Limburgsche sermoenen
(1895)–Anoniem Limburgse sermoenen– Auteursrecht onbekend
Regelnummers proza verbergen
| |
19XLI. Dit leert ons negenrehande minne.20Die hoger ende vrier minnen plegen wilt, hi sal Gode 21ende elken mensche ombe Gode ende omb naturlike doget 22ende omb gemene regt puerlike ende oetmudelike minnen 23ende getruwe wesen, sonder ansien 24van wederminnen ogte van wedertrouwen, van verdinden ogte van onverdinden, 25also als die sonne har edel schinen ende ligt riuelike ut 26geft beide guden ende quaden, beide danx ende ondanx. 27Die mensche wict ter regter ochter logter hant ende 28en hout nit din regten || pat der vrier minnen die aneGa naar margenoot+ 29siet danc ocht ondanc, verdinte ocht onuerdinte. Want 30so wi also sere denct op wederminne ocht op wedertrouwe 31ocht op genit van uttersten gude ochte van gesteliken | |
[pagina 558]
| |
1gude, est dats hem gebrect, dat dar bi sine minne cestGa naar margenoot+ 2ende tegaet, hi es noch wel verre van vrier minnen ende 3van gewarger minnen. Mar al heft een mensche een starcGa naar voetnoot3, 16, 27, 30, 31, 33 4heischen van wederminnen, wederstaet hi dat, also dat 5hi emmer stadelic blift in minnen, nogtan dat hi onge-6mint es, ende getruwe blift altoes, oec in ontrouwen, dat 7donct mi vrie ende gewarge minne. 8Dar ic getruwe ben, dar quitic min scout; dar mi een 9ander getruwe es, dar meret min scout. Waric dan wis, 10so soudic mi meer pingen wie ic min scout af legde dan 11wise gemeret worde, dats ic soude mi dar tu setten dat 12|| ic altoes getruwelic minde. Dat ic getruwe ben, datsGa naar margenoot+ 13min dogt; dat mi een ander getruwe es, dats sine dogt. 14Heb ic dan gordenirde dogt ende caritate, so sal in ten 15jrsten begeren mins selfs dogt ende dar na mins euen-16kerstens. Sal ic oec menschen minnen eerlike ende dogent-17like, alsic wel muet ende regt es, son sal icse nit minnen 18ombe dasse mi minnen ende getrvwe sin, mar euoldelike 19omb dasse gut sin ende getruwe.Ga naar voetnoot19 20Wat hetic trouwe? Want dar es groet onderscheet tus-Ga naar voetnoot20 21schen trouwe ende teken van trouwen, tusschen schinen 22ende wesen in der warheit. Want trouwe ende warheit die 23en drigen nit, mar teken ende schinen die drigen decke. 24Teken ende schinen ende vtterstlic toenen, als van spre-Ga naar voetnoot24 25kene ende van geuene, van lisliken gebarne ende anders 26dis gelike dese ligen decke. Trouwe ende warheit legt 27meest || in willen ende in meningen. Een mensche heftGa naar margenoot+ 28decke meer trouwen in menren tudunne dan een ander 29in meren. Ja, ende oec bi al geliken tudunne es een 30mensche getruwe ende een ander ongetruwe. Het mach 31oec geschien dat een mensche groet tudun bewist in groter 32ontrouwen; een ander en wilt engeen tuduen bewisen, 33ende heft dog mere trouwe. Tuduen ten mensche dat 34mach dan wesen beide in trouwen ende in ontrouwen. 35Jc set aldus dassi twee sin die beide hebben grot tuduenGa naar voetnoot35 | |
[pagina 559]
| |
1te haren vrinden ende bewisen hen grote teken van lifden.Ga naar margenoot+ 2Dis eens mein(in)ge ende begeringe te sinen vrinde inGa naar voetnoot2 3allen tudunne dats algader wie dat hin trecken moge in 4lifscap te hem wart, nit ombe enech sins selfs genuchde 5ocht geniet mar dat hin ouermits die lifde houden moge 6te guden din||gen, in onsen Here ende to sinre salecheit.Ga naar margenoot+Ga naar voetnoot6 7Dis anders meningen ende begeringen ende gedegten te 8sinen vrinde in alle sinen tudunne din dragen nit te Gots 9eren noch te sins vrints salecheide mar alle te sins selfs 10genugden ende gevuech dren te sukene. Jc en mene nit 11gevuch van grouen sonden mar gevuch van herten ende 12genugde, in dien dat hem wale es van dien dassin vrint 13alte sere getrect es in heme; ende so heme dunct dassinGa naar voetnoot13 14vrint meren bant heft ende ongeduren ende verlorenheit 15van herten in heme, sore heme genuchliker tu es. Dir 16minnen woudic wale dat eenech waren al di gene dieGa naar voetnoot16 17getekent sin met gesteliken tekene, also dasse gevuch nochGa naar voetnoot17 18genuchde en sugten in engeere creiaturen. Ende dat war 19oec har regt, al gebrekets vele, Got help ons allen!Ga naar voetnoot19 20Wie dunct || v van desen tween vrinden? Jc seghe datGa naar margenoot+ 21mi dunct dat die jrste, die in sinre meiningen ende in 22sinen tudunne altemale heft wie dat hi sinen vrint moge 23behouden ende onthouden in Gode ende in salecheide, 24ende nit en suct sin genit noch sin genugde nog sin ge-25vuch, mar enechlike sins vrints salecheit ende orberlic-Ga naar voetnoot25 26wesen, din houdic vor enen getruwen vrint ende geregtenGa naar voetnoot26 27minnere; maer die ander, die Gots ere nit ane en siet 28noch sins vrints salecheit, mar allene sin genugde ende 29sin gevuch ende sin genit, ja, ende oec sine raste nempt 30in sins vrints ongedurge pine ende sine vruwede nempt 31in sins vrints hertenwe, ay sekerlike, hi dunct mi een 32rouere ende een mordenere! | |
[pagina 560]
| |
1Noch es een ander vrint die wel grote lifde dregt teGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1, 7 2sinen vrinde; nogtan en geft hi hem die lifde niet te ver-3stane, met worden || noch met werken noch met gelateGa naar margenoot+ 4noch met engenen tudunne. Ende dat laet hi ombe dat 5hi wilt hem seluen houden vri ende enech in Gode; 6ocht hi latet ombe dat hi sinen vrint nit en wilt on-7ledech maken noch becombren. Dese vrint donct mi wel 8getruwe wesen in sinre meiningen ende wis in sinre vor-9huden. 10Het sin mengerhande maniren van liden die vrintscap 11ende minnen plegen willen. Jc swige van grouer minnen, 12want dan es engene vrinscap in der warheide mar vient-13scap: hen es engene minne in der warheit mar hatscap 14der selen. Sulke lide hebben sulke minne die quaet noch 15gut en es in har seluer; dats naturlike minne. Dats als 16die mensche mint heme seluen ocht sine mage ocht sinGa naar voetnoot16, 25 17vrint die hem minnen, in engeenre anderre maniren mar 18dat hir een heisschen || tue heft ende een trecken vanGa naar margenoot+ 19naturen. Dits gelic als ene materie sonder vorme ende 20een werc sonder meininge. 21Oec sin sulke lide die sulke minne hebben die sere te 22mesprisen es ende jhegen har salecheit ende jhegen hare 23conscientien ende din wisdum hare herten ende hare rede-24nen; want si minnen creiaturen meer dan haren Sceppere. 25Dassin die gene die also onsturlike menschen minnen dassir 26noch Gots ere noch menschen salecheit in en suken, mar 27domplike ende onwislike willense volgen ende gebrukenGa naar voetnoot27 28hare minnen met also groter ongestadecheide ende onledenGa naar voetnoot28 29van herten dassir bi verdoert werden van deuotien in hen 30seluen ende geuremdet ende verwildert van Gode, ende 31sin also onbehut in hare cinsingen ende in haren tudunneGa naar voetnoot31 32van butene, dassire hen seluen mede brengen in || gerugteGa naar margenoot+Ga naar voetnoot32 33ende harn euenkersten mede scandeloseren ende har ge-Ga naar voetnoot33 | |
[pagina 561]
| |
1selscap ontfremden ende hen seluer ontefen, ende oec GotsGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2gebot dermede tebroken wert ende dergenre die hen gesat 3sin in der stat Gots, dats har meisterscap. 4Oec sin sulke lide die sulke minne hebben die wel te 5louene ende te prisen es. Dassin degene die minlike ende 6sutelike Gode minnen bouen al, ombe hem seluer ende in 7hem seluer, ende harn euenkersten purlike in Gode ende 8omb Gode. 9Drie denc sulwi minnen: Gode, ons seluer ende onsen 10euenkersten. Ende elc van desen drin maech mi minnenGa naar voetnoot10 11in drin maniren. Der mensche mach minnen hem seluerGa naar voetnoot11, 16, 18, 23, 25, 30 12omb hem seluer ende in hem seluer. Dats als hi begert 13sins selfs gut ende welvaren ende wat hem nuttelic es, 14sonder ansien van eenger meiningen te Gode wert. Dese 15minne en es lofs noch || loens wert; want dese minne heftGa naar margenoot+ 16die mensche gemeine metten diren ende metten beesten, 17die naturlic begeren dat hen gut es ende nutte. 18Der mensche mach oec minnen hem seluen in Gode. 19Dats als hi wert op gehauen bouen hem seluen in kinnisse 20van din gude dat Got es, ende dar binnen rengnert ende 21exsamenert alle die dogde die hem nutte ende orberlic 22sin te Gode wart. 23Ten derden male mach die mensche hem seluer minnenGa naar voetnoot23 24ombe engene ander sake mar enechlike ende purlike ombe 25Gode. Dat geschiet als die mensche metter minnen cragte 26also gesat wert butene hem seluen in Gode ende sins selfs 27also vergit ombe Gode dat hi noch sile noch lif noch nit 28dat in heme es ocht te hem behort, anders en mint dan 29also verre als Got in heme geert ende geloft mach werden. 30Dirste es een begin van minnen, als die mensche mint 31|| dat hem gut ende nutte es. Dander es een tunemenGa naar margenoot+ 32ende een verwertgaen, als die minne har op heft bouen 33heme seluen in kinnisse ende in minnen, te sukene die 34denc die gut ende nut sin te Gode wart, ende die te suken 35darse gewarlike sin, dats in Gode, die ene fontaine esGa naar voetnoot35 | |
[pagina 562]
| |
1ende een begin alre salecheit ende alre dogt. Terde esGa naar margenoot+ 2ene volkomenheit van minnen, als die mensche also dor-Ga naar voetnoot2, 34 3drongen wert in Gode ende also genegt met Gode ende 4gonledegt dat hi sins selfs nit en ruct nog en agt ende 5oec altemale vergit. 6Wi mogen oec onsen euenkersten minnen geliker 7wis in drin maniren: ten jrsten in hem seluer, ten andren 8male ombe hem seluer, ten derden male nit ombe hem 9seluer noch ombe engene ander denc dan altemale pur-Ga naar voetnoot9 10like ende eenuoldelike ombe Gode. Dirste es vrinscap, nit 11caritate, dander || es vrinscap ende caritate, terde pureGa naar margenoot+ 12ende volkomene minne ende caritate. Dirste es mensche-13like, dander gestelike, terde godelike. 14Dirste, segic, es vrinscap ochte materie van vrinscape, 15nit caritate. Dats als wi menschen also mogentlike ende 16also minlike minnen in ons seluer, ouermits din naturliken 17dogden die in ons sin, dat wi met so groter genuchden 18getrect werden in hen also dat onse minne altemale in 19hen ent, also dat wi Gode dren en suken noch en meinen. 20Dese minne ende dese vrinscap es wel geprist van heidenen 21meistern dar mise reinlike ende hofslike helt; doch esse 22anxstelike ende onseker, ende dar omb radic wel geste-23liken liden dassire ontberen daerse mogen, ombe die na-Ga naar voetnoot23 24turlike broscheit van der menscheit. 25Dander es vri(n)scap ende caritate. || Dats als wiGa naar margenoot+Ga naar voetnoot25 26menschen wel mogentlike ende minlike minnen omb hen 27seluer, nit van naturen mar ouermits godeliken dogden, 28ende wi nogtan niet dren en merren noch en bliuen, mar 29ons op heffen bouen der creiaturen in kinnisse dis Sceppers, 30ende din Sceppere met sinen creiaturen ende inGa naar voetnoot30 31sinen creiaturen te dancken ende te louen ende te minne, 32ende in hem te rasten ende te bliuene. Dus dunct mi dat 33wi wel ende eerlike menschen minnen mogen in GodeGa naar voetnoot33 34als die minne ende die gedenkenisse der menschen in ons 35anders nit en es dan ene vermaninge ende ene verweckinge 36dis lofs ende der minnen Gots; doch also vele als hir | |
[pagina 563]
| |
1mensheide in es, also vele gebrecken eser in. Sulke lideGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2sin hir benedene, ende desulke sin derbouen comen. Die 3noch sin in dellende, hen es dese minne gelic als een graet 4me||de op te clemmene te Gode wart, mar degene die hirGa naar margenoot+ 5bouen sin, sin behuuen dis graets nit. Want dat dengenen 6die in beginne sin guts leuents, vorderlike ende hulpelic 7es, dat dunct dengenen die te volkomenheide van heilgen 8leuen comen sin, lettelike ende hinderlike. Minen vrint 9din ic minne in Gode, din minnic als enen trosteliken 10geselle in onsen gemeinen ellende, als enen enwegfartgen 11coepman tons gemeins Vader lande, als dat propernabeldeGa naar voetnoot11 12mins Gots, als dat liue kint mins Vader, als din beger-13liken bode mins Vrins, als die werdelike brut mins Heren. 14Want elke sile die Gode getruwelike mint, es sin werdelike 15brut. 16Die derde manire tonsen euenkersten dats als in ons 17seluer nit en es dar wi menschen minlike ochte gutlike 18mede sin, mar altemale in Gode oetmu||delike; ja, endeGa naar margenoot+Ga naar voetnoot18 19oec lichte onse onurinde ende onse viende, ende wise nogtan 20ombe die minne ocht ombe die werdecheit van Gode 21lif hebben ende minnen ende sin har vrint. Dits pure, 22volkomene caritate, ocht mi mach seghen dat pure, 23volkomene caritate es vrinde te hatene ombe Gode ende 24viende te minne dor Gode. Nit dat wi viende in der warheit 25suln hebben, ochte haten - want haetwise, son wa-26rense ons vrinde nit -, mar ombe innege ende enege 27minne te hebbene met Gode ende dirre te gebrukene vri-28like ende ombekommerlike so sulwi onse vrint haten, dats 29wi sulense scuwen ende ons ontrecken ende vremden van 30hen gelic als ocht wis haetden, ende also vele alse ons 31hinderlic ende lettelic sin te Gode wart. Aldus sulwi oecGa naar voetnoot31 32haten ons seluer, alse onse Here sprict in der Ewangelien. 33S. Paulus sprict: ‘Hen haetde noit mensche sins || selfsGa naar margenoot+Ga naar voetnoot33Ga naar voetnoot33 34vlesch.’ Hir mogewi pruuen dat wi ons seluer beide haten | |
[pagina 564]
| |
1ende minnen sulen ombe Gode. Minwi wel, so hatwi;Ga naar margenoot+ 2ende haetwi wel, so minwi. 3Ay sekerlike, di wilt comen te Gode, hi mut al dat 4ouer liden dat neder Gode es; ende wi so Gode hebben 5wilt, hi mut al laten dat Got nit en es. Wim so dit pinlic 6ende swar dunct, hi besie die waerheit schens daer hit 7ombe duet, dats die grote, minlike Got, ende dar mede 8mact hem sute. Dats onse meeste lettenisse dat wi Gode 9die warheit nit en duen ende die trouwe te hem nit en 10hebben dat wi dor heme allene jet laten willen al anderGa naar voetnoot10 11dinc - ja, die denc nogtan die anders nit en sin dan vanGa naar voetnoot11 12heme ende met heme - mar wi willen Gode besitten met 13andren dengen, ende en willen nit || merken dat hi lifGa naar margenoot+ 14laten mut die liuer hebben wilt. Din getruwen minnere 15Gots din sal Got al wesen, ende al ander denc nit. Want 16ic seghe v dat, geliker wis als die wolken verdonclen 17din schin van der sonnen tusschen der sonnen ende der 18erden, also verdonclen die denc van buten die clarheit 19ende die bekennisse tusschen Gode ende der silen. 20Wi mogen Gode minnen geliker wis in drin maniren: 21ten jrsten in ons seluer, dar na in sinen creiaturen ende 22ten derden male in hem seluer. 23Gode minnewi ombe ons seluer als win minnen omb 24dat gut dat hi ons dut ocht gedaen heft ocht duen wilt. 25Oec minwi Gode in sinen creiaturen als win minnenGa naar voetnoot25 26ombe enech gut ochte lifde ochte genugde ocht enech 27warombe dat wi nemen in hen, het sie || gestelike ochGa naar margenoot+ 28vtterstelike. Dit en es engene pure minne mar het es een-29rehande gepantsamheit te Gode wart, van sinen gauen.Ga naar voetnoot29 30Het es oec een wech ocht ene tuleidinge te mere minnen. 31Ten derden male minwi Gode ombe hem seluer als wi 32die warumbe nit en nemen buten heme, als win nit en 33minnen ombe tgut dat hi ons dut ocht gedaen heft ochtGa naar voetnoot33 | |
[pagina 565]
| |
1dun sal, mar ombe dat hi gut es in hem seluer, purlikeGa naar margenoot+ 2ombe hem seluer; nit omb dat hi geft ocht geuen mach, 3nit ombe dat hi mint ocht gemint heft ocht dat hi ons 4minnen sal, mar dat hi so minlike es in hem seluer ende 5alre minnen werdech es. Dusgedane minne heit teverges 6gemint; want si dint, ende en heischt engenen loen. Doch 7sose men denct ombe loen, sose meren loen verdint. DitsGa naar voetnoot7 8hoge minne ende edele, pur ende gewarech. Hoge ende 9edel esse want||se dat hoegste ende dat edelste verkorenGa naar margenoot+ 10heft; pur ende gewarech esse wantse anders nit en mint 11nog en meent dan tpurste ende tgewaregste. 12Jn derre minnen rost die salege sile, Gots getruwe min-13nerse, in groter walheit ende in groter genugden. Mar 14ombe dat die vre cort es dassire in bliuen mach, als lange 15alse verladen es metter burdenen dis sterfelics lighamenGa naar voetnoot15 16ende gekerkert mut wesen in dit jamerlike dal dis druuen 17ellents, ende si scheden mut van dien darse so gerne 18ware, ende weder comen mut darse so ouer noede es, soGa naar voetnoot18 19comptse decke van groter welden in grote welicheit. WantGa naar voetnoot19 20so har bat was in der sameningen ende in der enecheit 21met Gode, so har weliker wert in den geschede - nit 22in den geschede van gratien mar in den geschede vanGa naar voetnoot22 23gebrukene -, ende so blifse || dan in groten doegene endeGa naar margenoot+ 24in groter passien van groter begerden, van langene ende 25van hakene wanneerse gevugt ende genegt sal werden 26mettin dasse mint, ende nemmermeer van hem te schedene.Ga naar voetnoot26 27Sus wertse geworpen van hogen in nedren, van wale 28in wee, van liue in leet, van ricdume in ermude, van 29ligte in donkelheit. Hir wert volmact dwort Ysaias, dar 30hi sprict: ‘Here, du wars starker dan ic ende verwonsGa naar voetnoot30 31mi.’ Want sekerlike, war die sile starker dan Got, sin 32doegde nit dasse nů bi wilen doegen mut, sin wout dan 33van minnen duen. | |
[pagina 566]
| |
1Got heft gemact ene helle op ertrike, de gude sile drenGa naar margenoot+ 2te purgerne, geliker wis als mi gout purgert in der for-3naisen. Jn derre hellen sin seuen pinen: hitte, caude, 4vinsternisse, stanc, || worme, onwille ende leuen.Ga naar margenoot+ 5Die hitte, in derre hellen es, dats die bernende minne, 6want die gude sile die Gode getruwelike mint, har lighame 7es har in te woenne als ene bernende helle. 8Dat caude es als wi denken ombe Gode ende wi en-9genen smake noch gevulnisse van heme en ontfaen. 10Dat vinsternisse, in derre hellen es, dats als wi nit 11en connen gedencken van dengenen din wi minnen noch 12engeen ligt en hebben van heme. 13Der stanc es als wi bedencken ons cranc leuen dat 14wi wilen hadden in den sonden. 15Die worme in derre hellen dats als ons Here bere[e]sptGa naar voetnoot15 16in ons dat wi alle denc bat mogten duen ende volkome-17liker, ende wi dan die warheit bekinnen dat also es. 18Der onwille in derre hellen dats, wat wi willen, disGa naar voetnoot18 19en geschiet ons nit, ende || dat wi nit en willen, dat geschietGa naar margenoot+ 20ons. Die Gode minnen, si wouden dat an hen nit 21en ware dat hem meshachde; ende dats onmugelic te 22geschine, want menscheit sneft ligtelike, ende es doch 23den guden mensche leit.Ga naar voetnoot23 24Die seuende pine in derre hellen dats, die gene die 25derbennen sin, dasse der doet begeren, want si storuenGa naar voetnoot25, 31, 32 26gerne van minnen. 27Die regte helle es sonder minne, mar dese helle es 28metter minnen, ende dar bi sin dese pinen ligte te dra-29gene, dor dengenen dinse minnen. Want die minne mactGa naar voetnoot29 30dat dese helle wert een himelrike. Jn desen himelric 31geschiet hen alle dasse willen; ende disse nit en willen,Ga naar voetnoot31 32dis en geschit hen nit. Want al est dasse met desen seuen 33pinen gepinget sin, si willen also, ende si sin hen vel | |
[pagina 567]
| |
1te ligte te dragen. War bi es dat? - Mar sin sins nitGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1Ga naar voetnoot1 2dit dragen: Got hi dreget in hen, || di alle denc vermach.Ga naar margenoot+ 3Als sprict S. Paulus: ‘Jc vermach alle denc in Gode alsicGa naar voetnoot3 4hebbe trost ende hulpe van heme.’ 5Oy, liue mensche, met redenen sin wi verwonnen datGa naar voetnoot5, 31 6wi Gode minnen muten; ende wil v seghen war bi. Wilwi 7teverges minnen dat de(de)lste es, son vendwi niman dieGa naar voetnoot7 8onser minnen bat werdech es dan hi, ende daer wis oec 9bat ane mogen bestaden. Wilwi oec minnen ombe mide, 10ons en geft niman als vele als hi. Wilwi ons laten ver-11droeten met bidden dat wi minnen, Got es dergene die 12altoes steet ende clopt, rupende vor onser porten: ‘Liue 13son, vel line dochter, kere weder, keer van den sonden 14ende keer di te mi!’ Here, gi en schamt v nit; want wi 15decke dat wi v orlof geuen, ouermits den sonden, gi 16compt nogtan altoes weder ende clopt ende rupt. Ay 17sekerlike, bi dien sulwi v bil||like minnen ende eren!Ga naar margenoot+ 18Wilwi oec eengerslagten saken minnen dor sin gutheit 19ocht dor sin schonheit, son wetic wie dat wit Gode ont-20seghen mogen; want hi es die ouerste gutde ende die 21meste schonheit. Dunct ons oec dat jman onser minnen 22werdech es omb dat hi vele dor ons heft gedaen, son 23wetic wime dat wi minnen mogen die meer dor ons heft 24gedaen dan hi. Wilwi oec dengenen minnen die meer ongemacsGa naar voetnoot24 25dor ons leden heft, so geet dat ongemac vor al 26ongemac dat hi leet in sinre gebenedider doet. Wilwi oec 27minnen dar wi meest gemint sin, so geet die minne bouen 28alle minnen dat hi sin edele sile op gaf, ombe dat hi 29donse dermede wonne. Sulewi oec jman minnen dor vrochten 30wille, so es Got te vrochtene bouen alle vrochten. 31Oy liue mensche, sech ane die mench||fuldecheit der ver-Ga naar margenoot+ 32dinden, dat Got verdint heft dat win met regte minnen 33sulen, ende besech din orber dins selfs, ende lere wie 34dun minnen saut. | |
[pagina 568]
| |
1Di Gode mint, hi sal minnen sine werke, dat sin do-Ga naar margenoot+ 2gede, bi dien die heme mint, hi mint dogede. Dogede 3die pruuen minne, nit sutecheit, want het geschit sulke 4wile dat dergene die men mint, mere sutecheit gevult 5dan dergene die meer mint. Na din dat elc sutecheit ge-6vult, en es minne in hem nit, mar na dien dat hi es 7gefondert in dogden ende gewortelt in caritaten. Begerde 8es sulke wile sute te Gode wart, ende en es nogtan nit 9al Got, mar meer purende uten gevulne der senne danGa naar voetnoot9 10van gratien, ende meer van naturen dan van Gode. Dese 11sutheit beruert sulke wile die sile metten menren gude, 12ende valt diper op dat || har smact dan op dat hare nůtGa naar margenoot+ 13es; want si naturt na die sake darse vt wert geboren.Ga naar voetnoot13 14Dusgedaen sutheit gevult als wale die onuolmacde als 15die volmaecde, ende waent wesen in grote minne dis hi 16eenre cleenre sutheit gesmact, nogtan nit puer mar ge-17menct. Al est oec dat dese sutheit harde groet es ende al 18gut dassuptil es te kinne, dar na en es die minne nit te 19merkene mar na die hebbingen der dogde ende der cari-Ga naar voetnoot19 20taten, als gi hebt gehort hir vore. Want wi pruuen in 21sulke silen, die wile dat dese sutheit durt in hen, so sinse 22sagte ende vet, ende alse tegaet, so blift har gront scaerpGa naar voetnoot22 23ende mager. War bi es dat? - Mar het compt bi dienGa naar voetnoot23 24dasse nit en sin besat met dogden. Want als die dogde 25tevoren sin gewortelt ende geplant in der silen, met langer 26vffeningen vaste gefundert drin, al wandelt dan die su-27teche||it, die dogde duen nogtan har nature ende werkenGa naar margenoot+ 28altoes der minnen werc. Sin wagten na e[e]ngene sutheit,Ga naar voetnoot28Ga naar voetnoot28 29mar wiese mogen getruwelike dinen der minnen; sin hakenGa naar voetnoot29 30nit na smake, maer si suken orber; si sien op har han-31de, nit op haren loen, ende beuelent der minnen. Al dis 32en hebbense mar te bat: minne es so edel ende so riue, 33an hare en bliuet nimans loen; niman en dorfte pruuenGa naar voetnoot33 | |
[pagina 569]
| |
1ombe sutheit, mar dade tsine: minne sout altoes tharGa naar margenoot+ 2wel duen. Dit weten wel die gude vrude die altoes na 3dogde, staen: sin suken mar der minnen wille, sin biddenGa naar voetnoot3 4ander sutheit maer ligt, dasse mogen in allen dengenGa naar voetnoot4 5kinnen der minnen liftsten wille. Sinse bouene, si sin derGa naar voetnoot5, 6 6minne; sinse onder, si sin dat selue.Ga naar voetnoot6 7Ander silen sin ende sin so arm van dogden ende so 8cranc in haren werken, ende sin altoes stande na smake.Ga naar voetnoot8 9Als dese || geuůlen sutecheit, so minnense; ende alse tegaet,Ga naar margenoot+ 10so tegaet har minne. In den dach der gratien sinse kůne, 11mar in der nagt der tribulatien so kerense den rughe. 12Dit sin armhertge lide: si werden ligte verheuen int sute,Ga naar voetnoot12 13ende oec ligte bedruct int sure; ene clene gratie dut harGa naar voetnoot13 14herte laghen, ende een cleen vernoy drvuen. Hir bi geschit 15sulke wile dat die lighertege meer wert berurt dan die 16wegende, ende die arme van gratien dan die rike. Want 17als Got comt met sinre gratien ende hi troesten wilt har 18armhertecheit ende sterken har crancheit, so sinse Gots 19lustech ende sutheit begerende, ende werden meer berurt 20ende in ruren dan degene die met gewonden sin metten 21gude Gots dorgaen. Ende waent mi sulke wile van sus-22schedanen liden dasse heb||ben grote gratie ende groteGa naar margenoot+Ga naar voetnoot22 23minne, die nogtan hebben diren tit Gots. Hir ombe esGa naar voetnoot23 24bi wilen sutheit meer van gebreken dan van volheide. 25Sulke wile es oec sake der sutheit quaet geest. Want 26als die mensche gevult sutecheit, so est hem genuglike,Ga naar voetnoot26Ga naar voetnoot26, 30 27ende volgt der genugden sulke wil so verre dat hi velt 28in crancheide dis lighamen. Oec wert sulke wile sutheit 29gegeuen ombe dat mi dar bi late orberliker denc, ende 30oec dar bi, als die mensche heft volheit van sutecheide, 31so begint hi hem seluer te geuulne van volmactheide,Ga naar voetnoot31 32ende agt diste men te hoegene sin leuen. Hir ombe est 33orberlike dat elc besie sine gratie ende dat gut ons Heren | |
[pagina 570]
| |
1wislic beware. Want die gigte der gratien en mact denGa naar margenoot+ 2mensche nit gerecht, mar hi werter mede gepandůnt.Ga naar voetnoot2, 13Ga naar voetnoot2 3Want werct hi met sinre gratien, so behagt hi || Gode; enGa naar margenoot+ 4dut his nit, so wert hi besculget. Oec muet hi sine gratie 5vffenen met wesene; want gelic dat dogt wert mesdaet alsGa naar voetnoot5 6mis vffent buten haren tit, son wert gratie nit gratie sin 7sie gericht met gratien. 8Hir ombe, din Got coman heft gemact van sinen gude, 9hi bedarf dat hi sie wis ende sine gratie also behude 10dasse met hem bliue. Want also als dergene die sonder 11gratie es, bedarf Gode te biddene omme gratie, so bedarf 12dergene die es in gratien, te biddene dat hin drin behude.Ga naar voetnoot12 13Want also decke als die mensche dat gut ons Heren laet 14menren in heme ende nit en meeret, als hi soude, heft 15hi verdint abolge van Gode. Hir ombe die Brut, dar mi 16af lest in Cantiken, en sugte haren Brudegom nit allene 17begerlike mar oec wislike; ende due sin vonden had||de,Ga naar margenoot+ 18důn wasse nit te men in sorgen wie sin behouden soude. 19Aldus souden duen al degene di in ruren waren van 20minnen: si souden altoes har gratie meeren met minnen, 21met begerden ende met wisheide, ende sorfagteglike vffenGa naar voetnoot21 22har velt, ut rodende die sonden ende in zayende dogde, 23ende maken een hus van suuerre ende van reinre con-24scientien, darse in ontfingen werdelike haren brudegom.Ga naar voetnoot24 25Dat Got volmaken mute in al dengenen dars gebrect. 26Amen. |
|