Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 1-2

[p. 75]

Sectornieuws

Ter Illustratie

De eerder in dit Documentatieblad aangekondigde illustratietentoonstelling ‘Ter Illustratie’ in het Stedelijk Museum te Amsterdam werd op 27 maart feestelijk geopend.

Na een korte toelichting door een van de oprichters van de Nederlandse Illustratoren Club (NIC), Walt de Rijk, volgde een gloedvol betoog ten faveure van de illustratie door Boudewijn Büch. Heer Büch reikte ook de NIC-Categorieprijzen en de NIC-Jaarprijs uit, waarbij aan The Tjong Khing de eerste prijs in de categorie ‘Boek’ werd toegekend. In de categorie ‘Institutioneel’ was de eerste prijs voor Francien van Westering. Marcel Rozenburg ontving de eerste prijs in de categorie ‘Reclame’ en in de categorie ‘Redactioneel’. De NIC-Jaarprijs werd aan Ben Verkaaik overhandigd.

De jury die tot deze beoordeling kwam, bestond uit alle leden van de NIC die middels een formulier hun voorkeur konden uitspreken. Het inleveren van de formulieren geschiedde anoniem. De tentoonstelling was tot 19 april in het Stedelijk Museum te bezichtigen.

Voor f 5,- kon men ter plekke een bij de tentoonstelling behorende brochure kopen waarin reproducties in kleur van de geprezen werkstukken staan. De begeleidende tekst behandelt in kort bestek de geschiedenis van het illustreren en de toepassing van illustraties in hedendaags drukwerk. In elke categoriebeschrijving valt iets te lezen over de aard van de opdracht en de eisen die aan de illustrator worden gesteld. Voor onwetenden is deze brochure een zeer informatief drukwerk van hoge kwaliteit. Mochten er na de tentoonstelling nog brochures over zijn, dan kan men deze bestellen bij de NIC, Postbus 15183, 1001 MD Amsterdam. De productie van de tentoonstelling, de brochure en de affiche kwam tot stand met medewerking van: Het Prins Bernhard Fonds, Stichting G.H. Bührmann Fonds, Eikelenboom Grafische Industrie, Litho de Lang, Ploeger Letterling, Het Parool, VNU Tijdschriftengroep bv, Bührmann-Ubbens Papier, Moorman Karton, Nielsen Design.

Fiel van der Veen

[p. 76]

Werkgroep Jeugdboekenschrijvers

De VERENIGING VAN LETTERKUNDIGEN - VAK BOND VAN SCHRIJVERS kent een drietal sub-verenigingen, genaamd Werkgroepen. Dit zijn de Werkgroep Dramaschrijvers, de Werkgroep Vertalers en de Werkgroep Jeugdboekenschrijvers. Elke van deze Werkgroepen heeft een eigen bestuur dat vrij autonoom initiatieven kan ontplooien in zoverre die van belang zijn voor de beoefenaars van hun specifieke genre. Contacten van een Werkgroep met overheidsorganen lopen echter altijd over het hoofdbestuur van de V.v.L.-V.v.S.

Sedert eind 1981 fungeerde als voorzitster van de Werkgroep Jeugdboekenschrijvers Thea Beckman, die daarmede Dolf Verroen opvolgde. Zij werd bijgestaan door een secretaris, eerst was dat Wim Hofman, daarna volgde Jac. Vriens hem op, tenslotte werd deze functie enkele jaren uitgeoefend door Wim Spekking. Eén van de eerste zaken die door de nieuwe voorzitster werd aangepakt was: het opstellen van eigen huishoudelijk reglement, voornamelijk bedoeld om de bestuursfuncties van de Werkgroep te regelen. Zo werd daarin opgenomen de bepaling dat een bestuurslid gedurende drie jaren zitting kon hebben, éénmaal kon worden herkozen, maar daarna onherroepelijk diende af te treden. Dit maximum van zes jaren werd ingesteld om verstarring en stilstand te voorkomen. Immers: elke voorzitter (en secretaris) neigt er toe een eigen stijl te ontwikkelen, een eigen beleid op te bouwen en te lang aanblijven kan dan leiden tot eenzijdigheid en/of gebrek aan initiatieven.

Inmiddels heeft Thea Beckman aangekondigd dat zij per 1 september 1987 gaat aftreden, zij zal worden opgevolgd door Imme Dros. Ook de huidige secretaris Wim Spekking zal om gezondheidsredenen en vanwege zeer drukke werkzaamheden in andere functies, zijn portefeuille neerleggen en overdragen aan Jac. Linders.

Wat heeft de Werkgroep nu in de laatste vijf jaren gedaan en bereikt? Om te beginnen werd onder de leden van de Werkgroep (aktieven en nooit-verschijnenden) een enquête gehouden omdat het bestuur wilde weten wat er onder die leden leefde, wat zij van het bestuur verwachtten en waar de knelpunten lagen. De wensen van de leden die uit deze enquête naar voren kwamen waren weliswaar zeer uiteenlopend, maar maakten het toch mogelijk een bepaald beleid te ontwikkelen.

De veel geuite wens: wij willen dat de massa-media meer aandacht gaat besteden aan kinder/jeugdliteratuur, viel moeilijk te verwerkelijken. Toch slaagde het bestuur er in, na jarenlang doordrammen, dat Teleac een cursus kinder- en

[p. 77]

jeugdliteratuur opzette en uitzond. Contacten met reguliere omroepen hadden weinig resultaat, ofschoon de NOT meer aandacht aan kinderboeken ging besteden en hetzelfde gebeurde bij de radio.

Een andere veel geuite wens was: meer internationale contacten. Ook hieraan werd ijverig gewerkt. In De Brakke Grond te Amsterdam werd een symposium belegd tesamen met de Vlaamse Vereniging van Schrijvers voor de Jeugd over de mogelijkheden Vlaamse jeugdliteratuur wat meer bekendheid te geven in Nederland (en omgekeerd). Op het ogenblik worden de contacten met de Vlaamse jeugdboekenauteurs weer nader aangehaald, al moet helaas geconstateerd worden dat van Vlaamse zijde weinig initiatieven worden ontplooid in deze richting.

Meer succes had het vorig jaar georganiseerde internationale symposium te Oosterbeek, waarvoor jeugdboekenauteurs uit heel Europa waren uitgenodigd, en waar bijzonder interessante vriendschappen en samenwerkingsverbanden opbloeiden, die resulteerden in een groot aantal potentiële vertalingen over-en-weer, in wederzijdse waardering en grote belangstelling voor elkaars werk. Deze internationale contacten zullen worden voortgezet, daar de Griekse deelneemster reeds bezig is een soortgelijk symposium in Athene te organiseren, terwijl iets dergelijks ook in Oslo van de grond schijnt te gaan komen.

Het bestuur van de Werkgroep organiseert jaarlijks minstens tweemaal een algemene ledenvergadering, waarvoor ook altijd een of meer gasten worden uitgenodigd: mensen die op een of andere wijze deskundig zijn op het gebied van kinder/jeugdliteratuur, hetzij in bibliotheekwerk, bij het onderwijs, bij de leesbevordering of die te maken hebben met wetenschappelijk onderzoek. Hen wordt gevraagd een korte inleiding te houden over hun vakgebied, waarna een geanimeerde discussie volgt. Als ‘gast’ hadden we de afgelopen jaren o.a. Herman Tromp, Herman Verschuren, Jan de Zanger, Ria Bauer, Tom Baudoin, Annerieke Freeman, terwijl ook vaak een of meer vertegenwoordigers van de Vlaamse collega's aanwezig waren.

Uiteraard hebben vele leden van de Werkgroep zich aangesloten bij de Stichting Landelijk Platform en onderhoudt Thea Beckman zoveel mogelijk contacten met diverse wetenschappelijke instellingen die zich met jeugdliteratuur bezighouden.

Wat niet helemaal van de grond kwam in de afgelopen periode was een beter en nauwer contact met de NBLC. Bij de Dienst Boek en Jeugd in Den Haag leeft de klacht dat Nederlandse jeugdboekenauteurs deze instelling slechts sporadisch bezoeken, ofschoon daar een unieke bibliotheek en een groot documentatiecentrum

[p. 78]

tot hun beschikking staan. Werkgroepleden klagen daarentegen dat de NBLC te veel langs de auteurs heen werkt en/of te veel wenst te betuttelen. Wellicht ligt de oorzaak van de controverse in het feit dat NBLC en de Werkgroep Jeugdboekenschrijvers zulke uiteenlopende belangen hebben.

Voor de NBLC staat de verspreiding van literatuur door middel van bibliotheken voorop. Schrijvers daarentegen willen dat mensen (ouders, kinderen) hun boeken kópen, want van het sedert kort uitgekeerde ‘leengeld’ kan geen auteur blijven bestaan. Ofschoon wij zonder elkaar niet kunnen leven, zijn we tegelijkertijd elkaars concurrenten en dat maakt het vaak moeilijk tot gelijke inzichten en nauwere samenwerking te komen. Hopelijk zal de nieuwe voorzitster Imme Dros er in slagen hier een stevige brug te slaan. Thea Beckman kon het niet!

Natuurlijk werden in de loop van de laatste vijf jaren ook vele kleine problemen opgelost, c.q. behandeld, te veel om hier te vermelden. Het zij voldoende te melden dat de Werkgroep Jeugdboekenschrijvers, waarbij ongeveer 90 auteurs zijn aangesloten waarvan zo'n vijfendertig zeer aktief zijn, springlevend is en van tijd tot tijd een aardige pressiegroep vormt.

Thea Beckman