verschenen inmiddels twee bundeltjes met vertaalde Bach-koralen. Deze twee bundels zijn nu samengebracht in een grote bundel, Een vleugje eeuwigheid, die bovendien ook de vierstemmige koorzettingen van Bach bevat. Het is een mooi boek, waarbij een cd hoort waarop het koor Logos Vocaal o.l.v. Wessel Sloëtjes 21 herdichtingen van Borkent ten gehore brengt. (Uitg. Gooi & Sticht, 167 blz.; boek en cd: f 69,00; cd f 34,90; boek f 42,00) [tjdr]

K. Heeroma / Muus Jacobse

Voor wie meer wil weten over leven en werk van de taal- en letterkundige K. Heeroma - als Muus Jacobse schrijver van vrije gedichten en kerkliederen - zijn er inmiddels twee belangrijke publicaties beschikbaar. De eerste is het (door mijzelf geredigeerde) boek over Heeroma, dat als superdik themanummer van Bloknoot in 1996 verscheen en dat nog steeds verkrijgbaar is bij ondergetekende (voor f 25,00 + porto).

Legde dat boek het accent op Heeroma's leven en werk als dichter en literator (met daarbinnen weer een accent op de periode van Opwaartsche Wegen), in het tweede boek over Heeroma ligt het accent op de na-oorlogse wetenschapper Heeroma. Het gaat om het eind verleden jaar verschenen Balans in duplo. Persoon en werk van K.H. Heeroma - Muus Jacobse, dat de teksten bevat die uitgesproken werden op het Heeroma-symposium, gehouden in november '97 in Groningen. Daar was Heeroma immers van 1953 tot 1972 hoogleraar in de Nedersaksische taal- en letterkunde (‘Nedersaksisch’ betekent ongeveer(!): ‘Gronings’). De artikelen gaan over Heeroma's werk als dialectoloog, als taalhistoricus en als mediëvist. Daarnaast zijn er enkele meer algemene bijdragen, zoals de aardige openingstoespraak van gpv-kamerlid E. van Middelkoop, de - grotendeels in het Duits gestelde - bijdrage van Friedhelm Debus en het qua invalshoek brede artikel van H. Entjes over ‘Heeroma als dichter’. Voorts bevat het boek nog een interessant artikel van Siemon Reker over het ontstaan van de Nedersaksische leerstoel in Groningen, en een omvangrijke bibliografie van Heeroma's publicaties. Een prachtig boek!

Balans in duplo verscheen als themanummer van het tijdschrift Driemaandelijkse bladen (jrg. 50, nrs. 1-4), telt 184 blz., kost f 25,00 en is te bestellen bij de Stichting Sasland, Postbus 716, 9700 as Groningen. [dz]