Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 8

[p. 106]

De hel van de croissant
Eva van den Boom

In de vroege ochtend, buiten was nog geen spoor van leven te bekennen, waren twee grove bakkershanden al druk in de weer. Ze kneedden rustig de flinke klomp deeg tot een makkelijk door de vingers glijdende massa, om er vervolgens fijne rolletjes van te maken, mooi van vorm. In rijen van zes bij acht werden ze op een groot blad de verwarmde oven in geschoven. Stuk voor stuk kon je ze zien groeien, in een razend tempo. Elk croissantje ontpopte zich op zijn eigen manier, totdat ze allemaal volgroeid waren en een mooie bruine kleur toonden.

Ik zie een wat bol gezicht met blond, halflang haar. Zo te zien komt ze juist uit de supermarkt, want aan beide armen hangen twee dikke boodschappentassen. Ze wijst naar het grof volkorenbrood en vraagt met een wat zachte stem aan het winkelmeisje of ze het voor haar wil snijden. Nu steekt ze haar vinger onze richting uit. Ik hoor dat ze vier van ons mee wil nemen en omdat ik het geluk heb bovenop te liggen, beland ik in een papieren zak. Maar plotseling word ik er weer uitgehaald en teruggelegd. Ben ik misschien niet goed van vorm? Ruik ik niet lekker genoeg? Ik kan het me niet voorstellen. Tijd om er lang over te piekeren heb ik niet, want weer word ik opgepakt om vervolgens bij de andere drie gestopt te worden. Blijkbaar was de beslissing hoeveel ze van ons wilde hebben nogal moeilijk. Maar mij maakt het niks meer uit. Ik ben verkocht.

Plots werd ze wakker. De wekker zei haar dat het negen uur was. Het eerste waar ze aan dacht, waren de vier croissants die ze in de broodkast had zien liggen. Een moeilijk obstakel waar ze deze ochtend op de een of andere manier overheen moest zien te komen. Ze probeerde het nog even uit haar hoofd te zetten, stapte het bed uit en liep op blote voeten de gang door de badkamer in om haar elke ochtend terugkerend ritueel te voltrekken. Stilletjes, de rest sliep nog en mocht zeker niet wakker worden, trok ze haar pyjama uit en ging op de weegschaal staan.

[p. 107]

[p. 108]

Na vier keer erop en eraf, bang dat de eerste keren niet goed werden aangegeven, was ze opgelucht: iets minder dan gisteren. Terug op haar kamer deed ze haar oefeningen en trok haar kleren aan. Op weg naar beneden zag ze de croissants weer voor zich en snel daarna wist ze precies wat haar te doen stond. Een lekker ontbijtje op bed voor haar ouders en broer, met een heerlijk croissantje erbij, dan kwam ze er makkelijk onderuit.

Te laat, op het moment dat het water bijna kookte, zag ze twee suffe koppen in nachtkleding de keuken binnen lopen. Het eerste wat moeder deed, was de oven aanzetten. Een erg opgelaten en benauwd gevoel maakte zich van Simone meester. Bij het zien van de croissantjes hield ze het niet meer.

Ik moet hier weg, snel naar mijn toevluchtsoord, mijn kamer, om er nooit meer uit te komen. Het enige wat ik nu nog kan doen om rustig te worden, zijn oefeningen, zeker honderd keer. Bij vijfentachtig hoor ik Richard onderaan de trap roepen dat ik naar beneden moet komen voor het ontbijt. Negenennegentig, honderd, ik moet wel naar beneden, ik kom er niet onderuit, zondagochtend, uitgebreid met z'n allen aan tafel.

Als ik de keukendeur open, komen de geuren van warme croissants, broodjes, eieren en koffie me tegemoet. Hoewel ik nog niks in mijn maag heb, krijg ik het gevoel een zesgangenmenu achter de kiezen te hebben. En dan verwachten ze zeker ook nog dat ik zo'n rolletje vettig deeg ga opeten. Ik voel het al aankomen, dit wordt een drama. Ze snappen er ook helemaal niks van. Begrijpen ze niet dat ik mijn lichaam bevuil met zo'n croissant? En dat ik daarvoor zeker drie dagen moet boeten en zeker zes keer mijn oefeningenreeks extra moet doen?

Mmm, behaaglijk warm voelde ik me, helemaal klaar om verorberd te worden. Een goede periode achter de rug. Nog behoorlijk vers na een nacht in de trommel met dat grof volkoren en die paar sneetjes donker roggebrood zo de oven in met vele andere broodjes en andere croissanten, - een gezellige boel. Uit de oven op een donzig zacht servetje gelegd. Wij worden als eerste rondgedeeld, een hele eer. Ik beland op het bord van het meisje. Gek, het gevoel dat ik echt welkom ben, heb ik niet.

Ze ziet er wit uit en haar lange pony hangt wat voor haar gezicht. Ik zie dat ze me met haar grote, bruine ogen lang en gemeen aan-

[p. 109]

staart. De croissant tegenover me wordt heerlijk verwend met roomboter, wat zal die aan het genieten zijn. Wat is ze met mij van plan? Jam misschien? Nee, daar mag ik niet op hopen. Ze heeft iets vreemds over zich. Het lijkt erop alsof haar ingevallen gezichtje helemaal geen zin heeft in mij, me zelfs haat. Dat kan ik me niet voorstellen. Ik ruik toch heerlijk?

Ik concentreer me op wat er rond de tafel gebeurt. Ik hoor de vrouw die ons kocht over mij praten. Ik word het gespreksonderwerp! Ze zegt dat ze me niet voor niets heeft gekocht en dat Simone zich wel eens voor een keer aan mag passen en gewoon gezellig mee kan doen. Zo denk ik er ook over, eet me nou maar op!

Simone zegt niks, neemt alleen nog een flinke slok thee. Nu wordt het spannend, vader gaat er zich mee bemoeien. Hij zegt dat het zo niet langer gaat. Simone moet kiezen tussen òf mij opeten, òf mee naar de dokter, omdat dit gedrag nu echt te gek geworden is. Zijn stem klinkt steeds luider en bozer. Moeder zie ik huilen en de jongen kijkt wat ongemakkelijk voor zich uit. Het draait allemaal om mij, maar blij ben ik er allang niet meer mee. Ik voel me erg onprettig. Simone vliegt nu plotseling overeind, schreeuwt dat ze iedereen haat, mij niet zal opeten, maar ook voor geen goud naar de dokter zal gaan. Dan wil ze de keuken uit rennen, maar vader pakt haar arm stevig vast en houdt haar tegen. Ik hoor moeder met een huilende, smekende stem zeggen: ‘Niet zo hard Henk, niet zo hard.’ Maar hij buldert er overheen dat het nu genoeg is. ‘We maken de volgende afspraak. Als je voor woensdag deze croissant niet hebt opgegeten, sleep ik je mee naar de dokter, of je wil of niet.’ Ze rukt zich los en rent de keuken uit.

Tot woensdag, ik moet er niet aan denken. Dit is het begin van een lange lijdensweg van wachten en weten dat ik steeds taaier, ouder en viezer wordt. En nu ben ik nog zo lekker, waarom eet ze me in godsnaam nu niet?

Ze zijn gek, ze zijn allemaal knettergek, leven in een verrotte wereld en het enige wat ze de hele dag doen is eten, eten bereiden en eten opeten. Ik ben sterk en niet zwak, zoals zij zeggen. Ik ben sterk omdat ik dat eten kan laten staan, ik kan leven met het minimale aan voedsel, steeds minder. Zij weten niet wat dik en dun is. Vele kilo's die ik nog heb zijn te veel, ik moet het minimaliseren, mijn lichaam zo zuiver mogelijk maken. Ik ben sterk omdat ik de controle heb en zij zijn gewoon jaloers omdat ze de discipline niet op kunnen bren-

[p. 110]

gen, zich altijd weer over laten halen, laten verleiden. Is die man mesjokke geworden? Kiezen tussen een croissantje en de dokter, onredelijk gewoon. Denk maar niet dat ik een keuze maak. Hoe lekker het croissantje ook mag zijn, en hoe heerlijk die geur ook, ik laat me niet overhalen. En de dokter moet zich met zijn eigen zaken bemoeien. Iedereen trouwens.

Daar lig ik, al voor de tweede dag heel demonstratief op een schoteltje op de keukentafel. Elke keer als Simone langs komt ben ik vol verlangen dat ze me op zal eten, maar mijn hoop wordt steeds kleiner. Ik schaam me, elk uur dat ik hier lig word ik taaier, minder vers. Ik voel dat ik langzaam aftakel en weet dat ik steeds onaantrekkelijker word. Af en toe denk ik jaloers terug aan de drie andere croissants en vraag me af waarom juist mij dit moet overkomen. Soms als Richard langs komt heb ik even hoop, misschien dat hij stiekem ... Nee, dat mag ik niet hopen. Hij weet evengoed als ik, dat ik voor haar bestemd ben en voor niemand anders. Hoelang zal dit nog duren?

Die ochtend verschilde niet van andere ochtenden. Eerst de weegschaal, dan haar oefeningen, snel aankleden, twee koppen thee naar binnen gieten, een appel, nog even boven haar ouders een zoen geven en dan drie kwartier op de fiets naar school. Ze fietste hard, want als ze vóór tijd het centrum van de stad had bereikt, mocht ze van zichzelf afstappen, over de stoep verder lopen langs de bakkerijen en chocolaterieën. 's Morgens vroeg genieten van de geuren van vers gebakken broden, even voor de etalages blijven staan om de bergen bonbons te aanschouwen. En dan doorlopen met een voldaan en goed gevoel.

Ook op de terugweg mocht ze van haar fiets af. Dat had ze verdiend, omdat ze die dag op school geen enkele keer duizelig was geweest en de lange dag doorstaan had met slechts één worteltje. Ze bleef erg lang staan, zag er tegenop om naar huis te gaan. Na de tweede bakkerij liep ze links de hoek om, in plaats van rechtdoor naar huis. Al zo vaak had ze het gedaan, maar elke keer weer was het spannend en eng. Daar stond ze voor de winkel, even slikken, en dan naar binnen met een zo naïef en onschuldig mogelijk gezicht.

Er staat een vrouw achter me bij de kassa. Snel voor laten gaan natuurlijk. Nu ben ik aan de beurt. Ik leg het pakje kauwgom op de

[p. 111]

toonbank en vertel de verkoopster dat ik iets voor mijn moeder moet halen tegen verstoppingen. Ze wijst drie merken aan. ‘Doe maar huismerk’, zeg ik. Dat is het goedkoopste en werkt even goed als de rest. Afrekenen zonder omhoog te kijken en dan snel de winkel uit met een warm gevoel. Vlug op de fiets, bang dat iemand me herkent.

Ik weet dat pappa woensdag vroeg thuis is. Hij zit aan de keukentafel. Stilletjes probeer ik naar boven te sluipen, maar het is te laat. Hij roept me de keuken binnen.

Ik zie haar binnen komen, ril van ellende en voel dat ik helemaal niet meer lekker ben. Ik hoor vader vriendelijk, maar kortaf praten. ‘Drie dagen lijken me lang genoeg geweest. Je moet je keuze nu maken, Simone.’ Hij kijkt haar afwachtend aan. Ik weet dat ze om de een of andere reden niet voor mij zal kiezen, maar naar de dokter gaan zal ze helemaal nooit doen.

Simone loopt op me af, pakt me op, en een stukje korst valt van me af. Zonder enige moeite neemt ze een grote hap. Dat is boven alle verwachting! Ik begrijp er werkelijk niks van en vader zo te zien ook niet, maar ik ben blij verlost te worden uit dit bestaan. Medelijden heb ik wel, want ik merk hoe moeilijk het voor haar is. Haar mond voelt kurkdroog en ik blijf als een prop in haar keel steken. Ze moet veel slikken om me weg te krijgen. Ik weet niet wat er in haar omgaat, maar het grijpt me aan. Ik voel me schuldig dat ze me op moet eten en met dat schuldgevoel verdwijn ik in haar maag.

Nóg een keer, totdat er echt helemaal niks meer komt. Alleen de zure smaak van gal. En twee natte vingers. Goed doorspoelen, twee keer, en dan naar mijn kamer. Uit mijn tas haal ik de strip met gele, ronde snoepjes. Vier moet genoeg zijn. Morgen ben ik weer helemaal schoon.