Logo DBNL
Limburgsche sermoenen (1895)

Limburgsche sermoenen

(1895)–Anoniem Limburgse sermoenen–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

8XIII. Dets dat gots willes dat wi8 9heilech sin.

10‘Hec est uoluntas Dei sanctificatio uestra etc.:1010 11Gots wille es uwe heilegheit.’ Dat Gots wille es dat wi11 12heileg sin, dat merct ane drin dengen. Dirste es dat hi 13ons gebit dat wi heileg sin. Dat dat war es, dat leest mi 14in den Auden Wet. Du onse Here din Wet gaf, du gaf hi 15hen die teen gebot ende geboet hen dassise hilden. Ende15 16wi die behelt, dats een beginsel van heilecheide, ende dar 17ane suldi mercken dat Gots wille es dat wi heileg sin;17 18want wat der mensche gebiet, dats een teken dat sin wille sie.18

19Dander es dat hi reet dat wi heileg sin. Entrowen, dis 20hebwi orkunde ane menge leringe die hi sinen iůn||geren+ 21leerde; want al sien raet ende sin leringe was datse heileg21 22worden met reinen leuene.

23Terde es dat ons onse Here hilpt dat wi heileg werden.23 24Dar af lest mi in der Ewangelien du onse Here sprac te24 25sinen iungeren: ‘Sonder mi en mogdi engeen guet dun.’25

1Entrowen, sent dan niman nit guts sonder sine helpe en mag+1 2dun, so es dat een teken dat (sin wille es dat) wi heileg2 3sin, dat hi ons seluer hilpt dat wi heileg werden. Entro-4wen, sent dan Gots wille es ende wi nit heileg en mogen4 5werden sonder sine genade, so sulwi onse herte breiden5 6also dat wi werdeg sin die genade tontfane: so geftse ons6 7Got ende helpt ons dat wi heileg werden.7, 13, 15, 18

8Want wi nů orkunde hebben dat Gots wille es onse 9heilegheit, so sulwi mercken warmide wi heileg sulen wer-910den. Entrowen, dat sulwi duen met tween dengen: dat 11wi dat quade laten ende tgude du||en. Dar af sprict der+11 12Prophete: ‘Declina a malo etc.: gi sult v neigen van1212 13den quaden ende sult dat betste duen: so werdi heileg.’13 14Nu meret ten irsten wat dat euel sie dar sig die sile af sal14 15neigen eer si heileg werde. Dar af sprict S. Augustin in15 16den buke dar hi scrift van der silen. Daer scrift hi van16 17vif euelen dar sig die sile af neigen sal ende darse af17 18gereinget mut werden eerse heileg wert.18. 19

19Dirste euel es die sonde. Dar sprict S. Peter af: ‘Gi sult 20uwe hande reingen van din euele.’ Bi den handen sin die 21were betekent. Regte alse hi sprake: ‘Gi sult v hande 22reingen van bosen wercken ende sult v herte reingen van 23bosen pensingen.’ Nu weddi wale dat alle reinegheit compt 24van Gode ende en mag niman nit guts geduen nog gesproken24 25nog gedencken sonder sine genade. Entrowen, dats war dat Got 26die genade ende die reinegheit mut geuen, maer || hin+ 27gefter nit dan in een bereet herte: dar in giet hi sine 28genade. Als der mensche duet dat hi dun sal, so duet oc2828, 29 29Got dat hi duen sal. Salomon sprict: ‘Het es des menschen29 30regt dat hi sin herte bereide.’ Entrowen, alse dat gesceit,

1so giuet Got sine genade. S. Jacob sprict dat Got een ge-+1 2uere sie alre genaden. Ende dar af sprict der Heilege Geest: 3‘Jc wille een water op v giten dat v reinegen sal van al3 4uwen sonden.’ Alse die sile dan gereinget wert, so heftse4 5een euel verdreuen dat hare hinderde an der heilecheit.

6Dander es een vinsternisse van errerne. Entrowen, dit6 7vinsternisse mut erligt werden met guder leringen ende met7 8guden rade. Dat es alse der mensche twiuelt ogte erdum8, 12, 218 9heft dar hi sig seluer nit ute gerigten en can, so sal his9 10wisen liden vragen ende sal hare leringen ende hars raets 11volgen, op dat hi in dir vinsterheit nit en vererre. Want11 12welc mensche guden rade || nit volgen en wilt ende na+ 13sins selfs herten altoes wilt leuen, hi mag vel ligte vererren. 14Nu sin sulke lide so eenwilleg datse altoes na haren senne14 15willen leuen, ende dunct hen altoes har sen ende har 16denc beter dan anderre lide ende en willen nemmer raet16 17gesuken nog raets gevolgen. Ende compt hen dat meer van 18houerden dan van wisheide, want si willen anderen liden 19geuen te verstaenne dat si so wis sin dasse engeens raets 20en doruen. Entrowen, die mogen vel ligte v(er)erren in dit20 21vinsternisse. Welc mensche dan gereineget wilt werden van 22desen vinsternisse - als S. Augustin sprict dat wire af22 23gereinget muten werden eer wi heileg werden - di sal sig23, 28 24also oetmudegen dat hi enen anderen bat gelouen sal dan 25heme seluer din hi billiker gelouen sal, ende nemelike van 26dengen dar heme ane twiuelt. Ende di dat duet, hi wert 27erligt ane regten geloue. || Sent ons nů S. Augustin lert+27 28dat wi eer gereinget muten werden eer wi heileg mogen 29werden ende eer wi desen vinsternisse ontwassen, so sulwi 30onsen geloue erligten ende sulen dengenen bat gelouen 31die wiser ende kunsteger sin, dan ons seluer.

32Terde euel dar wi af gereinget muten werden eer wi

1heileg mogen werden, dats een gelicnisse der bildungen+11 2ende es dis euelen gestes valsche bildunge. Entrowen, dar 3ane mag sig der mensche vele baude meshuden. Want der3, 5, 153 4euel gest es quaet ende listeg ende nemt bewillen een44 5gestelic bilde ane sig ende erschinet din mensche dat hi 6waent dat een engel sie; ende dese erschininge geschiet 7beide vterstlike ende innentlike.7

8Mi lest van enen din orscheen hi alse edellike alse een8 9engel, ende waende dergene datten Got sende te heme 10|| ombe dat hi heme wisen sulde wie hi leuen sulde na+10 11den wille ons Heren. Ende leerde der euel geest den-12genen dat hi nemmer en raste ont hi heme seluer al ver-13derfde; telest verriet hine, dat hi heme te dele wart.13

14Entrowen, dat geschiet nog vel decke dat der euel 15geest den mensche reet gude denc dat der mensche waent 16dat regte guet sie, ende alser heme geuolget ten ende, so 17bestrict hine metten quade. Hi es so listeg dat hit also17 18gut mact dat der mensche engenen scade drane bekennen 19en can ont comt ten ende: so wert hi dan irst gewaer dat19 20hi verraden es. Ende also erschint hi oec decke der selen van 21bennen met valscher guden ende reet den mensche 22dat hi vele bede ende venie ende disciplinen neme ende22 23luttel slape ende vele vaste ende sere arbeide in Gots dinste 24ende der mensche dan dencke: ‘Wa||entstu aldus gemeclike+24 25te himelrike comen? Ne du nit, du salt nog al anders 26duen: dun salt dinen lichgame engens gemacs gestaden. 27Onse Here leet dog die doet dor di: sulstu dan gemac 28hebben, dat ware grote sonde.’ Dit waent der mensche 29dat come van den Heilegen Geeste ende volgt heme na

1in eenre eenueldecheit ont dat hi telest bedrogen wert.+1 2Entrowen, met dusdare guden verleit hi mengen mensche,2, 9, 17, 19 3dat hi dat gotlike ligt nemmer en siet. Ende dar ombe 4bedorfwi wale dat wi van derre valscher bildingen gerein-45get werden.

6Dat virde euel es ene bedrogene euenmate der creiaturen6 7te Gode. Also list mi van den wisen heiden die en besagen7 8anders nit dan sine gewaut ende wouden dat met sinre 9gewaut bewisen dat Got nit mensche werden en mogte. 10Si pruefden dat hi so geweldeclike hadde gescapen himel10 11ende erde || ende alle creaturen, ende spraken, also onmo-+ 12gelike alse dat waere dat een temerman worde sins selfs12 13werc, een hus ogte ene molen, also onmogelike wart dat 14Got die creature worde di hi gemact heft. Ende dar mide 15gauense ene ongelike euenmate tusschen Gode ende der1515 16creiaturen, ende wouden dar mide bewisen dat Got nit 17mensche en mogte werden. Want sin besagen nit dan sin 18gewaut ende en bekanden nit sin gutheit, dinne dwanc 19dat hi mensche wart dor den mensche. Entrowen, sent wi 20nu bekennen dat die heidene met ongeliker euenmaten20 21verert sin, so sulwire ons af hvden ende en sulen nit allene 22sin gewaut mercken: wi sulen oec mercken sin wisheit 23ende sine gutheit dinne dwanc dat hi menschelike nature 24ane heme nam, om den mensche terlosene van der noet 25darne Adaem in liet. Dats waer, menscelicke nature es25 26harde onedel || weder dir gotliker naturen, mar sin gutheit+ 27was so groet dasse ongelike denc tesamen vugede.27

28Dat vifde euel dat wi laten sulen eer wi heileg mogen28 29werden, dats girecheit wereltliker richeit. Ende dar af sprict29 30der Prophete: ‘Die werelt es gelic enen valle.’ Gi wet

1wale, als mi enen boem wilt vellen, so rupen die lide:+1 2‘Vlit, vlit vtin valle van din bome!’ Geliker wis es die 3werelt een val, ende rupt Got ende al die Screft: ‘Vlit,3 4vlit alle vtin valle van der werelde! want si sleet v ter4 5eweger doet.’ Alle degene die in desen valle der girecheit5 6bleuen sin, die sin in groten twiuele; ende dar ombe6 7dorfwi wale dat wi ons reingen ende huden van werelt-7 8liker girecheit, alse ons S. Augustin lert.8

9Ende seder dat wi nit heileg en mogen werden win sin9 10ten irsten gereinget van desen vif euelen, so sulwi al 11onsen vlis dar tue keren dat wi gereinget werden. Ten11 12|| irsten van den sonden; want geliker wis alse ene muer+ 13een denc entween deilt darse dore gaet, also deelt die 14sonde tusschen Gode ende der selen. Wi sulen ons oec 15reingen van den vinsternisse dis errirens: die es bescheiden15 16bi enen wolke, want gelic alse die wolcken bedecken dligt1616 17van der sonnen, also bedect errirnisse die himelsche ge-18nade, dasse der mensce gesien en can nog ontfaen. Wi 19sulen ons reingen van der gelicheit der bildingen, dar der 20euel gest den mensce mide verleit dat hi dat godelike 21bilde nemmer en besiet. Wi sulen ons oec reingen van21 22bedrogenre euenmaten der creiaturen te Gode. Wi sulen 23ons oec reingen van girecheide wereltliker richeit. Als wi 24van desen vif euelen gereinget werden, so sin wi heileg24, 27 25ende sulen nog heileger werden.

26S. Johanne erscheen een engel ende sprac der engel2626 27also: ‘Scrift, Johannes: die heileg sin, si sulen nog || hei-+

1leger werden.’ Nu suldi mercken drirehande begerden,+1 2maken die sile heileg. Dirste begerde bescrift ons een heileg2 3man ende sprict dat ene igelike begerde te Gode mact 4die sile heileg. Entrowen, dar ane sulwi mercken: als vele 5der begerden te Gode es, alse vele wert oec die sile heileg. 6Leider, nů es dat herte so wilt ende onse begeringen so6 7wide vligende dat onse herte selden met Gode es. Ende7 8als der mensce waent dat hi sin herte bi heme hebbe, so8, 11, 15, 25 9heuet die werelt dorevlogen ende es so wilt ende so wide99 10vligede dat selden can gerasten. Als mi die mettene be-10 11gint ende der mensce sin herte op heft te Gode, eer hi 12emmer een vers vt brenge, so es therte enwe[e]g ende12 13vligt al die werelt dore, ende es bewilen ment ane die 14laudes eert emmer wider ane Gode gedencke. Alse der14 15mensce dan wider an sin gebet comt ende sin her||te ane+ 16Gode set, eer hi dan gespreke ‘Pater noster,’ dat een16 17wort, so es therte egter enweg in die witheit der werelde.17 18Entrowen, dat gebet en mact die sile heileg nit, sonder18 19als vele als der begerden ane Gode es.

20Die lide die met haren herten Gode also onheimelike20 21sin, die mogen wale ontsien datse der himelscher heime21 22licheit in twiuele sin, ende dar ombe en sal sig niman22 23vertregen. S. Paulus sprict een trostelic wort ende seit also: 24‘Die gescot der wilder pensingen en scaden der silen nit2424 25vele die wile dat den mensce leet es ende hise wederstaet 26ende sin herte van den wilden vloge wider ane Gode26 27keert.’ Entrowen, wie cort die begerde ane Gode es, so est

1dog een beginsel der sutecheit. Dar af sprict Salomon van+11 2eenre bie, die heft enen corten vloch ende es doch een2 3beginsel der sutecheit.

4Dander begerde die di sile heileg maect, dats der vlit:4 5datter mensce || altoes vliteg sie, als decke als heme sin+5, 13, 14, 15, 27 6herte ontvligt in die witheit der werelde met onnutten6 7pensingen, dat hit tehant wider brenge[n] te Gode ende7 8sal an Gode besien sin gewaut dat hi himelrike ende 9ertrike ende alle creiaturen heft van niwete gescapen, 10ende sal dan besien sine wisheit dat hi met sinre wisheit10 11alle denc heft gordenert ende igelic in sinre regter orde-12ningen, ende sal dan besien sine gutheit, dinne dwanc12 13dat hi mensce wart ons te verlosene an desen saken. Ende 14derre gelike sal der mensce altoes besien ende sal sin herte 15ane Gode dermide hauden. Entrowen, als dan der mensce 16in desen vlite vlitelike staet, dat můt met groter arbeit16 17geschien ende mut vel sere ouer den lichame gaen. Ende 18wie in desen vlite altoes sine gedegte helt, so ontfeet die 19sele na desen vlite dewege sutecheit, daer || der Prophete+ 20af sprict: ‘Donec intrem etc.: jc gedagte ane Gode ende20 21versag mi dis dat ic nemmer en wille gekeren ic en come21 22in sine ioncste heilegheit.’ Entrowen, heme was dar iet 23ontmoet dart heme so nolike ombe was dat hi nemmer 24en woude gekeren eer hi quame in die ioncste heilecheit 25Gots. Hi sprict oec namals dat hi sig vel wonderne sere25 26ten irsten muste arbeiden derna eer hi ter heilecheit quame.26 27Ende dar ombe sal sig der mensce gerne arbeiden met 28guden vlite, guder begerden ende guder pensingen.

29Nu sin sulke lide ongetruwe in hare arbeit. Want alse2929 30gearbeit hebben een iaer ogte luttel meer ende hen Got

1alse gereet nit en es alse begeren, so verdrit hen hare+1 2arbeit ende werpense te rugge, ende werden bewilen 3boser dan te voren. Entrowen, die lide sin onberaden, 4wantse Gode sbetstes nit en getruůwen ende daden dat hen4 5|| behort: Got es altoes gereet te dunne dat heme behort.+

6Want na groter arbeit wert die sile bewilen sutelike ge-7troest, alse har tid volcomen es. Nu sulwi ons hauden in7 8guden vlite; want der vlit mact die sile heileg.8

9Die derde begerde es een vri dorsien dat met wondere9 10wert erhangen in den spigel der gotheit. Nu merct die10 11wort een vri dorsin. Vri, dar ane suldi mercken dat 12der geest vri mut sin van allen commere, ende sal also 13vri sin dat hi onbedruft bliue van alre naturliker saken.13 14Want deen muet sin: dat die nature doet sie, ogte dat14 15der geest so starc sie dat hi nit en agte op naturlike 16crancheit. Als dat geschiet, so es der geest vri. Dar na16 17comt dat dorsin, dats also dat dan der geest in der be-18gerden besiet den spigel der wisheide: dats een vri dorsin. 19Alse der liggame den gest nit en mag bedruuen, so heft 20sig der geest ouer alle || denc die onder Gode sin, ende+ 21besiet dan ane Gode sine gewaut, sin wisheit, sin gutheit, 22sin sconheit, sin vroude ende sin ewelicheit, ende wert 23met enen wondere verhangen in den spigel der wisheide23 24ende wondert sig sinre groter gewaut, sinre diper wisheit 25ende sinre ontelliker gutheit ende wondert sig dat hi25 26so vele gutheide ende sutecheide ane heme heft. Met26 27desen wondere wert der geest erhangen in den spigel der27 28wisheide.

1Nu sprict S. Bern. van vir saken dat die sile ane Gode+1 2besin sal. Dirste sake es sin gerigte. Dat mag mi dar ane2 3merken dat hi enen clenen kinde himelrike geft sonder3 4dinst ogt arbeit, op dat die kerstenheit hebbe, ende een4 5ander di heme ligte virteg iaer gedint heft, hi velt in sinen5 6lesten tide ende wert verloren. Nu geschiet dis vele dat6 7meneg mensce al sin leuen een groet sondere es ende7, 13, 14, 15 8wert telest behauden. || Dits al ons Heren gerigte. Dit te+8 9besinne wert begonnen in vorchten ende wert gufent met 10loue ende wert volbragt met wisheide ende wert behauden 11in oetmudegheide.

12Dander sake die wi besien sulen, dats sine gutheit, ende12 13sal der mensce besien alt gut dat heme Got gedaen heft. 14Dit besinnisse brenct den mensce te Gode; want engeen14 15mensce en es din Got so luttel guts hebbe gedaen mar, 16bekende hit teregte, hin mvste Gode minnen van al sinen 17herten. Dar af sprict der Prophete: ‘Here, wie sal ic di17 18gedancken der genaden di gi mi hebt gedaen?’ Also sprict 19Job: ‘Here, ic en mag v nemmer vergelden dis dat gi mi19 20hebt gedaen: weder dusentgen dat gi mi hebt gedaen, en 21hebbic v nit een te geuene.’ Nu siet, dat was een geregt21 22man ende hadde vel guts ende hadde dog iegen dusentgen 23nit een te geuene.

24Die derde sake es hope dis lons, di brenct stedege 25vfenisse ende dogde. Dar af sprict || S. Jeronimus: ‘Hope+2525 26 dis loens mact die bettere arbeit sute ende die sware26 27bordene ligte.’ Entrowen, di dan swarlike arbeit, hi27 28hebbe guden hope, so wert hi getroest meten suten lone 29di derna volgt.

1Die virde sake es sine gotheit, die sal die sile besien+1 2wie alle engele, die patriarken, die propheten, die heilege 3twelf apostele ende alle mertelere ende die reine megede3 4ende allet himelsche heer jgelic sinen loen ende sine sonder-4 5like vroude heft van der groter Gotheit. Jn desen besinnisse5 6sal die sile gaen van den enen ten anderen ende sal 7besien wi die engele gescheden sin van den mensche ende7, 8, 187 8der mensche van den engelen, die magt van der wedewen, 9der mertelere van den bichtere, der biscop van den marte-9 10lere, ende es igelic sonderlike gesondert met sinen sonder-11liken lone na sinen wercken ende hebben dog alle enen11 12gemeinen loen. Dan sal die || sile besien wie onse Here+12 13heft eenre igeliker silen gemeten ende bescheiden haren13 14sonderliken loen in gemeinen lone vter groter gotheit.14

15Ende dat suldi weten dat dar engeene sonderinge nog 16scheidinge en es dan an din lone ende dat daer een igelic 17loen ontfeet na sinen werken. Daer es der engel bi den 18mensche, dar gaen die wedewen toten megeden, die mar-19telere, die bigtere ende al himelsche heer gaen daer alle19 20der een metten anderen, wiese willen ende wi hen lust.20 21Daer en es engene sonderinge mar die Gode meest heft 22gemint, hi sitene alreclaerst. Dit besinnisse brenct der silen 23begerde na der himelscher vrouden. Dar af sprict S. Anselm: 24‘Ay heileg ansigte, du best ene volle vroude ende ene24 25ouerste lustecheit ende best ene volcomene begerde! Ay 26begerlic ansigte ende vrolike begerde!’

27Entrowen, die || sile en mag nit altoes in derre feesten+27 28sin: si mut oec herneder varen in die helle ende mut dar

1besien ons Heren geregtegheit an der qualen ende in der+ 2pinen der armer silen, ende salre ontfarmen. Dan sulwi 3besien alle creiaturen ende sulen bekennen dat alle denc 4van Gode sin ende wie Got in allen dengen es ende wie 5alle denc van Gode geuloten sin ende wider te heme vliten. 6Ende in desen bekennesse sulwi Gode louen in allen creia-7turen ende sulen Gode bekennen in allen dengen, also dat7 8wi na desen bekennisse comen ten eweliken ligte. Dis onne 9ons Pater et Filius et Spiritus Sanctus. Amen.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

titels


auteurs