Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 24

[p. 94]

Intermezzo
Henri van Daele in - slechts- 600 woorden.

Het begon ergens in 1985, het prille begin van mijn loopbaan bij het Nationaal Centrum voor Jeugdliteratuur. Het was mijn allereerste Raad van Bestuur en ik zat een beetje beduusd rond te kijken in de vergaderzaal van het AMVC in Antwerpen. Rondom mij verzamelden zich een aantal dames en heren die best wel indruk op me maakten, niet in het minst de man met de bromstem die af en toe tussenbeide kwam. Niet zo maar tussenbeide, neen, hij bediende zich van een indrukwekkend rijke woordenschat die zorgvuldig werd uitgegoten in van die lange, meanderend ronkende zinnen. Ondertussen bleef hij rustig verder zijn pijp roken, kuisen en uitkloppen. Hij gaf een gemoedelijke indruk, maar toch ook weer niet, want hij sprak met een ferme stem en hij had van die donkere, felle ogen. Na afloop trok de Raad bijna voltallig naar het café aan de overkant, om de vergadering nog een keer over te doen.

Daar zat ik dan, pal naast de beroemde schrijver Henri van Daele. Hij bekeek me met zijn vrolijke ironische ogen en zei ‘zeg maar Henri zene, Griet, wat gaat ge drinken?’. ‘A gentleman at large’, dacht ik. Ik bestelde een witte wijn, en Henri een Duvel. Vanaf ons eerste gesprek bij pot en pint was ik eigenlijk al verkocht aan de gevierde schrijver, de gloedvolle rasverteller, de verdediger van de simpele geneugten van het leven, de spreekbuis van de gewone mens, de kleinzoon van een klompenmaker die even fier was op zijn afstamming als op de Pleiädereeks in zijn boekenkast...

Jaren later, toen we mekaar al grondig hadden leren tutoyeren, mocht ik voor het eerst mee naar de internationale Kinderboekenbeurs in Bologna. De Vlaamse aanwezigheid daar was door Henri en Gregie heel lang bepleit: als een klein land groot wil zijn, zo redeneerden zij, moest het zich ook met de groten durven meten. Ik heb in de Vlaamse stand ooit een receptie meegemaakt waar al vanaf 's middags Duvel werd geschonken: een Bourgondisch Henri-initiatief dat voorwaar zijn effect niet miste en de Vlamingen op slag wereldwijd populair maakte...

Henri moest zichzelf als schrijver al lang niet meer bewijzen, maar hij zat daar met vuur de vertegenwoordiger te zijn van alles wat Vlaams en goed was, genereuze Vlaamse reus als hij is.

[p. 95]

Naast de ongelofelijk boeiende

Henri van Daele thuis in Kalken, 2005.

Fiera was er de minstens even boeiende après-Fiera. In een kleine Albergo had zich een stevig praatclubje gevormd, aangevoerd door twee staatsprijswinnaars die samen genoeglijk van hun pijp en hun grappa genoten. Met hun tweetjes benoemden ze de mankementen en behoeften van de Vlaamse kinderboekenwereld en ze koppelden dat meteen aan nuttige suggesties, waarvan uitgevers al dan niet de vruchten plukten. De soms woelige avondlijke gesprekken - waarbij Henri niet de boventoon voerde maar wel degelijk de literaire ondergrond verzekerde - werden steevast afgesloten met een plechtig literair ritueel: Henri las ons voor uit ‘Poèmes à Lou’ van Guillaume Apollinaire. Magische momenten waren dat: het prachtige linnen zakje waarin Guillaume werd bewaard, de gretige ogen en oren van de toehoorders, het gedempte licht, de geur van pijptabak en het voorzichtig gekraak van plastieken bekertjes...

Ik heb de boekensector verlaten, maar Henri en de praatclub zijn een item gebleven.... Bologna hebben we ingeruild voor Oost-Vlaanderen, bij Henri thuis: we zitten gezellig onder de blauwe regen op het terras of in de zachte zetels van de zitkamer, omringd door meters en meters boeken en tientallen beren.

Als ik mijn autootje naast de ijzeren inrijpoort van huize Henri heb geparkeerd valt de gejaagdheid van het dagelijkse leven van me af. Ik luister naar de verhalen van de bromstem met de felle ogen, ik geniet met trage teugen, ik kom zowaar tot rust.

Het is goed op adem komen in de wereld van Henri: zo is dat en van mij mag dat gerust nog heel lang zo blijven.

Griet Claerhout