Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 1-2

[p. 35]

Scipties

Katholieke Universiteit Leuven

In de vorige aflevering van het Documentatieblad is uitgebreid aandacht besteed aan de licentiaatsverhandelingen die bij de afdeling ‘Algemene Literatuurwetenschap’ van de Katholieke Universiteit Leuven worden geschreven. Onderstaand overzicht is een aanvulling hierop. Het betreft de eindverhandelingen die in 1986 zijn verschenen. De verhandelingen kunnen na een telefonische afspraak op het Instituut Algemene Literatuurwetenschappen te Leuven geraadpleegd worden. Helaas is dit de enige mogelijkheid om de verhandelingen in te zien. Afspraken kunnen worden gemaakt met:

Mw. Dr. R. Bouckaert-Chesquiere, Afd. Algemene Literatuurwetenschap, Blijde Inkomststraat 21, Leuven, tel.: [phone] (09-32-16238851).

M. Dirkx, Ballade voor een stripheld

Analyse van de ‘Blueberry’-reeks, 1986, 272 blz.

Na de nodige informatie omtrent de geschiedenis van het stripverhaal en de auteurs van ‘Blueberry’ (hoofdstuk 1 en 2) volgt een diepgaande analyse van de 25 albums. Acht ervan leveren materiaal om te onderzoeken hoe in ‘Blueberry’ tijd en ruimte georganiseerd zijn, hoe personages gekarakteriseerd worden en welke stijl de auteurs hanteren om de westernwereld van ‘Blueberry’ op te roepen. Aan de hand van één album wordt een band gelegd met de film. Aan de hand van twee verhalen worden de mechanismen die de auteurs hanteren om spanning te creëren besproken. Vervolgens wordt aandacht geschonken aan de verwachtingen van de lezer t.a.v. het handelingsverloop en de rol van de personages daarin.

G. Jonckheere, Dokter, wanneer mag ik naar huis?

Het beeld van het kind in het ziekenhuis in de jeugdliteratuur, 1986, 204 blz.

Allereerst wordt algemeen ingegaan op ziekenhuisopname, om vervolgens aandacht te besteden aan ‘kinderen in het ziekenhuis’.

In hoofdstuk 2 wordt het beeld van het kind in het ziekenhuis in de jeugdliteratuur besproken. Hierbij wordt een indeling gehanteerd in: Informatieve boeken, prentenboeken en andere boeken waarin een of meer kinderen in het ziekenhuis verblijven.

In hoofdstuk 3 worden enkele boeken met bovenstaand thema geanalyseerd.

[p. 36]

Dit hoofdstuk wordt afgesloten met het verslag van een beperkt receptie-onderzoek van de geanalyseerde boeken. (Hoe gaat het met jou? Met mij gaat het goed, L. van Lennep/Auww, V. Hazelhoff/Thomas, W. Huygen/Het blijft geen pijn doen, M. Singer/Het meisje in het andere bed, H. Arundel.)

A. Lepeer, De prydian cyclus van Lloyd Alexander: De fantasie achterna, 1986, 262 blz.

Allereerst wordt het leven en werk van Lloyd Alexander beschreven, gevolgd door een overzicht van zijn jeugdboeken in chronologische volgorde. In hoofdstuk 2 wordt een voorstelling gegeven van de cyclus alsmede de typologische begrenzing ervan. De inhoudelijke analyse in hoofdstuk 3 bespreekt personages, ruimte en symboliek. De formele analyse die hierop volgt gaat dieper in op tijd en structuur van de gebeurtenissen.

Stilistische kenmerken als taal en humor en de illustraties worden in hoofdstuk 5 en 6 besproken.

De verhandeling wordt afgesloten met een verslag van een empirisch onderzoek naar de relatie tekst-lezer.

G. Segers, Een zoen van de juffrouw en een bank vooruit

Onderzoek naar het profiel van het onderwijs in de jeugdliteratuur, 1986, 263 blz.

De verhandeling begint met een schets van het huidige onderwijssysteem (in België). Vervolgens wordt een verantwoording geboden van de geselecteerde jeugdboeken die als thema ‘onderwijs’ hebben en een introductie tot deze boeken, via centrale en bijkomende motieven.

In hoofdstuk 3 worden de analyse-instrumenten als personages, vertelstandpunt, ruimte, tijd, plot, humor en spanning theoretisch omschreven. In het laatste hoofdstuk worden dan uiteindelijk vier jeugdboeken geanalyseerd. (Schoolidyllen, T. Naeff/Pitty's tweede kostschooljaar, E. Blyton/Chocolade oorlog, R. Carmier/ Die rotschool met die fijne klas, J. Vriens.)

G. Soetaert, Moet er nog toekomst zijn? Het toekomstbeeld in drie jeugdromans, 1986, 233 blz.

In deze studie wordt nagegaan hoe in jeugdboeken de toekomst wordt voorgesteld. Omdat de auteur vooral geïnteresseerd is in de toekomstvisies die door vrouwen zijn neergezet, heeft zij zich beperkt tot jeugdverhalen betreffende de toekomst, geschreven door vrouwelijke auteurs.

Thea Beckman's ‘Kinderen van moeder aarde’, Tonke Dragts ‘Ogen van tijgers’

[p. 37]

en Alet Schoutens ‘Het varenwoud’ worden uitgebreid geanalyseerd. Een vergelijking van de drie werken blijft jammer genoeg achterwege.

O. Suffeleers, De historische jeugdboeken van Robert Baccarne, 1986, 222 blz.

Allereerst wordt een kort overzicht gegeven van de Vlaamse jeugdliteratuur, waarbinnen Robert Baccarne als jeugdboekenschrijver gesitueerd wordt. Na deze schets volgt een bespreking van het fenomeen van de historische roman, zowel het genre voor volwassenen als voor de jeugd. De nadruk bij deze bespreking ligt op het verband tussen feit en fictie.

De verhandeling wordt afgesloten met een hoofdstuk waarin taal en stijl van Baccarne nader onderzocht worden.

S. Vaernewijck, Heksenvervolging in de jeugdliteratuur. Een analyse van vier historische jeugdromans, 1986, 231 blz.

In het eerste deel wordt een historische schets gegeven. Hoe ontstonden heksenvervolgingen, hoe zag men de heks, wanneer bereikten de vervolgingen hun hoogtepunt en andere vragen worden gesteld en beantwoord. Dit deel leverde een werkinstrument om jeugdboeken, waarin dit thema centraal staat, met elkaar te vergelijken.

In deel 2 wordt elke roman afzonderlijk als literair werk en als historisch verhaal geanalyseerd. In het derde deel wordt de historische inhoud getoetst aan de theorie uit deel 1. Tenslotte wordt van elk boek de moeilijkheidsgraad bepaald. (De heksenkring, I. Bayer/Het heksenkind, H. Griffits/Heksenjacht, L.E. Andersen/Zwarte Anna is een heks, J. Krever.)

Toin Duijx