literatuur-ingekomen uitgaven
∙Vaarwel o klas...Het schoolleven in de Nederlandse literatuur. Gedichten en prozafragmenten verzameld door Gerrit Buesink. Zoetermeer: Uitgeverij Boekencentrum, 2000, 112 blz., ƒ 22,50., isbn 90 239 9022 6.
Dat veel twintigste-eeuwse Nederlandse schrijvers zijn geïnspireerd door het schoolleven laat de bloemlezing Vaarwel o klas... overtuigend zien. De geliefde juf van Herman Pieter de Boer, de poëtische overpeinzingen van Tom van Deel over het vak van leraar, maar ook de ervaringen van leerlingen verwoord door dichters als Gerrit Krol, Ed Leeflang en Lévi Weemoedt komen aan bod. Natuurlijk ontbreekt een fragment uit Bint van Bordewijk niet en ook Theo Thijssen is vertegenwoordigd, maar gelukkig zijn ook fragmenten van minder bekende schrijvers als René Verbeeck of Hans Barendregt opgenomen. Al met al een smaakvolle en afwisselende bundel.
pf
∙Effata. Beschouwingen over bijbelvertalen en stijl. Onder red. van Paul Gillaerts. Antwerpen: Katholieke Vlaamse Hogeschool (Nieuwe Cahiers voor Vertaalwetenschap 6), 2000, 200 blz., ills. isbn 90 804438 4 0.
De bundel Effata (= Ga open) over bijbelvertaling en stijl bevat naast een aantal lezenswaardige beschouwingen over vertalingen in het kader van de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) drie stukken die specifiek voor lezers van Literatuur interessant zijn: Frans Berkelmans onderzoekt de psalmvertalingen van Ida Gerhardt en Marie van der Zeyde; Raymond van den Broel vergelijkt de Hooglied-vertalingen van Hugo Claus en het duo Pius Drijvers en Jan Renkema, terwijl Jan Renkema zich buigt over de vraag wat ‘Stijlvol vertalen’ is.
pf
∙Van alfa tot omega. Een klassiek ABC. Samengesteld door Patrick de Rynck en Mark Pieters. Amsterdam: Athenaeum - Polak & Van Gennep, 2000, 295 blz., ƒ 35,-. isbn 90 253 4675 8.
Van alfa tot omega is niet alleen een lexicon waarin de achtergrond van uitdrukkingen, gezegden en gevleugelde woorden met een klassieke achtergrond wordt uitgelegd; het is ook een bloemlezing waarin begrippen zoals ‘drenkeling’, ‘gifbeker’ of ‘overspel’ als kapstok worden gebruikt om zoals de ondertitel zegt ‘bekende en verrassende passages uit de Griekse en Romeinse literatuur’ voor het voetlicht te brengen. Daardoor is het een echt leesboek geworden. Om de naslagfunctie goed te kunnen benutten, is een uitvoerig register aanwezig.
pf
∙Twee eeuwen literatuurgeschiedenis 1800-2000. Poëticale opvattingen in de Nederlandse literatuur. Redactie G.J. van Bork, N. Laan. Amsterdam: Uitgeverij C.J. Aarts, 2000, derde druk. 317 blz., ƒ 35,-. isbn 90 6187 653 2.
In 1986 verscheen de eerste druk van Twee eeuwen literatuurgeschiedenis 1800-2000 als initiatief van de vakgroep Moderne Letterkunde van het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam. Deze beschrijving van de opeenvolging van literaire opvattingen in de afgelopen twee eeuwen heeft de afgelopen vijftien jaar zijn waarde binnen het universitaire onderwijs ruimschoots bewezen. En ook nu kan het boek nog steeds nuttig zijn. Jammer is dat er geen gelegenheid was om de inhoud te actualiseren. Met name een hoofdstuk over de tachtiger en negentiger jaren zou een welkome aanvulling zijn geweest. De neerlandistiek heeft de laatste vijftien jaar immers niet stilgestaan.
pf